Persoonlijkheids-eigenschappen. Slimme peuters/kleuters zijn nieuwsgierig, onderzoekend, kunnen goed onthouden en kunnen lastige denkproblemen aan. Ze zijn snel van begrip en stellen veel vragen. Slimme peuters houden van uitdagingen, kunnen reflecteren, hebben creatieve oplossingen en hebben leiderschapskwaliteiten.
Vroege kenmerken hoogbegaafdheid
Snel gaan lopen (bijvoorbeeld met 10 maanden) Vroeg praten en over een grote woordenschat (met 1,5 jaar al 200 woorden of meer) beschikken. Snel inzicht in oorzaak en gevolg krijgen. Al vroeg alert zijn met veel aandacht voor de wereld om hem heen.
Kenmerken van een ontwikkelingsvoorsprong
Het zijn slimme en snelle denkers: ze kunnen volwassenen erg verrassen. Ze bedenken dingen die jij niet zo snel zou bedenken, halen toeren uit en hebben graag het laatste woord. Ze houden zich bezig met complexe zaken die eigenlijk niet passend zijn bij de leeftijd.
“Het verschil tussen slim en dom zijn, is dat slim zijn z'n limiet heeft.” Typisch voor een hoogbegaafde, want die hebben doorgaans een flinke dosis humor! Cabaretiers bijvoorbeeld, toonde onderzoek aan, hebben een gemiddeld IQ van 126 tot 138, terwijl het gemiddelde IQ van de bevolking tussen de 90 en 110 ligt.
'Een hoogbegaafde is een snelle en slimme denker, die complexe zaken aankan. Een sensitief en emotioneel mens, intens levend. Autonoom, nieuwsgierig en gedreven van aard. Hij of zij schept plezier in creëren,' luidt de definitie van hoogbegaafd zijn, te vinden op onder andere Wikipedia.
Maar hoogbegaafdheid komt niet altijd naar voren in een IQ-test. Sommige hoogbegaafden scoren zelfs laag op een IQ-test, ook al hebben ze een hoog IQ. Intelligentie is namelijk meer dan de IQ-score die uit een IQ-test komt. Een IQ-test is ook een momentopname.
ernstige verstandelijke beperking (IQ 20-34 / ontwikkelingsleeftijd tussen de 3 en 5 jaar); matige verstandelijke beperking (IQ 35-49 / ontwikkelingsleeftijd 6-9 jaar; milde verstandelijke beperking (IQ 50-70 / ontwikkelingsleeftijd 9-12 jaar).
Hoogbegaafde kinderen zijn intens, hooggevoelig en ze ontwikkelen asynchroon. Ze relateren zich tot de wereld op een andere manier, ze denken supersnel en abstract en ze hebben een bijzonder goed geheugen. Ze scoren over het algemeen niet uitmuntend op de standaard schooltoetsen.
Intelligent is wat je in aanleg kunt, een indicatie van je verstandelijke vermogens. Slim is wat je doet ; het gebruiken van je verstandelijke vermogens.
Zodra je als ouder(s) besluit je kind te laten testen is het heel belangrijk dit door een orthopedagoog of psycholoog te laten doen die gespecialiseerd is in het testen van hoogbegaafde kinderen.
Hoogbegaafde peuter
Bij peuters is de ontwikkelingsvoorsprong al iets duidelijker te herkennen. Zo is een hoogbegaafde peuter zeer ondernemend, motorisch erg vaardig en zelfstandig. Daarnaast hebben ze een goede ruimtelijke oriëntatie en ontwikkelen ze snel het begrip voor bijvoorbeeld kleuren, cijfers en hoeveelheden.
Als een kind op een IQ-test tussen 121 en 129 scoort, wordt een kind begaafd of ook wel meerbegaafd genoemd.
Een intelligentieonderzoek duurt maximaal drie uur. Bij voorkeur wordt dit in de ochtend uitgevoerd, zodat het kind fris aan de taken kan beginnen. Tijdens het onderzoek krijgt het kind diverse taken en vragen voorgelegd die oplopen in moeilijkheidsgraad.
Het eerste IQ onderzoek betreft een IQ scan. Dit onderzoek bestaat uit de afname van een volledig intelligentieonderzoek: de WISC-V of de WPPSI-IV. Na de afname van het onderzoek ontvangt u een rapport met een omschrijving van de primaire en secundiare indexen en totale IQ.
Om te voorkomen dat de interne motor bij je kind te langzaam draait is uitdaging belangrijk. Als we het over uitdaging bij hoogbegaafde kinderen hebben dan hebben we het vaak over uitdaging op school. Het is echter minstens zo belangrijk om ook thuis een activiteit te hebben die motiverend en leerzaam is.
Researchers aan de University of Washington en in Glasgow zijn het er na uitgebreid onderzoek over eens: de intelligentie van een kind wordt bepaald door het genetisch materiaal langs moeders kant. Het genetisch materiaal van de vader heeft geen invloed.
Van de bevolking heeft 2,5 procent een IQ van boven de 130 (ter vergelijking: het gemiddelde IQ van een havo-leerling bedraagt 103.8, voor een vwo-leerling 115).
De ondersteuningsbehoefte van deze leerlingen is niet ernstig, maar wel zodanig dat de leerling geen onderwijs (meer) kan volgen in het regulier basisonderwijs. De leerlingen in het speciaal basisonderwijs hebben meestal een IQ van 60 of hoger.
Bij (jong)volwassenen kunnen bijvoorbeeld een laag opleidingsniveau, een klein sociaal netwerk, een gebrek aan concrete vaardigheden als klokkijken en het hebben van wat meer kinderlijke hobby's en voorkeuren tekenen zijn dat er sprake is van een lvb of zwakbegaafdheid.
Bij een IQ tot 120 spreekt men van een bovengemiddeld intelligentieniveau en bij een IQ tot 130, spreekt men van een begaafd intelligentieniveau. Een hoogbegaafd kind heeft een IQ dat hoger is dan 130. Desalniettemin is hoogbegaafdheid meer dan intelligentie, want dat is slechts de score uit een intelligentieonderzoek.
Vanaf welke leeftijd kan je merken dat een kind hoogbegaafd is? "Dat kan al goed bij kinderen vanaf drie jaar. Die kunnen extreem veel weten over hun interesses en verdiepen zich echt in onderwerpen.
Hoogbegaafdheid is geen stoornis en komt daarom niet voor in de DSM. Er is dus ook geen sprake van een diagnose. Je kunt hoogbegaafdheid wel laten vaststellen aan de hand van een begaafdheidsonderzoek en/of IQ test.