De politie mag alleen aanhouden als u verdachte bent van een strafbaar feit. Er zijn wel uitzonderingen, bijvoorbeeld bij een verdenking van terrorisme. Dan gaat het om zo'n ernstig strafbaar feit dat ook een aanwijzing genoeg is. Er hoeft dan nog geen duidelijk vermoeden te zijn.
geweld gebruiken; onderzoek verrichten in een woning met een huiszoekingsbevel; telefoon tappen; personen observeren.
Iedereen, dus ook een burger, mag een ander aanhouden bij ontdekking van een strafbaar feit. Dit is ook niet heel gek en gebeurt vaak.
U heeft het recht om te weten van welk strafbaar feit u wordt verdacht. U hoeft de vragen niet te beantwoorden (zwijgrecht). U heeft het recht om vóór het (eerste) verhoor vertrouwelijk met een advocaat te praten. U heeft recht op de aanwezigheid van een advocaat tijdens het verhoor om u bij te staan.
Als u door de politie wordt aangehouden, wordt aan u verteld waarvan u wordt verdacht en u gewezen op uw rechten. Aan u wordt medegedeeld dat u niet tot antwoorden verplicht bent. Dit is de cautie. Er wordt een folder met uw rechten uitgereikt en u mag contact opnemen met een advocaat.
Tegenwoordig heerst er enige verwarring over wat men nou wel of niet mag zeggen tegen een agent. Een agent is een ambtenaar in functie en in beginsel is het strafbaar om deze te beledigen. Burgers mogen elkaar overigens ook niet beledigen, maar voor het beledigen van een agent geldt een hogere straf.
Sinds 1 maart 2017 mag de politie u maximaal 9 uur vasthouden voor onderzoek. Bijvoorbeeld om uw vingerafdrukken af te nemen of foto's te maken. De tijd tussen 0.00 uur en 9.00 uur telt hierbij niet mee. In totaal kan de politie u dus maximaal 18 uur vasthouden voor onderzoek.
Alleen met toestemming van een rechter-commissaris mag de politie zogenoemde 'gevoelige' gegevens opvragen – godsdienst, ras, gezondheid, politieke of seksuele voorkeur.
Wordt u betrapt op bijvoorbeeld diefstal? Dan wordt u meegenomen naar het politiebureau. Dan spreken we van aanhouding. Aanhouding gaat dus verder dan staandehouden.
De politie is in mijn woning geweest zonder mijn toestemming
De politie mag dit in sommige gevallen wel doen. Bijvoorbeeld als ze iets in beslag wil nemen of een verdachte wil aanhouden. Ook mag de politie een woning binnen gaan om directe hulp te verlenen. Bijvoorbeeld als iemand gereanimeerd moet worden.
'Verdachte zijn' betekent dat er een (redelijk) vermoeden aanwezig is dat u een strafbaar feit heeft gepleegd. U bent niet altijd een verdachte als de politie bezig is met een onderzoek tegen u. Het is ook mogelijk dat de politie met een opsporingsonderzoek bezig is om een bepaalde zaak uit te zoeken.
U mag niet zomaar worden aangehouden. Als u wordt aangehouden door de politie heeft u een aantal rechten, maar ook plichten. Wanneer de politie uw rechten schendt kan dat gevolgen hebben. Maar dat geldt ook wanneer u niet meewerkt aan datgene waaraan u volgens de wet moet meewerken.
Staande houden is een verbod op zitten of liggen. Aanhouden stoppen met een rechtzaak tot een later moment.
Voorbeelden van eenvoudige belediging zijn het grof uitschelden van iemand, het opsteken van een middelvinger of het spugen in het gezicht. Eenvoudige belediging is strafbaar gesteld in artikel 266 Sr. Een bijzonder vorm van belediging is smaad/smaadschrift.
Heeft u een klacht over de politie? Bijvoorbeeld omdat een politieagent u verkeerd heeft behandeld? Dan kunt u een klacht indienen bij de politie.
Mag u een politieverhoor weigeren? Ja, natuurlijk! Veel mensen denken dat het verplicht is om op uitnodiging van de politie te verschijnen, maar dat is het zeker niet! U mag gewoon weigeren om naar het politieverhoor te komen.
Op grond van artikel 53 van het Wetboek van Strafvordering is bij ontdekking van een strafbaar feit iedereen bevoegd om een verdachte aan te houden. Wel zijn er veel eisen en voorwaarden aan dit zogeheten burgerarrest verbonden. De aangehoudene moet meteen aan de politie worden overgedragen.
Iedereen die door de Politie wordt aangehouden, wordt overgebracht naar het Politiebureau voor verhoor. De politie mag een verdachte na aanhouding maximaal 6 uur voor verhoor vasthouden. De tijd van 12 uur 's nachts tot 9 uur in de ochtend wordt bij deze berekening niet meegeteld.
Als je wordt aangehouden, moet je je ook identificeren maar dan wordt je door de politie meegenomen naar een politiebureau. Dit noemen mensen ook wel een arrestatie. Op het politiebureau wordt je dan voorgeleid en verhoord. Stilhouden betekent dat de politie je aanspreekt, zonder dat je ergens van verdacht wordt.
Verdachten die dringend gezocht worden door justitie, staan op een opsporingslijst. De Nederlandse opsporingslijst staat op de website van de politie.
Als je de politie niet vrijwillig toestemming geeft je woning te betreden, zal de rechter moeten onderzoeken of er ten tijde van het binnentreden bij de politie voldoende verdenking was om tegen jouw wil je woning te betreden. Soms wordt de verdenking ter zake van hennepteelt door de politie onvoldoende “opgeplust”.
De politie mag alleen uw identificatiebewijs vragen als daar een goede reden voor is. Dat is het geval als de politie redelijkerwijs uw identiteit nodig heeft om haar taak uit te voeren. Bijvoorbeeld als u strafbare feiten pleegt of betrokken bent bij een verkeersongeluk.
Bij overtredingen blijven de gegevens 5 jaar bewaard (als er een taakstraf of vrijheidsstrafvoor is opgelegd blijven ze 10 jaar bewaard). Voor misdrijven blijft het 20 jaar; of 30 jaar bewaard (als de maximale straf van het strafbare feit 6 jaar of meer is) en. Bij zedenmisdrijven blijft het 80 jaar bewaard.
De raadkamer kan een bevel gevangenhouding geven voor in totaal maximaal 90 dagen. Meestal wordt door de raadkamer eerst een bevel voor een korte periode gegeven dat daarna een of meer keren kan worden verlengd. Na een periode van 90 dagen moet de strafzaak voor de eerste keer bij de rechtbank komen.
Het moet namelijk gaan om een misdrijf waar voorlopige hechtenis voor is toegestaan. Dat zijn in ieder geval alle misdrijven waarvoor 4 jaar of meer kan worden opgelegd. In de wet staan ook nog enkele andere misdrijven specifiek opgenoemd, zoals bedreiging, verduistering, afdreiging en oplichting.
