Om vast te stellen of er sprake is van een aneurysma zijn verschillende onderzoeken mogelijk: een echo-onderzoek en een CT-scan. Met een echo-onderzoek kan er vastgesteld worden of er sprake is van een aneurysma en wordt de exacte doorsnede gemeten. Het echo-onderzoek gebeurt poliklinisch en duurt ongeveer 15 minuten.
Het volstaat om een echografie te nemen van de aorta. Soms komt een aneurysma toevallig aan het licht, bijvoorbeeld op een scan van de longen of de buik. Bij thoracale aneurysma's speelt erfelijkheid een grote rol.
We kunnen zien of u een aneurysma hebt met een ct-scan en een Duplex-onderzoek. CT-scan van de buik: Een ct-scan van de buik is een onderzoek waarbij met behulp van röntgenstraling de organen en de bloedvaten in de buik worden afgebeeld.
Een aneurysma wordt vaak per toeval ontdekt tijdens een echografie of een CT-scan van de buik. Een aneurysma groeit meestal langzaam. Als de vaatwand van een groot aneurysma scheurt, ontstaat een levensgevaarlijke situatie en is een operatie dringend nodig.
De normale aorta heeft in de buik een doorsnede van ongeveer twee centimeter. Is de doorsnede meer dan drie centimeter, dan spreken we van een aneurysma. Een verwijding in de buikslagader is een verraderlijke aandoening, omdat het zeer geleidelijk ontstaat en meestal langzaam groter wordt.
De omvang moet dan wel heel groot zijn, de kans op scheurtje is bij 5,5 cm kleiner dan 1%. Boven de 7 cm is kans op een scheurtje ongeveer 10% per jaar. Hoe groter een aneurysma is, hoe groter de kans op scheuren. Omdat het bloedvat op de plaats van een aneurysma wijder is, is ook de bloedstroom veranderd.
Met een echografie van de arteriële buik worden de grote bloedvaten in de buik in beeld gebracht. Vaak is dit om te kijken of er sprake is van een verwijding van de grote lichaamsslagader (een AAA, aneurysma aorta abdominalis), of om een verwijde lichaamsslagader te controleren.
Vaak groeit een aneurysma langzaam en blijft het onopgemerkt. Veel aneurysma's bereiken nooit het punt dat ze scheuren; andere worden heel snel groter. Wanneer het aneurysma groter wordt, kunt u pijn op de borst, lage rugpijn, schorheid of problemen met ademhalen ondervinden.
Regelmatige controle van de grootte van een aneurysma is belangrijk. Uw arts geeft aan hoe vaak dit nodig is. Dit is afhankelijk van de grootte en de groeisnelheid van het aneurysma. De meeste aneurysma's groeien slechts enkele millimeters per jaar.
Groeisnelheid van het aneurysma
Een aneurysma in de buikaorta groeit snel als het meer dan 10 millimeter per jaar groeit. Grote aneurysma's groeien sneller dan kleinere. Ook is de groeisnelheid afhankelijk van je genen en of je rookt.
Van alle patiënten met een gescheurd aneurysma overlijdt ongeveer 70%. Van de patiënten met een gescheurd aneurysma die in het ziekenhuis komen en die worden geopereerd, overlijdt ongeveer 30%.
De risicofactoren voor het ontwikkelen van een aneurysma zijn vergelijkbaar met de risicofactoren voor vernauwingen in de slagaders. Dit zijn roken of gerookt hebben, hoge bloeddruk, hoog cholesterol, hogere leeftijd en mannelijk geslacht. Suikerziekte is geen risicofactor voor een aneurysma.
Een aneurysma van de aorta in de buikholte (abdominaal aorta-aneurysma) komt voor bij 4 tot 8% van de mannen en bij ongeveer 1% van de vrouwen in de leeftijdscategorie van 65 tot 80 jaar. Volgens nieuwe onderzoeken komt dit steeds minder vaak voor.
Preventief onderzoek wordt meestal gedaan vanaf 50 jaar. Als er niets gevonden wordt, hoef je pas na 10 jaar opnieuw op controle. De arts bespreekt met je als dit vaker nodig is.
Om het scheuren ervan te voorkomen worden aneurysmata met een diameter groter dan 5.5 centimeter en snel groeiende aneurysmata nu standaard geopereerd. Maar bij sommige patiënten scheurt het aneurysma toch al eerder, terwijl andere aneurysmata stabiel kunnen blijven bij een heel grote diameter.
Uitstulping aorta
Zo'n uitstulping of verwijding heet een aneurysma. Grijp je in voor hij scheurt, heb je geluk. Want eenmaal gescheurd, slinkt de kans op overleven tot 25 procent.
Een aneurysma komt het meest voor in de buikslagader. Dan heet het een aneurysma van de abdominale aorta of AAA. De aorta (de grote lichaamsslagader) loopt vanaf het hart door de buik naar beneden. De slagader in de buik is normaal ongeveer 2 centimeter breed.
Met een hartecho kunnen we het hart zien. We zien hoe de hartspieren en hartkleppen werken, de pompfunctie van het hart en hoe het bloed door het hart stroomt. Een hartecho kan op 2 manieren: via de borstkas aan de buitenkant of via de slokdarm aan de binnenkant.
De grote lichaamsslagader (aorta) heeft een doorsnede van ongeveer 20 mm tot 35 mm. De aorta is de slagader die uit het hart komt en die het zuurstofrijke bloed dat de linker kamer van het hart uitpompt opvangt.
Met een echo van de buik kan de arts binnenin uw buik kijken, zonder dat hij of zij hoeft te snijden in uw lichaam. Op de echo ziet de arts bijvoorbeeld organen en bloedvaten in uw buik. Een echo-apparaat bestaat uit een echokop die verbonden is met een computer met beeldscherm.
Een aortaruptuur is acuut levensbedreigend en kan de volgende klachten geven: Plotselinge zeer hevige, ondraaglijke scheurende pijn op de borst of in de buik, die meestal uitstraalt naar de rug.
De operatie duurt ongeveer 2 uur. Voor deze ingreep is plaatselijke of volledige narcose nodig.
Het opereren van een aneurysma is niet nodig als de kans op scheuren klein is. De arts houdt dan via controles de groei in de gaten. Dit heet watchful waiting. Medicijnen en het aanpakken van leefstijlrisico's verlagen de kans dat het aneurysma groeit of scheurt.
