Voor de mensen om u heen is palliatieve sedatie misschien erg moeilijk. U slaapt en ze kunnen niet meer met u praten. Daardoor beginnen ze soms al afscheid te nemen.
Bij palliatieve sedatie krijg je via een naaldje medicijnen toegediend. Meestal is dat midazolam. Van die medicijnen wordt je slaperig of val je in slaap. Het bewustzijn wordt verlaagd.
Bij palliatieve sedatie sterven mensen meestal binnen een paar dagen. Maximaal kan het twee weken duren. Maar dat komt weinig voor. Bekijk op overpalliatievezorg.nl nog meer verschillen tussen euthanasie en palliatieve sedatie.
Wat is het nadeel van palliatieve sedatie? Het nadeel is dat mensen veel medicijnen binnenkrijgen die voor bijwerkingen kunnen zorgen (zoals verwardheid en angst). Doordat het bewustzijn is verlaagd is communicatie niet meer mogelijk. Iemand wordt in slaap gehouden en vragen kunnen niet meer gesteld worden.
Palliatieve sedatie loopt in de praktijk lang niet altijd soepel, ondanks de vele publicaties en scholingen rond dit onderwerp en ondanks de KNMG-richtlijn Palliatieve Sedatie. 1 Over de problemen die hierbij kunnen ontstaan, schreef Verhagen al in Medisch Contact.
Continue palliatieve sedatie tot aan het overlijden werd in 2005 toegepast bij 8,2% van de sterfgevallen, in 2010 gebeurde dit bij 12,3% en in 2015 bij 18,3% van de sterfgevallen. Palliatieve sedatie vindt dus steeds vaker plaats.
Bij palliatieve sedatie geeft een arts u medicijnen waardoor u slaperig wordt. Daardoor heeft u minder last van pijn en benauwdheid aan het einde van uw leven. en u waarschijnlijk binnen een paar weken overlijdt.
Voorts is continu en diep sederen in principe omkeerbaar, wat niet geldt voor euthanasie. Tenslotte wordt continue palliatieve sedatie enkel in de laatste levensfase toegepast (overlijden wordt binnen 1 tot 2 weken verwacht). Euthanasie daarentegen kan ook in andere levensfasen worden toegepast.
De helft van de patiënten overlijdt binnen 13 dagen na het stoppen met eten en drinken. U heeft zelf ook enige invloed op de tijdsduur. Als u besluit om toch iets te drinken (meer dan een half kopje per dag), dan kunt u hiermee het proces vertragen. De periode tot overlijden kan dan enkele weken tot maanden duren.
In tegenstelling tot wat vaak wordt gedacht, leidt het ophogen van morfine ook niet tot het bespoedigen van de dood. Morfine is wel geschikt om pijn en benauwdheid te behandelen en kan dus wel een belangrijke rol spelen in de fase van het levenseinde.
Palliatieve sedatie is geen euthanasie.
Palliatieve sedatie wordt toegepast wanneer het overlijden van de cliënt binnen twee weken wordt verwacht. De cliënt kan in de laatste levensfase klachten krijgen met bijvoorbeeld de ademhaling, vermoeidheid, verwardheid, angst of depressie. Samen met de arts kan er besloten worden tot palliatieve sedatie.
Palliatieve sedatie is het verlagen van uw bewustzijn met behulp van medicijnen met als doel uw lijden te verlichten. U wordt soezerig (verlagen bewustzijn) of valt in slaap (diepe sedatie). Door de palliatieve sedatie ontstaat er rust, zowel lichamelijk als geestelijk.
Pijn is één van de meest voorkomende klachten op een sterfbed, net als de angst voor pijn. Om de lichamelijke pijn te verlichten kan het nodig zijn dat de zieke steeds meer pijnmedicatie nodig heeft. De kans is aanwezig dat dit het levenseinde enkele uren of dagen bespoedigt.
Wens iemand sterkte Zeg tegen jouw dierbare dat je het verschrikkelijk vindt wat er is gebeurd en je met hem meeleeft. Wens hem alle kracht toe die hij nodig heeft. Geef bovendien aan dat je er altijd voor hem bent en dat hij altijd op jouw steun kan vertrouwen en hulp aan je kan vragen.
De palliatieve fase begint op het moment dat duidelijk wordt dat je niet meer beter kunt worden. De palliatieve fase kan kort of lang duren: van dagen tot enkele maanden of jaren.
Het gevolg is dan dat hij een levensverwachting heeft die onder de grens van 'één tot twee weken' ligt die de richtlijn Palliatieve sedatie (2009) heeft vastgesteld voor de toepassing van diepe sedatie tot aan het levenseinde, waarbij toediening van vocht en voedsel achterwege wordt gelaten.
Versterven is geen actieve keuze terwijl bij het bewust afzien van eten en drinken iemand uit overtuiging kiest voor de dood. Door het lichaam vocht en voedsel te onthouden, gaat het lichaam de eigen reserves aanspreken. Afhankelijk van de conditie, sterft een ernstig zieke doorgaans binnen één à twee weken.
Versterven kan worden omschreven als het natuurlijke proces van uitdrogen in de laatste levensfase. De stervende patiënt gaat steeds minder eten en drinken, omdat het lichaam daaraan geen behoefte meer heeft. Het lichaam droogt vervolgens uit, de patiënt wordt steeds suffer en slaapt tenslotte in.
Onrust en verwardheid
Het kan voorkomen dat door een gedaald bewustzijn iemands gedrag verandert. De stervende kijkt dan anders uit zijn ogen en kan een onrustige en verwarde indruk maken. Dit wordt een delier genoemd. Het lijkt alsof iemand van alles beleeft of ziet, maar wat precies is niet duidelijk.
Euthanasie is buitengewoon medisch handelen en valt onder de euthanasiewet. De arts moet controleren of het euthanasieverzoek aan de eisen van de wet voldoet. Palliatieve sedatie is normaal medisch handelen. De arts moet zich houden aan de richtlijn palliatieve sedatie van artsenorganisatie KNMG.
Morfine is een slaapmiddel
Een veel voorkomende bijwerking is dat het helpt bij benauwdheid. Vaak zie je in de laatste levensfase door krachtverlies van de ademhalingsspieren een korte en snelle ademhaling. Dit kan voor benauwdheid zorgen. Morfine lost niet de benauwdheid op, maar wel het gevoel van benauwd zijn.
Natuurlijk versterven
Kunstmatige toediening van vocht en voeding kan er toe bijdragen dat de patiënt meer last krijgt van benauwdheid, pijn en angst.
Voor artsen is het morele verschil van groot belang: bij euthanasie gaat het om daadwerkelijke levensbeëindiging, bij sedatie om adequate symptoomverlichting, waarbij de dood het mogelijke gevolg is. Het maakt voor artsen het verschil uit tussen actief doden en laten sterven.
