Als je 'op het randje' zit ofwel tegen overspannenheid aanloopt, dan kun je dat merken aan (een greep uit de vele signalen, reacties en symptomen): Op het werk voel je je onrustig en gejaagd en je bent snel geïrriteerd. Je hebt het gevoel dat het nooit ophoudt.
U heeft het gevoel dat u geen grip meer heeft op uw situatie. Het lukt u niet meer om uw dagelijkse bezigheden goed te blijven doen. Heeft u deze klachten al een halfjaar, en bent u vooral moe en uitgeput? Dan heeft u een burn-out.
Burn-out kan zich in zowel fysieke als emotionele symptomen uiten. Velen worden daarvan beschreven in de 12 fasen van burn-out. Lichamelijk moe en uitgeput, hoofdpijn of andere ziekten en niet kunnen eten of slapen zijn typische symptomen zijn van een burn-out.
Een gevoel van watten in je hoofd bij burn-out komt vaak voor – ook wel omschreven als hersenmist of brain fog. Concentreren lukt niet meer, evenals het maken van de juiste keuzes, dingen onthouden of helder nadenken. Door watten in je hoofd bij burn-out kun je het gevoel hebben alsof je hoofd vol zit.
Uitgeput door burnout: een opgebrand gevoel
Je lijkt de grip op jezelf te verliezen en voelt je continu moe en leeg. Een teveel aan adrenaline of stresshormoon zorgt ervoor dat je geest en lichaam te hard moeten werken en letterlijk en figuurlijk uitgeput raken. Je kan niet meer en begrijpt niet waarom.
Mensen herstellen meestal wel goed van een burn-out. Maar niet iedereen herstelt even snel. Bij een actieve aanpak is de kans groot dat u uw normale bezigheden geleidelijk weer kunt oppakken. Meestal lukt dit binnen enkele maanden.
Schakel dan hulp van anderen in, maar ga zeker niet proberen de perfectionist uit te hangen, want dat komt je genezingsproces niet ten goede. Een burn-out kan gepaard gaan met gebrek aan levenslust en depressieve gevoelens.
Mentale oververmoeidheid wordt gekenmerkt door andere symptomen dan fysieke vermoeidheid. Zo hebben mensen die geestelijk uitgeput zijn volgens de Hersenstichting vaak moeite zich te concentreren en zijn ze sneller afgeleid. Ook hebben ze een korter lontje en moeite om belangrijke beslissingen te nemen.
Als je na een burn-out weer aan de slag wil, kun je dat beter niet meteen volledig doen. Je werk moet je echt weer opbouwen, om te zorgen dat je jezelf niet meteen weer uitput. Meestal bedenkt je bedrijfsarts een stappenplan om weer te gaan werken.
De duur van burn-out herstel
Een eerste herstelfase duurt gemiddeld 3 weken, de tweede 3 tot 6 weken en de derde 6 weken. In totaal ben je gemiddeld gezien dus al snel 12 tot 15 weken bezig met herstellen. Het is belangrijk om op te merken dat de totale hersteltijd van persoon tot persoon sterk kan verschillen.
Bij de één duurt een burn-out zes maanden en de ander kan er twee jaar last van hebben.
Mentale uitputting betekent dat je psychisch aan de latten zit. Jouw geest zit er doorheen, je trekt het niet meer. Je voelt je niet meer opgewassen tegen de situatie en je bent even niet meer bestand tegen het leven.
Deze uitputting leidt er toe dat hersencellen vaak ofwel afsterven ofwel gebrekkig functioneren. Dus het gevoel dat je niet meer kan denken of doodmoe bent, is niet denkbeeldig. Je voelt je effectief uitgeput omdat een deel van je hersencellen letterlijk uitgeput zijn door deze overbelasting gedurende lange tijd.
Vermoeidheid kan verschillende oorzaken hebben. Voorbeelden zijn: structureel te weinig slapen, te veel stress, bloedarmoede, schildklierproblemen, of een depressieve stoornis. Bijkomende symptomen van vermoeidheid kunnen zijn: vermoeide ogen, geheugenproblemen, een futloos gevoel en hoofdpijn.
De klachten bij een burn-out
Je hebt 3 of meer spanningsklachten, zoals: Lichamelijke moeheid: een uitgeput gevoel. Geestelijke moeheid: moeite om je aandacht erbij te houden en/of dingen te onthouden. Prikkelbaar zijn.
Hoe lang duurt een burn-out? Gemiddeld duurt een burn-out negen maanden, dit wil zeggen, je bent negen maanden op ziekenkas.
Een depressie richt zich op meerdere aspecten, beïnvloed sneller verschillende levensgebieden en kenmerkt zich door deprimerende gedachten. Een burn-out kenmerkt zich door een uitgeblust gevoel, vermoeidheid, prikkelbaarheid en is vaak werkgerelateerd. Overmatige stress is geen ziekte, maar een lichaamsreactie.
In principe kan iedereen een burn-out krijgen. De mensen met dit probleem zijn echter vaak getalenteerd, enthousiast en gemotiveerd. Jouw meest betrokken, geëngageerde en hardwerkende mensen lopen dus het grootste risico op een burn-out.
Vaak worden medicijnen in combinatie met psychotherapie aanbevolen. In verband met de bij een burn-out regelmatig voorkomende slaapproblemen worden in sommige gevallen slaap- en/of kalmeringsmiddelen, ook wel benzodiazepinen genoemd, voorgeschreven.
Overspannenheid is het gevolg van overmatige spanning. Overspannen mensen kunnen tijdelijk niet goed functioneren in het werk en sociaal contact. Een burn-out is ook het gevolg van overmatige spanning, maar is opgelopen gedurende een langere periode van stress, vaak minimaal een jaar.
Als je vermoedt dat je een burn-out hebt, kun je het beste eerst naar de huisarts gaan voor een definitieve diagnose. Veel symptomen van een burn-out, zoals de extreme vermoeidheid, kunnen ook andere medische oorzaken hebben en de huisarts kan deze voor je uitsluiten door bij voorbeeld bloedonderzoek te doen.
Het voordeel van huilen is dat je met iedere traan cortisol afvoert waardoor het cortisolgehalte daalt en je spanning afvoert. Daarom kan het bij stress en burn-out wel eventjes opluchten om flink te huilen.
Welke fases zijn er in een burn-out herstel? Een burn-out kenmerkt zich door fysieke en mentale uitputting en een algeheel verlies van plezier en levenslust. Daarnaast is er vaak sprake van symptomen zoals slapeloosheid, angst, vergeetachtigheid, duizeligheid, prikkelbaarheid en spijsverteringsklachten.
Extreme vermoeidheid
Je voelt je leeg, 'opgebrand' en extreem vermoeid. Zo'n extreme vermoeidheid gaat niet weg als je uitrust, na een goede nachtrust of zelfs na een vakantie. De extreme vermoeidheid kan zo heftig zijn, dat je bijna letterlijk tot niets in staat bent en alles te veel is.
