Het verraderlijke van syfilis is dat de symptomen in de eerste twee stadia veelal onopgemerkt passeren en vanzelf weer overgaan. Zo kun je dus, zonder te weten dat je ziek bent, in het ernstige derde stadium terecht komen, in de derde fase is de schade die de infectie heeft veroorzaakt niet meer te behandelen.
Hoe vaak komt syfilis voor? Syfilis komt in Nederland bijna alleen voor onder mannen die seks hebben met mannen (MSM mannen die seks hebben met mannen (mannen die seks hebben met mannen)). In 2021 hadden 1.378 mensen die zich lieten testen bij een Centrum Seksuele Gezondheid, syfilis. Hiervan was 96% MSM.
Syfilis wordt veroorzaakt door een bacterie. De bacterie die syfilis veroorzaakt nestelt zich in de vagina, de penis of de anus en soms in de mond. Waar de infectie zit, is afhankelijk van de manier waarop is gevreeën. De bacterie kan zich later via het bloed door het gehele lichaam verspreiden.
Dit zweertje kan tot een centimeter groot zijn, is rood, voelt hard aan en doet weinig of geen pijn. De zweer is niet altijd goed zichtbaar (bijvoorbeeld wanneer deze in de anus zit). Vaak zijn de lymfeklieren in de buurt van de zweer opgezet. Je kan dan bijvoorbeeld onderhuidse knobbels in je liezen voelen.
De incubatieperiode is 10 tot 90 dagen, gemiddeld 3 weken voor het ontstaan van de primaire laesie. De periode is korter naarmate het inoculum van de besmetting hoger is geweest. De periode tussen besmetting en het ontstaan van secundaire syfilis is 6 weken (4 tot 8 weken na primaire laesie) tot 12 maanden.
Het is dus mogelijk om deze SOA's op te lopen zonder seks. Dit kan bijvoorbeeld bij: Het zetten van een tatoeage of piercing met besmette materialen. Bij gebruik van het scheermesje van een besmet persoon.
Zelfs van zoenen kun je Syfilis krijgen als op iemand zijn lippen of aan de binnenkant van de mond een syfiliszweer aanwezig is. Het slijmvlies kan een kanaal zijn via waar de bacteriën uiteindelijk in het bloed kunnen komen om zich vervolgens over andere organen te verspreiden.
Symptoom 3: Blaasjes bultjes, zweertjes of vlekjes
Syfilis Meestal gaat het hierbij om één pijnloos zweertje met een harde rand. Deze zweertjes kunnen op de penis voorkomen, maar ook bij de anus of in de mondholte. Vaak zie je hierbij ook een pijnloze zwelling van de lymfeklieren.
Schurft herken je door de plekjes op je lichaam. Ze jeuken erg en zitten vooral tussen je vingers en op je pols. Maar de plekken kunnen ook ergens anders op je lichaam zitten. De jeuk gaat niet vanzelf over.
Je krijgt syfilis door seks met iemand die besmet is. Vooral door seks zonder condoom. Syfilis kan van de ene persoon naar de ander via slijmvliezen. Slijmvlies is huid met een laagje slijm erop.
Soa's die door een virus worden veroorzaakt (herpes, genitale wratten, hiv en hepatitis B) zijn moeilijker te behandelen. Dat wil zeggen: er zijn medicijnen om deze virussen en de klachten te onderdrukken, maar niet om de virussen uit je lichaam te verwijderen.
Voor mannen kunnen de volgende symptomen wijzen op een soa:
Wratten, zweer(tjes) of blaasjes op de eikel of penis. Pijn, zwelling of roodheid in de balzak. Pus of waterig vocht uit de plasbuis.
Hoe wordt syfilis vastgesteld? Syfilis is aantoonbaar door middel van bloedonderzoek. De geslachtsziekte kan vastgesteld worden Vanaf een aantal weken na het optreden van de eerste symptomen. Bij het ontbreken van zichtbare symptomen wordt aangeraden 3 maanden te wachten met testen na het onveilige seksueel contact.
Syfilis is een klassieke, maar zeldzame soa die goed te behandelen is met penicilline. De diagnose wordt in Nederland ongeveer duizend keer per jaar gesteld, vooral in centra voor seksuele gezondheid en vooral bij mannen die seks hebben met mannen.
Om syfilis aan te tonen neemt de arts bloed af en maakt zo nodig een uitstrijkje van het vocht uit het zweertje. Meestal moet u ongeveer een week wachten op de uitslag van het bloedonderzoek.
Een opstijgende chlamydia of gonorroe infectie kan echter leiden tot een ontsteking in het kleine bekken, waar eileiders en eierstokken bij betrokken kunnen zijn. Dit kan een oorzaak zijn voor pijn in de onderbuik.
De meest vastgestelde soa is chlamydia. Bij hetero's volgen herpes en genitale wratten (HPV). Bij homomannen is dat syfilis en gonorroe.
Typische symptomen van een soa-besmetting zijn: zweertjes, wratjes of blaasjes aan de geslachtsdelen, mond of aars. een witte of geelgroene afscheiding uit de vagina, penis of aars. afscheiding uit de vagina die onfris ruikt.
Syfilis (Lues, harde sjanker)
Syfilis is een, bij niet tijdige behandeling, gevaarlijke bacteriële soa. Syfilis begint vaak met een klein zweertje op de geslachtsorganen, en kan zich daarna via het bloed door het hele lichaam verspreiden en ernstige schade aan verschillende organen aanrichten.
Als je echter lang met een chlamydia besmetting door blijft lopen, bestaat het risico dat de infectie 'opstijgt' naar de vrouwelijke voortplantingsorganen. Je kunt dan verklevingen bij de eileiders krijgen, waardoor zwanger worden moeilijk gaat of helemaal niet lukt.
Ook als je een relatie hebt, kun je dus een soa krijgen. Met of zonder vreemdgaan. Wil je de kans dat je een soa van je vaste partner krijgt zo klein mogelijk houden? Gebruik dan een condoom.
Wanneer syfilis niet is behandeld, komt de ziekte na 1 tot 2 jaar in een sluimerperiode. Je merkt dan niets meer, maar de bacteriën zitten nog wel in je lichaam. Je bent dan niet besmettelijk voor anderen. Zonder behandeling kun je na jaren in het derde stadium komen.
Als je denkt een SOA te hebben, is het belangrijk om dit zo snel mogelijk zeker te weten. Een SOA gaat namelijk niet vanzelf over! Hoe eerder je je laat behandelen, hoe beter. Je kan dan geen anderen meer besmetten en de kans om andere SOA's er bij te krijgen wordt minder groot.
Bij een eikelontsteking ziet u rode of witte plekken, schilfering of puistjes op uw eikel. Het kan jeuken en branden. Vaak is een schimmel of bacterie de oorzaak. Soms een soa of een allergie.
