Een vluchteling heeft zijn of haar land gedwongen verlaten wegens vervolging, oorlog of geweld. Een migrant heeft zijn of haar land doorgaans op vrijwillige basis verlaten, en vaak in de hoop op een beter leven elders. Indien de migrant zou willen, kan hij of zij veilig terugkeren naar het land van herkomst.
Asielzoekers uit veilige landen komen ook naar Nederland. Om asielaanvragen sneller af te handelen, heeft het kabinet een lijst met veilige landen van herkomst gemaakt. Asielzoekers uit deze landen komen bijna nooit in aanmerking voor bescherming. Deze lijst kan veranderen; er kunnen landen bijkomen of afgaan.
Tegelijkertijd verbeterden het opleidingsniveau en de werkgelegenheid van Surinamers, Turken en Marokkanen aanzienlijk. Door de Wet Cohen daalde na 2000 de asielmigratie sterk.
Meer oorlog betekent meer asielzoekers en ook meer inwilligingen. Het aantal Syriërs, Palestijnen en Jemenieten dat asiel aanvraagt, is fors gegroeid. Onderstaande grafiek laat goed zien dat zij in heel Europa ook vaker een positieve beslissing krijgen op hun asielverzoek.
Vluchtelingen die naar Nederland komen zijn al vele veilige Europese landen doorgereisd. Waarom moet Nederland ze dan opvangen? Volgens de huidige Europese afspraken moeten asielzoekers in het land waar ze aankomen in Europa asiel aanvragen. Als ze toch doorreizen, kunnen ze naar dat land worden uitgezet.
Landen die de meeste vluchtelingen opvangen
Turkije bood onderdak aan bijna 3,6 miljoen vluchtelingen, gevolgd door de Islamitische Republiek Iran met 3,4 miljoen. De meeste mensen die op de vlucht staan blijven in eigen land. Als zij wel grenzen oversteken, blijven ze meestal in hun eigen regio.
Een alleenstaande krijgt dan € 31,92 per week, een gezin met 2 kinderen € 82,46 per week. De bedragen zijn gebaseerd op normen van het Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting (Nibud).
Vluchtelingen en asielzoekers zijn vaak overgeleverd aan de hulp van anderen, waardoor zij kwetsbaar zijn voor misbruik. Tijdens hun vlucht vallen mensen vaak in handen van mensensmokkelaars en criminele bendes, die hen slecht behandelen en uitbuiten.
Van de asielzoekers die definitief worden afgewezen (in 2019 waren dat er 26.000, in 2020 nog eens 19.000), vertrekt ongeveer de helft 'aantoonbaar', waarvan weer de helft onder dwang. Duizenden asielzoekers verdwijnen ieder jaar.
De weg naar Europa is dodelijk
Het korte antwoord op de vraag is: de mannen reizen alleen om hun familie de levensgevaarlijke reis naar Europa te besparen. Die reis is zo gevaarlijk omdat de EU en Europese landen veilige routes hebben afgesloten.
EU-landen worden niet verplicht asielzoekers op te nemen, ook niet in crisissen. De Europese Commissie gaat EU-lidstaten niet verplichten om bepaalde hoeveelheden asielzoekers op te nemen, blijkt uit het woensdag gepresenteerde Migratie en Asiel Pact.
In 2022 vertrokken (op papier) 8600 vreemdelingen uit Nederland, minder dan in de jaren daarvoor. Van de helft van hen is ook niet zeker dat ze Nederland verlaten hebben, zij vertrokken 'zonder toezicht'. Onder hen zijn veel afgewezen Marokkanen en Algerijnen.
Hoeveel asielzoekers uit veilige landen verblijven er in de asielopvang? Gemiddeld wordt in 2022 circa 3% van de bedden in azc's bezet door asielzoekers uit veilige landen die in afwachting zijn van hun proces. Dat zijn circa 2.670 van de bijna 83.500 asielzoekers die in 2022 enige tijd in de asielopvang zaten.
Net als in 2021 vormden Afghanen (2 730) en Turken (2 685) na Syriërs de grootste groepen asielzoekers in 2022.
Op dit moment zijn Marokko, Tunesië, Georgië, Armenië en Ghana de vijf landen waar de meeste 'veiligelanders' in Nederland vandaan komen. In 2022 kwam ongeveer 5% van de asielzoekers die voor het eerst asiel aanvroegen uit een veilig land. In de asielopvang is het aandeel veiligelanders ongeveer 3%.
Een asielzoeker is iemand die om uiteenlopende redenen zijn of haar herkomstland heeft verlaten om in een ander land bescherming te zoeken door asiel aan te vragen. Wanneer iemand asiel aanvraagt, wil diegene erkend worden als vluchteling.
Veelvoorkomende situaties zijn: Asielzoekers die geen recht hebben op asiel maar een leven in de illegaliteit verkiezen boven terugkeer. Bijvoorbeeld door schaamte voor vrienden en familie of in hun thuisland gemaakte schulden om de reis te kunnen afleggen.
'Echte Nederlanders'?
Volgens deze definitie bestaat waarschijnlijk slechts 2% van de Nederlandse bevolking uit 'echte Nederlanders'. Dat zijn ongeveer 348.000 mensen. De overige 98% van de Nederlanders heeft één en meestal meer buitenlandse voorouders.
Bijna 70% van de sinds 2014 naar Nederland gekomen statushouders zit in de bijstand, wat gaat om een groep van 150.000 en 200.000 mensen. Slechts een kwart van de statushouders met een verblijfsvergunning heeft momenteel betaald werk. Dit blijkt onderzoek van de Sociaal-Economische Raad (SER).
Een andere belangrijke factor is de samenstelling van het asielzoekerscentrum. Veel mensen staan open voor de komst van gezinnen met kinderen, maar zij willen liever geen grote groepen jonge mannen in hun buurt. Ook tegenover economische migranten staan mensen minder positief.
De IND onderzoekt met land- en taaldeskundigen het verhaal van de asielzoeker en beslist of deze mag blijven. Een asielzoeker mag hier in Nederland blijven als hij een gegronde vrees voor vervolging heeft, of een onmenselijke behandeling vreest. Dan komt hij in aanmerking voor een verblijfsvergunning.
politie: die asielzoekers registreert en voor de beveiliging zorgt; Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND): die asielverzoeken beoordeelt; Dienst Terugkeer en Vertrek (DT&V): die helpt bij de terugkeer van afgewezen vreemdelingen.
Vluchtelingen hebben vaak alles achter moeten laten en moeten hun leven in Nederland weer opnieuw opbouwen. Tijdens de asielprocedure wachten zij in een asielzoekerscentrum. Daar krijgen ze een klein bedrag om eten, kleding en andere basisbehoeften te kunnen kopen.
Waar komt het geld voor de opvang van asielzoekers vandaan? Het geld voor de opvang van asielzoekers komt uit de begroting van het ministerie van Justitie en Veiligheid (JenV). Ook het ministerie van Buitenlandse Zaken (BZ) betaalt een deel van de opvang.
U bouwt een volledige AOW-uitkering op als u in de 50 jaar voordat uw AOW-uitkering ingaat, in Nederland heeft gewoond. Voor ieder jaar dat u mist, wordt de AOW met 2% gekort. Als uw AOW-leeftijd bijvoorbeeld 66 jaar is, dan start de opbouw van uw AOW bij 16 jaar.