Het virus veroorzaakt vooral ernstige ziekte bij jonge baby's die benauwd worden door een ontsteking van de kleine luchtwegen (bronchiolitis) of een longontsteking. Te vroeg geboren kinderen of kinderen met een aangeboren hartafwijking of het syndroom van Down, hebben een verhoogd risico op een ernstiger ziektebeloop.
Het RS-virus (RSV) is wereldwijd de tweede doodsoorzaak (na malaria) onder zuigelingen en veroorzaakt jaarlijks 118.000 sterfgevallen in deze groep. Ook in Nederland belanden elk jaar 2.000 Nederlandse kinderen in het ziekenhuis door dit verkoudheidsvirus.
Het blijft belangrijk dat je je kind goed in de gaten houdt als hij verkouden lijkt. Worden de klachten ernstig, dan wordt hij wél opgenomen in het ziekenhuis. Het herstel van de infectie met het RS virus kan zeker twee weken duren.
Het RS virus kan worden aangetoond in het snot. Met een slangetje met zout water wordt wat snot uit de neus van je kind gezogen. Na laboratoriumonderzoek is de uitslag binnen een paar uur bekend. Het RS virus kan (net als andere virussen) leiden tot bronchiolitis.
Is het RS-virus gevaarlijk? Voor kleine baby's onder de zes weken of die met een slechte gezondheid (bijvoorbeeld extreem te vroeg geboren of met een aangeboren hartafwijking) kan het RS- virus gevaarlijk zijn. Door de benauwdheid kunnen baby's oververmoeid raken. Deze baby's hebben soms hulp nodig bij het ademhalen.
In Nederland worden jaarlijks 1.500 tot 2.000 kinderen met een RS-virusinfectie opgenomen in het ziekenhuis. Kinderen die in de risicogroep vallen, krijgen een vaccinatie tegen het RS-virus aangeboden.
Kan mijn kind opnieuw RSV krijgen? Hoewel het mogelijk is dat een kind opnieuw een RSV-infectie oploopt, is het zeer waarschijnlijk dat de symptomen veel minder ernstig zijn dan de eerste keer.
Een baby ademt de eerste levensmaanden slechts door zijn neus. Als zijn neus dan verstopt raakt, gaat hij niet vanzelf door zijn mond ademen. Hierdoor hebben ze vaak een beetje moeite met ademhalen. Als je naar de baby luistert, hoor je vaak een onrustige neusademhaling.
Leg je baby bijvoorbeeld op zijn buik en help hem/haar lichtjes door de rug te wrijven, of til de borstkas op tijdens het hoesten. Gebruik een vernevelaar: Een vernevelaar kan ook helpen bij het oplossen van het vastzittende slijm. Vul de vernevelaar met warm water en laat de dampen voor enige tijd bij de baby.
De kans op besmetting met het RS-virus kunt u verkleinen door een aantal maatregelen te nemen: Houd volwassenen en kinderen met verkoudheden uit de buurt van uw baby. Laat ze uw baby zeker geen kusjes geven. Was uw handen vaak met water en zeep voordat u uw baby aanraakt.
De RSV-infectie begint in de bovenste luchtwegen (neus en keel), maar kan evolueren tot een infectie van de onderste luchtwegen, meer bepaald bij zuigelingen en ouderen, bij wie ze dan bronchiolitis of longontsteking veroorzaakt.
Hoe wordt een RSV-infectie vastgesteld? Meestal volstaat een klinische diagnose. Bij zuigelingen observeert de arts de symptomen, luistert hij naar de longen om eventueel een piepende ademhaling op te sporen en kijkt hij naar de kleur van de huid.
Het virus is zeer gemakkelijk overdraagbaar en verspreidt zich snel, vooral in een besloten gemeenschap. RSV in neusslijmdruppels blijft op vaste oppervlakken bij kamertemperatuur circa 6-12 uur infectieus. Op kleding, papieren zakdoekjes of de handen wordt het virus sneller geïnactiveerd, meestal binnen een uur.
De eerste signalen van een benauwdheid zijn over het algemeen: hoesten, piepen, snel ademen en een snelle hartslag. Eten en drinken gaat vaak moeizaam, en het kind is humeurig of wil niet spelen. Vaak kunt u ook aan de houding van uw kind zien of er sprake is van benauwdheid.
Een pasgeborene ademt normaal gesproken rond de 40 keer per minuut. Een te vroeg geboren kindje ademt sneller en heeft een normale ademhalingsfrequentie rond de 50 ademhalingsteugen per minuut. De ademhalingsfrequentie kan sterk wisselen.
Laat je baby iets schuin slapen waardoor het hoofd wat hoger ligt. Snot hoopt zich op als je baby plat op de rug ligt bij verkoudheid. Leg een kussen onder het hoofdeinde van het matras, maar niet direct in het bed van je kind. Dit in verband met verstikkingsgevaar.
Ga zo min mogelijk naar buiten tot de verkoudheid over is en vooral tot de hoest weg is. Ventileer de ruimtes in huis goed wanneer je baby er niet is. Vermijd tocht (pas op een openstaande deur en zet het wipstoeltje niet op koude plaatsen neer!).
Verkouden baby: is dat onschuldig? Ja, een verkoudheid bij een baby is volkomen onschuldig. Sterker nog: het hoort erbij. Omdat het afweersysteem van je baby nog niet goed ontwikkeld is, kan hij soms wel tien keer per jaar verkouden zijn.
Besmettelijke periode
Een baby met het RSV-virus is besmettelijk vanaf kort voor zijn ziekte tot drie weken na het begin ervan. De besmettelijke periode eindigt in ieder geval bij het klinisch herstel van de baby.
Bij volwassenen en oudere kinderen beperkt een RSV-infectie zich meestal tot een gewone verkoudheid of een oorontsteking. De infectie verdwijnt spontaan na drie tot zeven dagen. Een exacte diagnose is daarom overbodig.
Waar moet ik opletten bij een ziek kind? Als uw kind ziek is, gedraagt het zich vaak anders dan u gewend bent, heeft het pijn, is het suf of kan het hangerig worden. U merkt als ouder vaak het best dat er iets met uw kind aan de hand is. Het is goed om alert te zijn en hulp in te schakelen als u zich zorgen maakt.
Volwassenen of oudere kinderen kunnen het RS-virus ook oplopen. Bij hen lijken de klachten meer op een verkoudheid. Echter kunnen mensen die ouder zijn of een verminderd afweersysteem hebben, wel behoorlijk ziek en benauwd worden.
Kijk en luister goed naar uw kind De eerste signalen van een benauwdheid zijn over het algemeen: kuchen, hoesten en/of piepen, toenemend snel ademen (soms ook een snelle hartslag). Het kind is humeurig, onrustig en/of moe (wil niet spelen/slapen).
Bij een ernstige RS-virusinfectie kunnen baby's het daardoor zo benauwd krijgen dat ze in het ziekenhuis opgenomen moeten worden om extra zuurstof te krijgen. In het ergste geval komen ze op de intensive care waar hun ademhaling wordt overgenomen door een beademingsmachine.
