Bij de ontbinding zijn het veel meer de zuurstof in de grond en de in het lichaam en de omgeving aanwezige bacteriën die het ontbindingsproces in gang zetten en aan de gang houden. Bij lijken van een normaal postuur neemt dat proces zo'n tien jaar in beslag. In de eerste weken gaat het heel snel.
Voor een lijk in een kist helemaal verteerd is (verdwenen is), moet u aan tientallen jaren denken. Soms kun je na honderden jaren nog skeletten of delen van skeletten op een oude begraafplaats vinden. Soms is na 20 of 30 jaar alles helemaal weg. Dat verschilt dus van begraafplaats tot begraafplaats.
Het lichaam zal na de balseming niet blauw of groen verkleuren. Ook komen er geen nare geurtjes vrij. Echter kan het lichaam na thanatopraxie wel een klein beetje vervallen, doordat bijvoorbeeld de huid iets uitdroogt. Dit is bij andere manieren van opbaren, zoals een opbaring met koeling, ook het geval.
Maar die botten vergaan op de lange termijn ook. In 'gunstige' omstandigheden na ongeveer 20 jaar. In 'ongunstige' omstandigheden pas na meer dan 100 jaar.
Wat is cremeren? Cremeren is het proces waarbij een overleden lichaam wordt verbrand. Het verbranden van het lichaam doet voor diegene geen pijn, je voelt er dan niks meer van want alleen je lijf is er nog.
Bij het cremeren wordt de kist in een crematieoven geplaatst. De kist vergaat daarbij door de hitte. Voorafgaand aan een crematie is er vaak een uitvaartdienst of een kerkdienst, maar het hoeft niet. Na het afscheid brengt de uitvaartondernemer de kist naar de ovenruimte, waar de uiteindelijke crematie plaatsvindt.
Het lichaam begint van kleur te veranderen met als opvallendste "het wegschieten van kleuren" langs de slagaders en aders gelegen aan het huidoppervlak (marmer tekening / marmering). Dit komt doordat het bloed begint te ontbinden en bacteriën de overhand krijgen. De kleur van de huid verdonkert ook.
Lijkvocht ontstaat door het vloeibaar worden van een lichaam door ontbinding. Het lichaamsvocht vermengt zich met bloed en bacteriën en is onderhevig aan allerlei chemische processen die in het lichaam plaatsvinden. Dat maakt het dat lijkvocht ook wel eens als giftig wordt beschouwd.
In principe mag je alle makkelijk verteerbare voorwerpen meegeven in de kist. Ook tekeningen van kinderen, brieven, bloemen en foto's (zonder fotolijstje uiteraard!) mogen mee. Daarnaast vinden veel kinderen het fijn om een lievelingsknuffel mee te geven aan een overleden persoon.
Je beweegt
Je hebt vast wel eens verhalen gehoord over lijken die spontaan rechtop gingen zitten in hun kist. Dit is een mythe. Wel is het zo dat je lichaam spastische trekjes kan vertonen op het moment dat het lichtje uit gaat. Dit komt doordat je hersenen nog wat laatste activiteit vertonen.
Grofweg kan je aanhouden dat massief vuren- of populierenhout 10 tot 15 jaar goed blijft. Eikenhout en tropisch hout 25 tot 50 jaar. Wanneer je kiest voor een fineer houten kist, dat is spaanplaat met een heel dun laagje hout eroverheen, moet je rekening houden met een houdbaarheid van een maand.
Wat gebeurt er met de botten? Meestal, op oudere begraafplaatsen, worden de botten dieper ingegraven in het graf waar ze eerder in lagen. Een nieuwe kist komt dus boven op die oude botten (met een laagje aarde) te staan.
Kist is nodig voor veilig vervoer
"Om een overledene op een hygiënische, gezonde en veilige manier te kunnen vervoeren, is een kist nodig", zegt Wustenberghs. Na het overlijden moet de overledene verplaatst worden naar het mortuarium, het funerarium, het crematorium of naar de kerk.
Is het echt zo dat door onweer en benauwd en drukkend weer de overledene groen kan worden? Antwoord: Nee, het is niet zo dat door onweer de overledene groen wordt. Ook andere vormen van het ontbindingsproces worden niet bespoedigd door onweer.
Lood houdt de stank op afstand
Zonder de loden bekleding zouden de lichamen blootstaan aan zuurstof en sneller ontbinden dan in een houten kist onder de grond. Bovendien zorgt het lood ervoor dat de stank van ontbinding niet naar buiten sijpelt. Loden kisten zijn niet het exclusieve domein van royals.
Rigor mortis (lijkstijfheid)
Normaal gesproken zal na ongeveer 1 tot 4 uur na het overlijden lijkstijfheid optreden. Door chemische processen worden de na overlijden verslapte spieren stijf. Rigor mortis treedt als eerste op in de extremiteiten zoals de armen, de benen en het hoofd.
Kussen onder hoofd
Plaats een kussen goed onder het hoofd van de overledene. Zorg ervoor dat het kussen niet onder de schouders zit. Deze houding is dezelfde houding als wanneer de overledene in de kist ligt.
Het lichaam laat methaanthiol vrij gedurende het ontbindingsproces. Methaanthiol ruikt naar zweetvoeten en rotte witte kool. Dimethyldisulfide is een stinkend gas dat voortkomt via vele bronnen, zoals bacteriën, schimmels, planten, en dieren. Rottend vlees geeft dit gas af.
De weke delen van een lichaam zoals ogen en ingewanden zijn na enkele weken of maanden weg. Het spierweefsel (zeg maar het vlees) gaat veel en veel langzamer. Dat komt omdat er in de grond vrij weinig zuurstof doordringt, waardoor er een langzame stofwisseling en langzaam ontbindingsproces is.
Om ervoor te zorgen dat de overledene koel blijft, wordt er op het matras een bedkoeling geplaatst. Deze is niet te zien want over de koeling heen wordt een laken geplaatst. Wanneer ervoor gekozen wordt om de overledene in een kist op te baren, dan wordt er een koeling (of een koelmatras) onder de kist geplaatst.
Hoe lang blijft een volledig gebalsemd lichaam goed? Een gebalsemd lichaam voor begrafenisdoeleinden kan een dag tot een week goed blijven. De duur is afhankelijk van de gebruikte chemicaliën, sterkte en methoden, evenals de omgevingstemperatuur en vochtigheid.
Het wit-grijze poeder is de as
Wat men uit de crematieoven haalt na crematie, is een menselijk lichaam maar dan enkel de botten. De vermaling van deze botten of beenderen, zorgen voor het wit-grijze poeder dat we kannen: as.
Verbrandt het hele lichaam tijdens een crematie, dus ook de botten? Nee, de botten vallen uit elkaar, doordat elementen hiervan verdampen. Na de crematie worden de asresten vermalen tot as.
Sieraden worden meestal door de nabestaanden voor de crematie verwijderd. "Soms willen mensen dat bijvoorbeeld een trouwring om blijft. Deze verbrandt dan, er blijft slechts een klein bolletje metaal over." Medewerkers van crematoria kunnen een ring of gouden kies niet meer verwijderen.
