Legionella is een bacterie die in verschillende watersystemen voorkomt. Onder de juiste omstandigheden, zoals temperaturen tussen 25 en 40 graden, kan de bacterie zich vermenigvuldigen tot problematisch hoge concentraties.
Thuis legionella bestrijden bij warme temperaturen
Heet is warmer dan 60 graden. Deze temperatuur doodt de bacterie. Doe dit eerst, voordat u gaat douchen, sproeien, et cetera, om te voorkomen dat u verneveld besmet water inademt. Een watertemperatuur van meer dan 60 graden is dodelijk voor de legionellabacterie.
Vooral tussen de 25 en de 45 graden doen legionellabacteriën het goed. Vanaf 55 graden gaan de bacteriën weer dood. Dit soort opwarming wordt meestal veroorzaakt doordat een drinkwaterleiding kruist met een warme leiding, zoals warm waterleidingen, verwarmingsbuizen of vloerverwarming. Wij noemen dit ook wel hotspots.
De kans dat u thuis ziek wordt door legionellabacteriën is erg klein. U kunt wel maatregelen nemen om blootstelling aan legionella thuis te beperken.
De NEN 1006-eis voor warm tapwater van minimaal 55 °C in individuele installaties kan best nog omlaag, zegt onderzoeker Hans van Wolferen. Deze temperatuur-eis is namelijk vooral functioneel en niet, zoals vaak wordt gedacht, noodzakelijk voor legionellapreventie. Hierdoor kan veel energie bespaard worden.
Wat zijn de voordelen? Het verlagen van de temperatuur van de cv-ketel zorgt voor een daling van jouw gasverbruik. Door de cv-ketel terug te brengen naar 50 graden hoeft deze namelijk minder te verwarmen, omdat de ingestelde temperatuur sneller bereikt wordt.
Wist u dat de meeste cv-ketels standaard ingesteld staan op 80ºC, terwijl ze efficiënter werken op 60ºC? Door de aanvoertemperatuur van de cv-ketel lager in te stellen, kunt u veel gas besparen. Dit is goed voor uw energierekening en uw CO2-uitstoot.
Binnen 48 uur kan 100 kve/l legionella zich onder de juiste omstandigheden namelijk vermenigvuldigen tot wel 10.000 kve/l. Raakt u besmet met legionella, dan kunt u ernstig ziek worden.
Draai alle koud- en warmwaterkranen een minuut lang open. Laat het water stromen en voorkom dat het water vernevelt. Houd de sproeikop van de douche onder water in een emmer of haal het sproeistuk van de kraan. Zo voorkom je datje de waterdamp inademt.
Bij temperaturen boven de 60 °C wordt de bacterie gedood.
Voor tapwater geldt: nooit lager dan 60 graden
De meeste cv-ketels zijn combiketels. Deze zorgen voor je verwarming (zo'n 80%) én voor het tapwater (ruim 20%) (bron: Milieu Centraal).
Volgens de richtlijnen van ISSO publicatie 30.5 en 55.1 dient wekelijks de boiler gedesinfecteerd te worden. Dat kan door één van deze 3 methode: De gehele boiler inhoud op 60 °C brengen en daar minstens 20 minuten op laten staan.
Heb je een close-in boiler: zet de temperatuur op 60 graden Celsius. Niet hoger, dat kost onnodig energie. Niet lager, want dan loop je kans op besmetting met Legionella. Door de close-in boiler op 60 in plaats van op 80 graden in te stellen, bespaar je 80 kWh per jaar.
Het kan geen kwaad om je boiler uit te schakelen zolang deze in een vorstvrije ruimte staat.
Naast verwarmen met een timer, kun je ook besparen door de boiler op een lagere temperatuur in te stellen. Vaak is 60 graden Celsius al voldoende. Stel de temperatuur niet lager in, anders ontstaat er een risico op legionella. Deze bacterie overleeft namelijk tot 55 graden.
SWAB Test Kit
De Swab Test geeft een zeer nauwkeurig beeld van de toestand van uw watersysteem. Met de kit kan de infectiebron bij een Legionellabesmetting snel gelokaliseerd worden. De gevoeligheid van de kit is 200 kve/l. De Swab-Test Kit is beschikbaar in sets van 1 of 5 stuks.
Voorkom legionella in je douche
Als de legionellabacterie er inzit, kan deze wegspoelen. Leg de douchekop op de grond en doe een handdoek of washandje om de douchekop. Zo voorkom je dat het water vernevelt en je de legionellabacterie alsnog de lucht in stuwt.
Om groei van legionellabacteriën tegen te gaan, is het sterk aan te raden om in periodes dat het drinkwater opwarmt tot boven 25°C dagelijks te spoelen. Op deze wijze koppelt u de uitkomsten van de temperatuurmetingen (temperatuur water boven 25°C) aan directe preventieve maatregelen.
Water dat lang stilstaat naar rotte eieren gaan stinken, doordat bepaalde biochemische processen het stofje H2S produceren bij een gebrek aan zuurstof. Legionella zelf ruikt niet, maar ook de biofilm waarin legionella goed gedijt kan wel voor stinkend kraanwater zorgen.
Het is mogelijk om via een polymerasekettingreactie ( PCR ) Legionellae aan te tonen. De PCR is gebaseerd op de amplificatie van delen van genen die specifiek zijn voor legionella. Deze test wordt door een beperkt aantal medisch-diagnostische laboratoria uitgevoerd.
Zo spoelt u de kranen door na vakantie
Open van elk tappunt de koud- en warmwaterkraan en laat het water een minuut lang rustig stromen. Spoel ook de toiletten een keertje door. Brandslanghaspels hoeft u niet door te spoelen. Voorkom dat het water vernevelt.
De laatste tijd is de gasprijs flink gestegen. In maart 2022 stond de gasprijs op €2,37/m3. Wanneer je de aanvoertemperatuur van de cv ketel bij die gasprijs van 80 naar 60 graden brengt, ligt de besparing op ongeveer €140 per jaar. De gemiddelde Nederlander kan met deze simpele actie per jaar 94-140kg C02 besparen.
De maximale aanvoertemperatuur bepaalt hoe heet het cv-water is als de ketel draait om een koud huis op te warmen. Vaak is dit ingesteld op 80ºC, dit zorgt voor een hoger energieverbruik dan bij een lager ingestelde cv-ketel.
Op welke temperatuur zet ik 'm dan? De meeste huizen, met een cv-ketel, kunnen prima 5 graden omlaag 's nachts. De rijksoverheid adviseert een nachttemperatuur van 15 graden.
