Tijm is een tanige struik met houtige stelen. De blaadjes zijn klein en slank. De blaadjes hebben een volle, scherpe en karakteristieke smaak. Het is een veel gebruikt kruid bij groenten, vis of vlees.
Zachte, verse kruiden gebruiken
Harde(re) kruiden zoals tijm, rozemarijn of laurier zijn niet lekker om zo rauw in te eten, die bewaar je beter voor stoofgerechten. Haal de blaadjes van de steeltjes net voordat je ze gaat gebruiken, dan blijven ze langer mooi en vers.
De zachte stelen zijn allemaal eetbaar. Ze hebben dezelfde smaak als de blaadjes van het kruid. Kruiden met een zachte, eetbare, steel zijn bijvoorbeeld bieslook, dille, peterselie, basilicum en koriander. Kruiden met harde, niet eetbare, stelen zijn tijm, salie, oregano en rozemarijn.
Alle soorten zijn eetbaar maar de gewone tijm wordt het meeste gebruikt in de keuken. De geurige citroentijm tegenwoordig wat vaker, terwijl de wilde tijm juist in de kruidengeneeskunde de sterkste werking heeft.
Gebruik in de keuken
Tijm wordt zowel gedroogd als vers gebruikt. Bij beiden worden alleen de bladeren genuttigd. Vaak wordt er bij verse tijm gebruik gemaakt van een hele tak, die men in de pan doet. Aan het einde van de kooktijd wordt deze dan verwijderd.
Tijm (Thymus vulgaris) Tijm is het klassieke kruidenmiddel tegen hoest, bronchitis en slijmvliesontstekingen. Het lost slijm op, houdt ziekteverwekkende kiemen tegen en heeft een ontstekingsremmende werking. Als natuurlijk wapen tegen verkoudheden is dit kruid dan ook een van de belangrijkste medicinale planten.
Waarom is tijm goed voor je gezondheid:
Tijm zit bomvol vitamines, mineralen en vezels. Zo bevat het riboflavine (vitamine B2), vitamine B6, folaat (vitamine B11), vitamine C en bètacaroteen, een stof die in je lichaam kan worden omgezet in vitamine A.
Zowel tijdens de oogst, als bij het snoeien moet men er rekening mee houden dat tijm verhout als een dwergstruik. U snijdt de kruidachtige scheutuiteinden met een scherpe snoeischaar tot op het hout. Bij het snoeien is het belangrijk dat er voldoende scheutknoppen aan de struik blijven.
Als struikje maakt wilde tijm dichte zoden. De kruipende stengel kan op de knopen wortelen. Het blad is lijnvormig tot elliptisch en heeft aan de onderkant verdikte nerven. Het blad is stijf, van boven kaal, van onder behaard.
Op een liter kokend water gebruik je vier tot vijf takjes verse tijm. Vijf minuten laten trekken en je tijmthee is klaar om te drinken. Het is altijd verstandig om niet te lang dezelfde kruidenthee achter elkaar te drinken, wissel het lekker af.
Gedroogde kruiden hebben een intensere smaak dan de verse variant. Ze bevatten minder oliën en water en je hebt er daarom qua volume ook minder van nodig. Vuistregel: gebruik 1/3 hoeveelheid gedroogde kruiden ten opzichte van verse.
Tijm heeft een kruidige, licht bittere smaak. Gedroogde tijm heeft sterkere aroma's dan verse tijm. Verse kruiden zijn dus niet per definitie altijd sterker van smaak.
Takjes tijm kun je het best in de groentelade van je koelkast bewaren, daar blijft het enkele dagen goed. Van een plantje in de vensterbank kun je wat afknippen als je het nodig hebt. Zorg goed voor je plantje: Niet op de tocht.
Het volstaat om het potje in je handtas te stoppen en er een paar glazen thee per dag mee te zetten.
Was de takjes tijm. Rits de blaadjes eraf en voeg deze toe tijdens de bereiding van een gerecht. Tijm is een kruid dat vooral te vinden is in Oost-Azië en rond het Middellandse Zeegebied. Vanwege de aromatische geur wordt tijm ook in de zeepindustrie gebruikt.
Tijm bloeit vooral in mei en juni. Lees hier hoe je dit lekkere tijm plantje het beste kan verzorgen. Dit advies geldt ook voor Citroentijm, Thymus ×citriodorus. Snoeien: Knip begin maart de plant sterk terug tot op 10-20cm boven de grond, want de plant bloeit op éénjarig hout en zo versterk je de ontwikkeling.
Citroentijm is als plant in vergelijking met de echte tijm een stukje lager en breder. Teelt en verzorging zijn vergelijkbaar. Het enige grote verschil is de uitgesproken citroengeur en -smaak. Gebruik het bij vis, warme groenten, frisse fruitsalades, jams...
Tijm is behoorlijk winterhard, alleen met strenge vorst en vocht kan tijm moeite hebben. Gaat het meer dan 5 graden vriezen en staat je tijm op een nattige plek in je tuin, doe je er goed aan je tijm tijdelijk af te dekken. Tijm behoudt de blaadjes in de winter, hij is dus wintergroen.
Op een liter kokend water gebruik je vier tot vijf takjes verse tijm. Vijf minuten laten trekken en je tijmthee is klaar om te drinken.
Kook de tijm gedurende 10 min in het water. Zeef het, en pers zoveel mogelijk vloeistof uit de kruiden. Breng opnieuw aan de kook, en voeg de suiker toe. Laat inkoken tot een niet te dik stroopje.
Wilde tijm kan, net als echte tijm, medicinaal worden toegepast om de spijsvertering en de darmwerking te stimuleren. Wilde tijm heeft daarbij ook een kalmerende en rustgevende werking. Thee van wilde tijm zou ook helpen bij hoest en keelpijn.
Tijm zuivert het bloed, versterkt de maag, bestrijdt acne, verlaagt de bloeddruk en bestrijdt griep.
Veel hoestsiropen bevatten tijm. Dat is eigenlijk helemaal niet zo gek, want tijm lost het slijm in je luchtwegen op. Bovendien helpt het om heftige hoestbuien te voorkomen en verlicht het je keelpijn. Ook heeft tijm een heerlijke smaak, dat zorgt ervoor dat je gewoon lekker kan genieten van deze tijmthee.
Het heeft zijn ontstekingsremmende werking vooral te danken aan de thymol in zijn essentiële olie en aan het sterk anti-infectieuze middel carvacrol. Tijm is het meest geschikt voor de verzorging van een vette onzuivere huid en een ontstoken huid.
