Elk mens reageert anders op een jetlag en dat is bepalend voor de duur van de jetlag. Nog bepalender is het tijdsverschil ten opzichte van Nederland. Een jetlag na een vlucht naar Curaçao met 6 uur tijdsverschil neemt in principe minder tijd in dan een jetlag na een vlucht naar Australië met 10 uur tijdsverschil.
Een jetlag kan enkele dagen tot een week duren, afhankelijk van het aantal doorkruiste tijdzones en de individuele gevoeligheid.
Curaçao en de Benelux kennen dus een aanzienlijk tijdverschil. Hou er dan rekening mee dat je bij aankomst even last zult hebben van een jetlag. Probeer zo snel mogelijk in het Curaçaose ritme te komen. Vrijwel altijd lukt dit al binnen een dag, dus maak je hierover geen zorgen.
De dag van de vlucht eet je beter niet te veel en kies je voor licht verteerbaar voedsel. Ga één of twee uur vroeger slapen als je naar het oosten reist, en één of twee uur later als je westwaarts vliegt. Alcohol, nicotine en cafeïne verstoren de nachtrust en zijn dus uit den boze.
Per 1 à 2 tijdzones duurt het gemiddeld een dag om te herstellen. Daarnaast hebben oudere mensen vaak meer tijd nodig om bij te komen van een jetlag dan jongeren. Een jetlag helemaal voorkomen kan helaas alleen als je dicht bij huis blijft.
De meeste mensen vinden dat jetlag erger is wanneer ze naar het oosten reizen dan wanneer ze naar het westen reizen. Jetlag verschilt op basis van de reisrichting, omdat het over het algemeen gemakkelijker is om het interne klok te vertragen dan vooruit te zetten.
Vette eiwitten maken je juist slaperig: dus eet mager vlees, zoals kip of kalkoen en vis. Een van de belangrijkste dingen die je kunt doen om een jetlag te verminderen, is gehydrateerd blijven. Kies dus voor hydraterende en waterrijke voedingsmiddelen zoals bleekselderij, watermeloen, aardbeien en komkommer.
Dosering. Gebruik je melatonine bij een jetlag? Neem het dan vlak voor het slapen in; te beginnen op de eerste dag dat het slaap-waakritme is verstoord door een jetlag. De aanbevolen dosering is 1 tot 5 mg per dag, gedurende 3 tot 6 dagen.
De meest voorkomende klachten zijn vermoeidheid en slapeloosheid. Je hebt het gevoel moe en futloos te zijn, maar je kan niet slapen. Ook je eetlust verdwijnt, je bent (manisch) depressief, snel prikkelbaar, voelt je misselijk en duizelig en hebt last van hoofdpijn.
Belangrijkste symptomen van jetlag
Rusteloosheid, angst, verminderde alertheid.
En het kan enkele dagen duren om te wennen aan de nieuwe tijdzone. Men schat dat je een dag nodig hebt voor een ieder uur dat je een tijdzone hebt doorkruist om terug te keren naar je normale ritme en energieniveau. Dus vijf uur tijdsverschil betekent dat je vijf dagen nodig hebt om je weer normaal te voelen.
Van alcohol val je prima in slaap, maar word je 's nacht vaker wakker. Misschien wel de belangrijkste tip: probeer een uur voor het slapengaan te ontspannen en laat de hectiek van de dag van je afglijden. Maak bijvoorbeeld een korte wandeling, neem een warm bad of doe wat ontspanningsoefeningen als yoga of meditatie.
Vliegen van de ene tijdzone naar de andere zorgt ervoor dat onze biologische klok in de war geraakt. Ongeveer driekwart van de reizigers heeft last van jetlag, maar de effecten zijn niet bij iedereen even zwaar. Over het algemeen geldt: hoe ouder, hoe minder last.
Een tijdsverschil van slechts één uur*, terwijl je minimaal tien uur moet vliegen? Het kan! Botswana, Namibië en Zuid-Afrika zijn perfecte landen als je graag ver weg op vakantie wilt, maar geen zin hebt in een jetlag.
Een jetlag betekent dat je normale slaap-waakritme verstoord is. Bij een jetlag is namelijk je biologische klok in de war, dit komt door het reizen door verschillende tijdzones. Je lichaam is thuis namelijk gewend aan een bepaald slaap-waakritme en moet dit ineens omschakelen op de plek van bestemming.
De grens tussen Afghanistan en China is de landgrens met het grootste tijdverschil, namelijk 3,5 uur (UTC+4:30 naar UTC+8).
Dat moet vanzelf gaan en heeft een paar dagen nodig. Maar met een beetje hulp kun je de jetlag bij jezelf en je kind wel beperken. Voor je het weet staat die interne klok weer gelijk en kan de vakantie écht beginnen.
Grootste tijdsverschil op de wereld
Tussen de Line-eilanden van Kiribati en het Amerikaans-Samoa zit hemelsbreed een afstand van 2300 kilometer, maar qua tijd zit er een verschil tussen van 25 uur. Duidelijk is te zien dat Kiribatie (boven) en Amerikaans-Samoa (onder) relatief dicht bij elkaar liggen.
Ook al is melatonine een 'natuurlijke' stof die je zelf aanmaakt, ga er niet zomaar zelf mee aan slag. Ga liever eerst naar de huisarts. Melatonine tegen slaapproblemen moet tenminste 2 uur voor de normale inslaaptijd worden ingenomen, maar het exacte tijdstip en de juiste dosis moet door een arts bepaald worden.
Melatonine vind je terug in diverse voedingsmiddelen, zoals zure kersen, bananen, walnoten, amandelen en tomaten. Dit essentiële aminozuur wordt in het lichaam omgezet in onder meer het 'gelukshormoon' serotonine dat op z'n beurt weer een rol speelt bij de productie van melatonine.
