Symptomen psychotrauma/PTSS
De klachten kunnen grofweg worden onderverdeeld in vier soorten klachten: herbelevingen, vermijdingsreacties, negatieve gedachten en gevoelens en sterke prikkelbaarheid of hyperactivatie.
Je raakt erg van streek als je iets ziet of hoort dat je aan de traumatische gebeurtenis herinnert. Je begint te trillen, zweten of raakt verlamd van schrik als je iets ziet of hoort dat je herinnert aan de traumatische gebeurtenis.
Vanwege de angsten en heftige emoties, die bij een PTSS voorkomen, gaan sommige mensen te veel alcohol, drugs of rustgevende middelen (benzodiazepinen) gebruiken en raken daar soms aan verslaafd. Samen met de woede-uitbarstingen en prikkelbaarheid kan dit ook leiden tot (huiselijk) geweld.
Luister aandachtig en oordeel niet. Het kost tijd om te herstellen van een trauma. Zeg dus niet “het gaat vast snel over” en schep geen valse verwachtingen. Iemand met een PTSS heeft geen vertrouwen in een veilige wereld.
Vanwege de angsten en heftige emoties, die bij een PTSS voorkomen, gaan sommige mensen te veel alcohol, drugs of rustgevende middelen (benzodiazepinen) gebruiken en raken daar soms aan verslaafd. Samen met de woede-uitbarstingen en prikkelbaarheid kan dit ook leiden tot (huiselijk) geweld.
PTSS is goed te behandelen en de klachten kunnen daardoor helemaal verdwijnen. Als een psycholoog of psychiater de diagnose PTSS stelt, dan zijn er verschillende manieren om de klachten te behandelen. De behandeling van complexe PTSS duurt vaak langer.
Een posttraumatische stressstoornis is een angststoornis. Na een of meerdere ingrijpende gebeurtenissen blijft de angst bestaan. Die angst kan korte of lange tijd grote impact hebben op je leven. Je hebt last van acute PTSS als je klachten ongeveer een maand aanhouden.
Eén op de tien tot twintig mensen die een traumatische gebeurtenis meemaakt krijgt een PTSS. Vaak is dat kort na de gebeurtenis, maar soms ook pas na een half jaar of later. Bij een enkeling ontstaat de PTSS na een tweede schokkende gebeurtenis, soms jaren later.
je hoort er voor je gevoel niet meer bij, je voelt je vervreemd van anderen; je sluit je steeds meer af en praat niet tot amper over je gevoelens; je gevoelens zijn vlak geworden en je hebt geen zin om iets te ondernemen; je ziet je eigen toekomst somber in.
De comorbiditeit tussen posttraumatische-stressstoornis (PTSS) en persoonlijkheidsstoornissen is hoog; 35% van de PTSS-patiënten voldoet ook aan de criteria van een persoonlijkheidsstoornis. Het betreft vooral de paranoide-, borderline-, vermijdende- en dwangmatige-persoonlijkheidsstoornis (Friborg et al., 2013).
Mensen met PTSS hebben vaak moeite zich te concentreren, last van spanning en kunnen depressieve gedachten hebben. Dit is veelal geen goede combinatie met werk waardoor langdurig verzuim kan ontstaan. Re-integreren van werknemers met PTSS is mogelijk.
De posttraumatische stressstoornis PTSS wordt ook wel als PTSD post-traumatic stress disorder aangeduid en heeft als belangrijk kenmerk dat de traumatische ervaring, zonder dat je het zelf wilt, weer naar boven komt. De traumatische ervaring wordt dan dus opnieuw beleefd.
Bij Complexe PTSS, of CPTSS, heb je doorgaans meer complexe klachten en heftigere symptomen. Complexe PTSS wordt vaak gezien als de tegenhanger van enkelvoudige PTSS. Dit is echter niet de tegenhanger van complexe PTSS. CPTSD verschilt van PTSD in intensiteit en duur.
Wanneer PTSS en hersenletsel naast elkaar bestaan, is het meestal moeilijk te onderscheiden wat door de PTSS veranderd is in het brein, of dat dit door het letsel komt. Er kunnen bij beide diagnoses veranderingen in de cognitie voorkomen; zoals geheugen- , aandacht- en concentratieproblemen.
In sommige gevallen kun je te maken hebben met een acute stressstoornis. Dit is een psychotraumatische stoornis die veel lijkt op PTSS, maar daarvan verschilt op het gebied van duur en het moment van ontwikkeling.
Wanneer je een trauma niet goed kunt verwerken, levert dit langdurig klachten op: er kan PTSS ontstaan. De klachten gaan dan niet vanzelf over. Traumatherapie kan je helpen om te herstellen van het trauma. Sommige mensen vinden het spannend of eng om in therapie te gaan voor PTSS.
Als een acute of chronische ptss na een ongeluk tot arbeidsongeschiktheid leidt, dan is er recht op schadevergoeding. Deze bestaat echter niet alleen uit de schade door arbeidsongeschiktheid. Er is in ieder geval ook recht op een vergoeding van smartengeld.
De gevolgen van PTSS voor een dierbare, het gezin of partner zijn vaak groot. PTSS kan zorgen voor conflicten en wrijving met partner wat een relatie niet ten goede komt. Niet alleen het leven van je partner of dierbare, maar ook jouw leven wordt erdoor beïnvloed.
Als er geen sprake is van herbelevingen, is er ook geen sprake van een PTSS! Denkt u dat u een PTSS heeft en heeft u ook psychotische klachten (gehad)? Bespreek dit dan met uw behandelaar.
PTSS kan na verloop van tijd ook uitmonden in een depressie. Maar ook in angst- en dwangklachten, verslavingsproblemen en soms zelfs psychose (= het contact met de realiteit verliezen met wanen en hallucinaties). Er blijkt vooral een verband te zijn tussen vroegkinderlijk trauma en depressie op latere leeftijd.
Serotonine-heropnameremmers, ofwel SSRI's, regelen in de hersenen de hoeveelheid serotonine. Deze natuurlijk voorkomende stof speelt een rol bij emoties en stemmingen. SSRI's kunnen helpen tegen de verschijnselen van een posttraumatische stressstoornis, zoals angst.
Er wordt onderscheid gemaakt tussen acute en chronische PTSS. Je hebt acute PTSS als je klachten één maand aanhouden. Het wordt chronische PTSS genoemd als je klachten langer dan drie maanden aanhouden.
