De eerste lamp, de olielamp, is zo'n 12.000 tot 15.000 jaar oud en werd door de Egyptenaren uitgevonden. Ze namen een schelp of holle stenen waar ze olie in deden met een rudimentaire lont. Vaak was de lont gemaakt van plantenvezels en als olie gebruikten ze talg of een ander vet dat voorhanden was.
De eerste elektrische lampen, uitgevonden door Thomas Edison in 1879, hadden een aantal nadelen. De lamp bestond uit een gloeidraad van koolstof geplaatst in een vacuüm glazen bol.
In een brandweerkazerne in Livermore hangt een gloeilamp die al sinds 1901 brandt, met uitzondering van stroomstoringen en enkele keren dat de lamp verplaatst moest worden. Dit is de langst brandende gloeilamp ter wereld, en hij heeft onder andere een vermelding in het Guinness Book of Records gekregen.
Het woord 'lamp' stamt af van het Latijnse woord "Lampas" dat fakkel/toorts betekent. Voordat de lamp werd uitgevonden, maakte men gebruik van andere objecten die licht gaven, zoals toortsen en fakkels. Wetenschappers beweren dat de eerste lamp, de olielamp, stamt uit 12000 en 15000 voor christus.
Elektrische lampen, waaronder lampen met gloeidraden, bestonden al sinds het begin van de negentiende eeuw – de eerste gloeilamp werd in 1806 ontwikkeld door Humphry Davy.
Eigenlijk zijn ze pas recent meer en meer bekend geworden, maar oorspronkelijk werd halverwege de jaren 1920 reeds ontdekt dat diodes licht uitstralen. In 1927 werd door Oleg Losev daarop een patent aangevraagd. De echte doorbraak kwam er pas in 1962 toen een werkende led werd gemaakt.
De eerste lamp, de olielamp, is zo'n 12.000 tot 15.000 jaar oud en werd door de Egyptenaren uitgevonden. Ze namen een schelp of holle stenen waar ze olie in deden met een rudimentaire lont. Vaak was de lont gemaakt van plantenvezels en als olie gebruikten ze talg of een ander vet dat voorhanden was.
Zaklampen bestaan al sinds het eind 1800. Denk daarbij niet aan de vorm van de zaklamp zoals we die in deze tijd kennen. Het was eigenlijk een houten kist met daarin een natte accu. Bovenop was een handgreep en een lamp met reflector gemonteerd en natuurlijk een schakelaar.
De standaardlamp of 'peer' is de meest voorkomende lamp. Als je een lamp zoekt zonder poespas is dit de lamp die je nodig hebt. Vaak is de lamp voorzien van een grote E27 schroeffitting.
Kleur- temperatuur
Gloeilamp: 2600 - 2700 K. Halogeenlamp: 2700 - 3000 K. TL-buis: 4500 - 6500 K. Daglicht: 5500 - 7000 K.
Een buisvormige halogeenlamp van 300 watt bereikt al snel een temperatuur van meer dan 500 graden, een gewone gloeilamp van 500 watt werkt aan een temperatuur van 180 graden en een gewoon lampje van 75 watt wordt zo'n 130 graden warm.
De gemiddelde gloeilamp kent een levensduur van 1000 branduren. Een led-lamp gaat dus ruim 30 keer zo lang mee als de gemiddelde gloeilamp. Het is dan ook niet verwonderlijk dat gloeilampen zeer regelmatig vervangen moeten worden. Halogeenlampen gaan al iets langer mee: zo'n 3500 branduren.
Halogeenlampen gaan namelijk gemiddeld maar 3500 branduren mee. Dat is dus maar liefst 10 keer minder vaak dan LED. Bij gloeilampen is dit verschil nog groter: deze lampen branden gemiddeld maar zo'n 1000 uur.
Het woord lamp is afgeleid van het Franse woord 'lampe' wat weer is afgeleidt van het Latijnse woord 'lampas'. De woorden betekenen fakkel of toorts.
Lumen is de eenheid van de lichtstroom en geeft de totale lichthoeveelheid aan die de lichtbron uitstraalt. Het Wattage geeft de hoeveelheid energieverbruik aan van een lamp. Lampen worden steeds energiezuiniger waardoor het wattage bij het aantal lumen steeds lager wordt.
Vaak brandt een lamp wat langer en een enkele keer (door omstandigheden) iets minder lang dan wordt aangegeven. Wanneer we ervan uitgaan dat een lamp gemiddeld 8 uur per dag aan is, dan komt dat neer op een kleine 3000 branduren per jaar.
Een spaarlamp gaat zo'n 7 keer langer mee en een LED lamp kan maar liefst 40.000 uren branden. Moderne LED-verlichting zal je dus niet snel moeten vervangen. Niet slecht, denk je dan.
Tussen de 3000 en 4000 K geeft een neutraal licht en tussen de 5000 en 6000 K is vergelijkbaar met daglicht. De meest gekozen lichtbron voor in huis is rond de 3000 K.
De letters 'GU' geven weer dat het gaat om een steekfitting met pinnen in plaats van een schroefdraad fitting. Een LED Lamp met een GU10 fitting heeft een bajonetsluiting: druk de lamp in het voetje en draai de lamp rechtsom!
De Acebeam X75 is de felste zaklamp die gemaakt is in 2022. Terwijl de nummer 1 al enige tijd op de markt is, heeft Acebeam met de X75 toch een hele prestatie geleverd.
De Eden TDL25 is een tactische zaklamp, specifiek ontworpen voor gebruik door politie-eenheden.
Het nèr tamid, ook wel neer tamied of eeuwig licht genoemd, is in de Joodse traditie een lamp die vooraan in de sjoel (synagoge) vóór of naast de aron (Heilige Arke) hangt. Dit licht brandt altijd.
De microscoop, telescoop en thermometer.
Deze apparaten worden wereldwijd gebruikt en zijn uitgevonden in Nederland. De microscoop (1595) en telescoop (1608) zijn door echte Nederlanders uitgevonden.
