Taakstelling. Als een gemeente statushouders geen voorrang geeft, wil dat niet zeggen dat ze ze niet snel moeten huisvesten. Elke gemeente krijgt een halfjaarlijkse taakstelling van de rijksoverheid: een aantal statushouders waar een huis voor moet worden gevonden.
Als mensen in Nederland asiel aanvragen, hebben ze niet direct recht op een woning. Dat gebeurt pas als ze een status hebben. Als door de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) is geoordeeld dat ze een verblijfsvergunning krijgen, zijn ze statushouder.
Krijgen statushouders voorrang? Oorspronkelijk kreeg elke statushouder voorrang op de 'normale' wachtenden, maar sinds 2017 gebeurt dat niet meer automatisch. Wel kunnen gemeenten ervoor kiezen om achterstanden in hun taakstelling in te halen door tijdelijk meer of alle huurwoningen die vrijkomen te reserveren.
Voorrang statushouders bij toewijzing Utrechtse sociale huurwoningen geen discriminatie. Het tijdelijk voorrang verlenen aan statushouders bij de toewijzing van sociale huurwoningen door de gemeente Utrecht is toelaatbaar.
Gemeenten hebben 10 weken de tijd om woonruimte te vinden. Gemiddeld duurt het momenteel langer voor ze een woning aangeboden krijgen, omdat er te weinig woningen zijn. Als de gemeente een woning heeft gevonden, hebben vergunninghouders 2 weken de tijd om te verhuizen.
Een asielzoeker krijgt bij aankomst onderdak, maaltijden en zaken zoals toiletartikelen en wasmiddel. Tijdens de asielprocedure ontvangt een asielzoeker maximaal ongeveer € 60 per week voor eten, kleding en zakgeld voor andere uitgaven.
Een alleenstaande krijgt dan € 31,92 per week, een gezin met 2 kinderen € 82,46 per week. De bedragen zijn gebaseerd op normen van het Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting (Nibud).
Veel statushouders verblijven de eerste maanden nog in de asielopvang, waar zij geen uitkering ontvangen, maar leefgeld. Pas wanneer statushouders worden gehuisvest in een gemeente, komen ze in aanmerking voor een bijstandsuitkering.
Bijna 70% van de sinds 2014 naar Nederland gekomen statushouders zit in de bijstand, wat gaat om een groep van 150.000 en 200.000 mensen. Slechts een kwart van de statushouders met een verblijfsvergunning heeft momenteel betaald werk. Dit blijkt onderzoek van de Sociaal-Economische Raad (SER).
Het percentage statushouders in de bijstand is in de eerste twee kwartalen van 2020 gelijk gebleven (56,9%). Volgens Divosa zijn deze cijfers te verklaren doordat veel statushouders met korte, parttime contracten werken en door de coronacrisis hun baan zijn kwijtgeraakt.
Hoeveel asielzoekers uit veilige landen verblijven er in de asielopvang? Gemiddeld wordt in 2022 circa 3% van de bedden in azc's bezet door asielzoekers uit veilige landen die in afwachting zijn van hun proces. Dat zijn circa 2.670 van de bijna 83.500 asielzoekers die in 2022 enige tijd in de asielopvang zaten.
Van de asielzoekers die definitief worden afgewezen (in 2019 waren dat er 26.000, in 2020 nog eens 19.000), vertrekt ongeveer de helft 'aantoonbaar', waarvan weer de helft onder dwang. Duizenden asielzoekers verdwijnen ieder jaar.
De weg naar Europa is dodelijk
Het korte antwoord op de vraag is: de mannen reizen alleen om hun familie de levensgevaarlijke reis naar Europa te besparen. Die reis is zo gevaarlijk omdat de EU en Europese landen veilige routes hebben afgesloten.
EU-landen worden niet verplicht asielzoekers op te nemen, ook niet in crisissen. De Europese Commissie gaat EU-lidstaten niet verplichten om bepaalde hoeveelheden asielzoekers op te nemen, blijkt uit het woensdag gepresenteerde Migratie en Asiel Pact.
De voorkeursbehandeling voor Oekraïners heeft volgens Achmad vooral te maken met herkenbaarheid door huidskleur en cultuur. "Syrië ligt ver weg van Nederland. Oekraïne ligt dichterbij en de culturen komen meer overeen.
Het Nederlandse systeem voor de opvang van asielzoekers zit al zo lang in een crisis dan het helemaal op de schop moet. Gemeenten moeten verplicht worden een vastgesteld aantal asielzoekers op te vangen, maar mogen dan wel zelf bepalen hoe ze dat doen.
'Asielzoekers krijgen 850 euro leefgeld per maand'
Elke asielzoeker krijgt 12,95 euro per week aan zakgeld, dat is bedoeld voor kleding, toiletartikelen en andere persoonlijke spullen. Dit bedrag is gelijk voor volwassenen en kinderen.
De afgelopen jaren vinden statushouders die recent een verblijfsvergunning kregen ook steeds sneller een baan. Zo had bijna 20 procent van de asielzoekers die in 2019 een verblijfsvergunning kregen, na tweeënhalf jaar een baan. Van de groep statushouders uit 2014 was dat 11 procent.
Verblijfsvergunning voor 5 jaar
Mensen met een asielstatus krijgen eerst een verblijfsvergunning voor bepaalde tijd (5 jaar). Deze vergunning wordt na 5 jaar meestal omgezet in een vergunning voor onbepaalde tijd. Behalve als er belangrijke redenen zijn om de vergunning in te trekken.
Die is gebaseerd op Nibud-normen en de procedurele fase waarin de asielzoeker zit, en bedraagt voor een alleenstaande asielzoeker maximaal 60 euro per week: 47 euro voor eten en kleren, 13 euro is 'zakgeld'. Een gezin met twee kinderen krijgt iets meer dan 117 euro per week.
Geen sollicitatieplicht
Toch werkt een klein deel van de statushouders dus al tijdens de inburgering. Aan die inburgering zijn ze een paar dagen per week kwijt, er blijft dus wel wat tijd over om te werken. Ze hebben meestal geen sollicitatieplicht, omdat ze nog bezig zijn met de verplichte inburgering.
Mensen met een verblijfsvergunning betalen zelf de huur voor hun woning. Zij betalen, net als iedereen, de normale huurprijs.
U bouwt een volledige AOW-uitkering op als u in de 50 jaar voordat uw AOW-uitkering ingaat, in Nederland heeft gewoond. Voor ieder jaar dat u mist, wordt de AOW met 2% gekort. Als uw AOW-leeftijd bijvoorbeeld 66 jaar is, dan start de opbouw van uw AOW bij 16 jaar.
Vluchtelingen hebben vaak alles achter moeten laten en moeten hun leven in Nederland weer opnieuw opbouwen. Tijdens de asielprocedure wachten zij in een asielzoekerscentrum. Daar krijgen ze een klein bedrag om eten, kleding en andere basisbehoeften te kunnen kopen.
De kosten van het COA voor het opvangen van asielzoekers in een AZC zijn gemiddeld ongeveer € 27.900 per persoon per jaar.
