De Nederlandse overheid krijgt aardgasbaten uit verschillende aardgasvelden, waarvan het Groningenveld veruit het grootste is. De gaswinning had de Nederlandse overheid tot 2018 al 417 miljard euro (omgerekend naar prijsniveau 2018) opgeleverd.
'Miljarden aan extra gasbaten'
"Er wordt dit jaar ongeveer 15 miljard in Nederland geproduceerd aan gas. Bij een huidige gemiddelde prijs tot nu toe dit jaar van rond de 100 euro per megawattuur, kom je dan uit op zo'n 15 miljard euro." Hij zegt verder dat zo'n 70 procent van de gasinkomsten naar de overheid gaat.
Alles bij elkaar opgeteld, en gecorrigeerd voor inflatie, werd er tussen 1963 en 2020 circa 429 miljard euro verdiend aan het gas uit Groningen. In totaal ontving de Staat gedurende deze periode circa 85% van de gasopbrengsten.
Het Groningen-gasveld heeft een geschatte oppervlakte van 900 km2. NAM is als concessiehouder van het Groningen-gasveld eigenaar van het gas in de grond.
De eerste 2250 miljard kuub leverde de staat onveveer 420 miljard op. De huidige waarde van gas is pakweg 10 cent per m3. Dit fluctueert behoorlijk over de tijd. Rekenen we met deze prijs, dan is het overgebleven gas zo'n 50 miljard waard, waarvan maar een deel naar de staat gaat.
In de staafdiagram is goed te zien dat gas in onze buurlanden beduidend goedkoper is dan bij ons. In Duitsland betaalt een huishouden ruim 14 eurocent per kWh en in België (Brussel) ruim 12 eurocent, bijna de helft van het tarief in Nederland. In Oost-Europa is de gasprijs voor huishoudens nog veel lager.
De gaswinning uit het Groningenveld kan in het gasjaar 2021/2022 verder naar beneden naar 3,9 miljard kuub.
Waarom stoppen met de gaswinning in Groningen? Om het risico op aardbevingen terug te dringen en te zorgen dat het weer veiliger wordt in Groningen, heeft het kabinet in 2018 besloten de gaswinning zo snel mogelijk af te bouwen.
Op het land van boer Boon uit Kolham in Groningen wordt op 2.600 meter diepte bij een proefboring door de NAM aardgas gevonden. Later blijkt deze vondst deel uit te maken van het grootste gasveld van Europa: het Groningen-veld. De oorspronkelijk winbare gasvoorraad werd geraamd op zo'n 2700 miljard m³.
Het Groningen-gasveld – Oorspronkelijk was de voorraad gas in het gasveld zo'n 2.800 miljard kubieke meter, zo berekende NAM. Er is inmiddels zo'n 2.300 miljard kubieke meter gewonnen en er resteert dus nog zo'n 500 miljard kubieke meter.
Jaarlijks pompt Nederland 20 miljard kuub gas op, het blijkt dat daarvan 17,5 miljard kuub al verkocht is met langjarige contracten. 'We verbruiken richting de 40 miljard kuub. We zouden voor de helft dus zelfvoorzienend kunnen zijn, en dat hebben we aan het buitenland verkocht.
Het Groningen-gasveld bevat aardgas met een laagcalorische waarde. Daarmee wijkt het af van de meeste andere velden in de wereld. Dit komt doordat het gas een relatief groot aandeel (14%) stikstof bevat. Dit laagcalorische aardgas is de standaard geworden voor gasfornuizen en cv-ketels.
De werkelijke reden van de hoge gasprijs is omdat de Nederlandse regering onder amerikaanse druk kiest om geen russisch gas af te nemen. De VS verkopen liever hun eigen veel duurdere LNG, en dan moet je er ook nog tanks en vliegtuigen bijkopen vanwege de “russische dreiging”.
Om consumenten te helpen met de hoge energierekening stelt de overheid per 1 januari 2023 een prijsplafond in voor gas en stroom. Tot een verbruik van 1200 kuub gas, betaal je dan maximaal €1,45. Tot een verbruik van 2900 kWh aan stroom maximaal €0,40. Daarboven geldt gewoon de hogere marktprijs.
Per 1 januari 2021 bedraagt de totale ontdekte gasvoorraad in ontwikkelde en niet ontwikkelde voorkomens samen 138,2 miljard Nm3. De reserves van totaal 92,4 miljard Nm3 bestaan voor 6,6 miljard Nm3 uit reserves in het Groningenveld en 85,8 miljard Nm3 in de overige (kleine) velden.
In het eerste geval zal het land van oorsprong Noorwegen zijn, in het tweede geval Denemarken. Wat ook kan is dat het desbetreffende Noorse bedrijf het aardgas koopt op een (anonieme) beurs in Nederland, dan wel in het buitenland.
Een olie- of gasveld ligt gemiddeld op een diepte van 3 kilometer. Als een mijnbouwonderneming op zoek is naar olie of gas, wordt allereerst de ondergrond in kaart gebracht onder andere door middel van seismiek. Seismiek is een onderzoek naar aardlagen in de diepe ondergrond met behulp van geluidsgolven.
Reserves, productie en export. Per eind 2020 had Gazprom een aandeel van 70% van de totale Russische gasreserves; ofwel 33.575 miljard m³ (2008: 33.100). Deze reserves zijn berekend op basis van de Russische methode. Deze wijkt af van hetgeen internationaal gebruikelijk is.
Laatste Nederlandse gas
Uit onderzoek van TNO in opdracht van het ministerie van Economische Zaken en Klimaat bleek in augustus dat er nog 78,2 miljard kubieke meter aan gasvoorraden in de Noordzee zijn.
Voor huishoudens betekent dit een variabele energieprijs rond de 1,30 euro per m3 voor gas en rond de 0,35 euro per kWh voor stroom (inclusief belastingen).
De prijs voor gas in de VS is zo'n dertien keer lager dan hier, en dus loopt de Amerikaanse gasexport op volle toeren. Normaal leveren de Amerikanen voornamelijk aan Azië, omdat Europa het meeste gas importeert uit Rusland.
De oorspronkelijke winbare gasvoorraad wordt door de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM), een gezamenlijke onderneming van de Shell en Exxon Mobil, geschat op ongeveer 2900 miljard kubieke meter (Nm3) gas. Hiervan is nog ongeveer 470 miljard Nm3 gas als voorraad aanwezig.
In de jaren 50 wordt bij Slochteren (provincie Groningen) het grootste gasveld van Nederland ontdekt. Koken en stoken gebeurt tot dan toe met hout en kolen. Door de vondst van de gasbel worden alle huizen aangesloten op aardgas. In 1963 begint de eerste boring.