Als je alleen bent, heb je niemand om je heen. Wanneer iemand geen of nauwelijks sociale contacten heeft, spreken we van sociaal isolement. Wat eenzaamheid is, hoe het voelt en wat het met je doet is voor iedereen anders. De een heeft meer betekenisvolle relaties of een groter sociaal netwerk nodig dan de ander.
Symptomen eenzaamheid
Een verdrietig, leeg, machteloos of angstig gevoel. Negatieve gedachten en een laag zelfbeeld. Sociale onhandigheid, verlegenheid, onzekerheid, moeilijk contact leggen, gepest worden. Claimgedrag versus vermijdingsgedrag.
De meest voorkomende drie soorten zijn emotionele, sociale en existentiële eenzaamheid.
Je eenzaam voelen kan grote gevolgen hebben voor je gezondheid. Het kan voor deze klachten zorgen en bijvoorbeeld depressie of stress. Als je merkt dat de eenzaamheid je leven zo erg beïnvloedt en je geen idee hebt hoe je eruit moet komen, dan is het aan te raden om professionele hulp te zoeken.
Iedereen voelt zich wel eens eenzaam. In veel gevallen verdwijnt dat eenzame gevoel vanzelf als je weer beter in je vel zit. Eenzaamheid is vooral een probleem voor mensen die het sterk of langdurig voelen. Dan kan een negatieve spiraal ontstaan.
Eenzaamheid heeft een grote invloed. Het leidt tot gezondheidsrisico's, minder meedoen in de samenleving en een gevoel dat welzijn of geluk tekortschiet. Helemaal als het gevoel van eenzaamheid langer aanhoudt. Eenzaamheid verhoogt zelfs de kans op vroegtijdig overlijden.
Het percentage eenzamen is hoger vanaf 75 jaar
Ouderen van 85 jaar en ouder voelen zich eenzamer dan ouderen van 75 tot en met 84 jaar. Van de 85-plussers voelt twee derde (66%) zich eenzaam en 14% zich ernstig eenzaam, bij 74-84 jarigen is dit respectievelijk 54% en 11%.
Gelukkig worden zonder partner is in principe zeker mogelijk. Er zijn aardig wat mensen die er zelfs voor kiezen om als vrijgezel door het leven te gaan. Maar als het niet je keuze is, kan het moeilijk zijn om aan het idee te wennen dat gelukkig worden zonder partner ook een optie is voor jou.
Wat te doen als je geen vrienden hebt:
Herinner jezelf eraan dat veel mensen geen vrienden hebben. Zoek uit welke vorm je eenzaamheid aanneemt. Pak onderliggende oorzaken zoals depressie of angst aan. Poets je sociale vaardigheden op.
Een introvert persoon is vaak rustig en op de achtergrond. En vindt het meestal niet fijn om zich in grote groepen op te houden. De voorkeur gaat liever uit naar een diepe band met een beperkt aantal mensen. Als introvert persoon kun je vaak goed luisteren.
Leer dealen met de gedachten en emoties die opkomen (zoals fear of missing out, eenzaamheid etc.). Je kunt daar mee gaan zitten in stilte om het te doorvoelen of probeer het eens met schrijven of meditatie. Fijn om in je uppie te doen zonder schermen: lezen, dansen, yoga, tekenen, opruimen, nieuwe recepten maken.
Heb je het idee dat het te lang duurt, is eenzaamheid iets waar je als het ware elke dag last van hebt, zoek dan hulp. Een periode van negen maanden wordt in het algemeen als normaal beschouwd. Duurt het langer, blijf je je eenzaam voelen, onderneem dan actie en zoek hulp.
Het doorbreken van eenzaamheid is het doorbreken van bestaande patronen. In je situatie, je omgeving of bij jezelf. Op deze website lees je bijvoorbeeld tips en over activiteiten als uitjes, ontmoetingsplekken en cursussen. Mogelijk helpt een gesprek met een vrijwilliger van de Luisterlijn om gedachten te ordenen.
We weten uit eerder onderzoek dat mensen die zich eenzaam voelen meer kans hebben om hersenziekten als dementie te ontwikkelen. Er zijn daarnaast steeds meer aanwijzingen dat eenzaamheid samenhangt met het volume en de structuur van de hersenen.
Dat betekent dat je je ook eenzaam kan voelen als je veel mensen om je heen hebt, maar geen klik of connectie voelt“, legt de psycholoog uit. “Iemand die zich alleen voelt, mist een emotionele band met anderen.” Naast deze emotionele eenzaamheid kun je je eenzaam voelen doordat je sociale contacten in je leven mist.
Contacten kunnen veranderen of verloren gaan door omstandigheden waarop je zelf weinig tot geen invloed hebt. Zoals ziekte, echtscheiding of het verlies van werk en inkomen. Eenzaamheid kan een duidelijk aanwijsbare oorzaak hebben, maar ook komen door een opeenstapeling van factoren.
In het echte leven heeft bijna de helft van alle Nederlanders één tot vijf vrienden. 28 procent heeft 6 tot 10 vrienden. 10 procent heeft 10 tot 15 vriendschappen en 7 procent ziet meer dan 16 mensen als vriend.
Minder meedoen in de samenleving. Eenzaamheid kan ertoe leiden dat je je terugtrekt. Omdat je weinig sociale contacten hebt, denk je dat anderen je niet leuk vinden. Waardoor je sociale gelegenheden uit de weg gaat.
Als je geen liefde meer krijgt van je partner, kan dat enorm veel pijn doen. Keer op keer voel je de afwijzing als een klap in je gezicht. Misschien ga je nog harder je best doen. Nog meer pleasen, nog meer toegeven in de hoop dat je een brokje liefde krijgt toegeworpen als je maar echt je stinkende best doet.
Tussen 1947 en 2017 is het aantal mensen dat alleen woont, de zogenaamde alleenstaanden, gegroeid van 285 duizend naar bijna 3 miljoen, ofwel van 5 naar 22 procent van alle meerderjarige Nederlanders.
Iedereen kan zich periodes in zijn leven eenzaam voelen. Er zijn verschillende manieren om met eenzaamheid om te gaan. U kunt zelf al veel doen om eenzaamheid aan te pakken. Eventueel met hulp van familieleden, vrienden of buren.
Het beeld van eenzaamheid
“Eenzaamheid komt onder alle leeftijdsgroepen en in alle lagen van de bevolking voor: chronisch zieken, gehandicapten, ouderen, jongeren, alleenstaande ouders, immigranten, mantelzorgers, werkzoekenden, dak- en thuislozen enz.