Om vast te stellen of je kind hoogbegaafd is, kun je meerdere ingangen laten onderzoeken. Er kan gekeken worden naar: het IQ, de schoolprestaties, creatief gedrag en beoordelingen door jou als ouder en door de school. Het beste is natuurlijk om naar al deze aspecten te kijken.
Hoogbegaafde kinderen hebben een enorm rechtsvaardigheidsgevoel, hebben hoge verwachtingen van zichzelf en de omgeving, zijn perfectionistisch, maar kunnen hierdoor ook gaan onderpresteren. Ook op sociaal-emotioneel vlak hebben hoogbegaafde kinderen vaak begeleiding nodig.
Als er geen noodzaak is om te testen (zie boven), is het aan te raden te wachten tot het kind 7 of 8 jaar is. Welke professional kan een intelligentietest afnemen? Psychologen en orthopedagogen mogen een intelligentietest afnemen. Het is van belang dat de professional kennis en ervaring heeft van hoogbegaafdheid.
Hoogbegaafdheid uit zich in het creatief denken, originaliteit en het vermogen om buiten reguliere kaders te denken. Hoogbegaafden hebben een sterk rechtvaardigheidsgevoel en accepteren regels en tradities niet zomaar. Er moet een reden voor gegeven worden. Hoogbegaafde leerlingen hebben een hoog leertempo.
Maar hoogbegaafdheid komt niet altijd naar voren in een IQ-test. Sommige hoogbegaafden scoren zelfs laag op een IQ-test, ook al hebben ze een hoog IQ. Intelligentie is namelijk meer dan de IQ-score die uit een IQ-test komt. Een IQ-test is ook een momentopname.
Slimme peuters/kleuters zijn nieuwsgierig, onderzoekend, kunnen goed onthouden en kunnen lastige denkproblemen aan. Ze zijn snel van begrip en stellen veel vragen. Slimme peuters houden van uitdagingen, kunnen reflecteren, hebben creatieve oplossingen en hebben leiderschapskwaliteiten.
Als je het vermoeden hebt dat jouw kind hoogbegaafd is, dan is het belangrijk hierover in gesprek gaan met de leerkracht van jouw kind en de intern begeleider of zorgcoördinator op school. De school kan het leerproces van jouw kind in kaart brengen en nagaan of jouw kind inderdaad een leervoorsprong heeft.
Het Centrum voor Begaafdheids Onderzoek is gespecialiseerd in het testen van hoogbegaafde kinderen. Zij kunnen je vertellen welke orthopedagoog/psycholoog bij jou in de buurt gespecialiseerd is in het testen van hoogbegaafde kinderen.
Hoogbegaafdheid is een gevolg van één of meer aangeboren bekwaamheden of potenties en interactie met de omgeving.
Hoogbegaafde kinderen hebben een IQ van 130 of hoger. Ook zijn ze creatief in de manier waarop ze denken en hebben ze veel doorzettingsvermogen. In de praktijk wordt alleen het IQ gebruikt om te 'meten' of een kind hoogbegaafd is. Dat komt doordat doorzettingsvermogen en creatief denken moeilijker te meten zijn.
Voor hoogbegaafdheid onder kinderen is niet een duidelijke eenduidige oorzaak. Vaak wordt het in verband gebracht met erfelijkheid. Daarnaast speelt ook mee hoe en in welke mate de ouders ondersteuning bieden in het creëren van een voldoende stimulerende omgeving voor een kind.
Hoogbegaafdheid is geen stoornis en komt daarom niet voor in de DSM. Er is dus ook geen sprake van een diagnose. Je kunt hoogbegaafdheid wel laten vaststellen aan de hand van een begaafdheidsonderzoek en/of IQ test.
In dit model wordt beschreven dat hoogbegaafdheid de interactie is tussen drie aanlegfactoren. Deze drie aanlegfactoren zijn: bovengemiddelde intelligentie, hoog niveau van taakgerichtheid en een hoog niveau van creativiteit.
Kosten didactisch onderzoek
De kosten voor een didactisch onderzoek bedragen €850,-- Mocht er behoefte zijn aan onze begeleiding naar aanleiding van het didactisch onderzoek door zowel ouders als door school, dan is dit uiteraard mogelijk.
De simpelste manier om te testen of je hoogbegaafd of hoogintelligent bent of niet, is het maken van een goede intelligentietest. Uit zo'n test rolt dan een IQ-score en wanneer die dan 132, 135, 140 of hoger is (afhankelijk van het type test), kun je ervan opaan dat je hoogintelligent bent.
Een IQ-test kun je in principe bij elke psycholoog of opgeleide tester af laten nemen. Echter, net zoals er bij kinderen grote verschillen in kennis en kunde ten aanzien van hoogbegaafdheid zijn, bestaan deze ook bij volwassenen.
Over het algemeen wordt gesproken over een hoogbegaafd (HB) kind wanneer het kind een IQ van 130 of meer heeft. Maar hoogbegaafdheid gaat verder dan alleen alleen maar dat ene cijfertje of “heel slim zijn”; het hele “zijn” van een mens lijkt erbij betrokken.
ernstige verstandelijke beperking (IQ 20-34 / ontwikkelingsleeftijd tussen de 3 en 5 jaar); matige verstandelijke beperking (IQ 35-49 / ontwikkelingsleeftijd 6-9 jaar; milde verstandelijke beperking (IQ 50-70 / ontwikkelingsleeftijd 9-12 jaar).
Zo is een hoogbegaafde peuter zeer ondernemend, motorisch erg vaardig en zelfstandig. Daarnaast hebben ze een goede ruimtelijke oriëntatie en ontwikkelen ze snel het begrip voor bijvoorbeeld kleuren, cijfers en hoeveelheden. Idema: "Hoogbegaafde peuters snappen al hoe een oorzaak-gevolg relatie werkt.