Na als volgt, bijvoorbeeld, dat wil zeggen en met andere woorden komt alleen een dubbelepunt als er een opsomming volgt, niet als er een beschrijving wordt gegeven.
Na een dubbele punt komt meestal een opsomming, een uitleg of een citaat. Het eerste woord na de dubbele punt krijgt meestal geen hoofdletter (tenzij het een hoofdletterwoord is, zoals een naam). Na de dubbele punt schrijf je wel een hoofdletter als er een volledige zin geciteerd wordt.
Waarvoor gebruik je een dubbele punt? De dubbele punt gebruik je direct voor een opsomming, citaat of uitleg. De dubbele punt betekent in het eerste deel van de zin meestal “het volgende” of “als volgt” en in het tweede deel van de zin meestal “namelijk”, “want” of “immers”.
Elk onderdeel begint met een kleine letter. Na de leden van de opsomming staan puntkomma's en na het laatste lid komt een punt.
Na een vraagteken of uitroepteken kan die komma weggelaten worden, maar dat hoeft niet. Het voordeel van het schrijven van deze komma is dat de lezer meteen ziet dat de zin nog niet is afgelopen.
Met een puntkomma combineren we twee zinnen tot één langere zin. De puntkomma houdt het midden tussen de komma en de punt. Net als de punt sluit de puntkomma een zin af, maar tegelijkertijd maakt ze duidelijk dat er een nauwe band is met de volgende zin.
Puntkomma of punt
Als een puntkomma past, past de punt meestal ook, maar met een punt staan de mededelingen losser van elkaar. In de voorbeelden hieronder heeft de tweede zin steeds een wat losser verband met de eerste zin, zodat een punt hier meer voor de hand ligt dan een puntkomma.
Toelichting. Een puntkomma wordt geplaatst tussen twee zinnen. Dit leesteken sluit de eerste mededeling af en kondigt aan dat de mededeling daarna er nauw verband mee houdt. De waarde van de puntkomma ligt ergens tussen die van de punt en de komma; er volgt geen hoofdletter op.
Het beletselteken (…)
Het kan aangeven dat de zin wordt afgebroken of dat de lezer geacht wordt zelf een woord of gedachte in te vullen. Als het beletselteken aan het einde van een zin staat, komt er geen extra punt achter het beletselteken.
Je kunt een dubbele punt gebruiken bij een opsomming, uitleg of citaat. Als twee hoofdzinnen veel met elkaar te maken hebben, maar ook losstaande zinnen zouden kunnen zijn, kunnen we een puntkomma gebruiken om de zin op te splitsen.
Aanhalingstekens kunnen om een hele zin of om een deel van een zin gezet worden. Als de aanhalingstekens om een hele zin (of een opeenvolging van zinnen) staan, staat de punt binnen de aanhalingstekens. De punt maakt dan deel uit van het citaat. Er komt niet nog een tweede punt om de gehele zin af te sluiten.
Een triljard is gelijk aan 1.000.000.000.000.000.000.000, duizendmaal triljoen of 1021. Het SI-voorvoegsel is zetta (Z). In het Amerikaans Engels wordt een triljard aangeduid als sextillion (1000 × 10006).
Het getal googol een 1 is met 100 nullen. Maar googol is niet het grootste getal. Als je namelijk twee keer googol doet, heb je 2 googol. Het allergrootste getal dat bestaat is 'oneindig', waarvoor het symbool ∞ wordt gebruikt.
Wanneer moet je een komma gebruiken? Met komma's geef je aan waar de lezer een pauze moet 'lezen'. Plaats dus een komma als er bij het voorlezen (hardop of 'in je hoofd') een duidelijke pauze hoorbaar is. Komma's moeten een lezer helpen de pauzes te leggen waar de schrijver ze ook bedoelde te leggen.
Een dubbele punt gebruiken we vóór een opsomming, een citaat, een verklaring, aankondiging, omschrijving, toelichting, conclusie of gedachte. Er komt geen spatie vóór een dubbele punt, wel erna. Deze combinatie werd hem fataal: seks, drugs, rock-'n-roll en vet eten.
(1) Onder leestekens verstaan we komma, punt, puntkomma, uitroepteken enzovoort. (2) Deze winkel verkoopt potten, pannen, bestek, serviezen en dergelijke.
Voor het nevenschikkende voegwoord maar wordt meestal een komma gezet. De Argentijn probeerde te koppen, maar kreeg een duw tegen zijn schouder en zag de bal net naast gaan.
Het voegwoord maar kan alleen vooraan in een (bij)zin staan. Er komt geen komma achter: We vroegen om aardbeienijs, maar kregen kersenijs. Ik wil best met de trein naar Italië, maar dat kost te veel.
Als een van de hoofdzinnen al een komma bevat is het beter om een puntkomma te gebruiken. Tussen hoofdzinnen met een nevenschikkend voegwoord (en, maar, want) gebruik je een komma. Een hoofdzin binnen een andere hoofdzin staat tussen twee komma's. Dit hoeft niet, want er kunnen ook –gedachtenstreepjes- gebruikt worden.
Als je alle getallen tot en met 100 kunt schrijven, dan ken je ook alle getallen tot en met 600. De eenheden en de tientallen blijven steeds hetzelfde. Alleen het honderdtal verandert.
Hoe heten de twee puntjes op een klinker, zoals in föhn en financiën? De puntjes op de o van föhn zijn een umlaut. De puntjes op de e van financiën zijn een trema.
De apostrof, het weglatingsteken of het afkappingsteken is een leesteken in de vorm van een kommaatje bovenaan de regel ('). Sinds de introductie van schrijfmachines en vooral sinds de opgang van computers wordt voor de apostrof vaak hetzelfde teken gebruikt als voor het accent.
