Iedereen, dus ook een burger, mag een ander aanhouden bij ontdekking van een strafbaar feit. Dit is ook niet heel gek en gebeurt vaak. Een winkeldief in de supermarkt wordt bijvoorbeeld ook doorgaans aangehouden door het personeel van de supermarkt.
De politie is op grond van artikel 52 van het Wetboek van Strafvordering bevoegd om u aan te houden. Dit mogen zij, omdat zij opsporingsambtenaren zijn. Zij hebben volgens artikel 127 van het Wetboek van Strafvordering als taak het opsporen van strafbare feiten.
Staande houden
Alleen opsporingsambtenaren (politieagenten, Marechaussee en boa's) hebben de bevoegdheid om een verdachte van een strafbaar feit staande te houden en te vragen naar zijn identiteit, NAW-gegevens etc.
Bent u op heterdaad betrapt, dus tijdens of kort na het plegen van het strafbare feit, dan kan iedereen u aanhouden. Ook gewone burgers mogen u dan aanhouden. Men spreekt dan ook wel van een burgerarrest. Bent u door een burger aangehouden dan moet u wel zo snel mogelijk aan de politie worden overgeleverd.
Als iemand verdacht wordt van een strafbaar feit, mag een opsporingsambtenaar deze persoon staande houden als dit nodig is voor het vaststellen van de identiteit. Houdt de politie u staande, dan vertelt de politiemedewerker u voor welk strafbaar feit hij dat doet.
In totaal kan de politie u dus maximaal 18 uur vasthouden voor onderzoek. De (hulp)officier van justitie kan bepalen dat u langer op het bureau moet blijven voor verhoor. U wordt dan in verzekering gesteld.
U heeft het recht om te weten van welk strafbaar feit u wordt verdacht. U hoeft de vragen niet te beantwoorden (zwijgrecht). U heeft het recht om vóór het (eerste) verhoor vertrouwelijk met een advocaat te praten. U heeft recht op de aanwezigheid van een advocaat tijdens het verhoor om u bij te staan.
Nadat een verdachte is aangehouden, kan hij op het politiebureau worden vastgehouden om te worden verhoord. Het doel is om meer duidelijkheid te krijgen over de zaak en vast te stellen wie de verdachte is.
Wanneer u verdacht wordt van het plegen van een misdrijf, dan kunt u worden aangehouden en ondervraagd worden door de politie. De Officier van Justitie kan daarna besluiten tot vervolging over te gaan en kan u daartoe een dagvaarding toezenden.
Op grond van artikel 53 van het Wetboek van Strafvordering is bij ontdekking op heterdaad iedereen bevoegd een verdachte aan te houden. De aangehoudene moet wel “onverwijld” aan de politie worden overgedragen.
Na staandehouden, voor bijvoorbeeld een verkeersovertreding, krijgt u van de politie meestal een geldboete. Wordt u betrapt op bijvoorbeeld diefstal? Dan wordt u meegenomen naar het politiebureau. Dan spreken we van aanhouding.
Een politieagent heeft een algemene opsporingsbevoegdheid en mag alle strafbare feiten opsporen. Een boa heeft meestal beperkte opsporingsbevoegdheid die afhangt van zijn functie en taak. De boa heeft een specifieke, afgebakende taak waarvoor hij/zij kan worden opgeleid.
Boa's mogen verdachten aanhouden, iemands identiteit controleren, processen-verbaal opmaken en boetes uitschrijven.
Op grond van artikel 52 van het Wetboek van Strafvordering is iedere opsporingsambtenaar bevoegd om bij een redelijk vermoeden van schuld aan een strafbaar feit een verdachte staande te houden om naar zijn personalia te vragen.
Wanneer u wordt verdacht van het plegen van een strafbaar feit buiten heterdaad, dan zal u worden aangehouden door een opsporingsambtenaar op bevel van de officier van justitie. Er moet bij deze verdenking echter wel sprake zijn van een misdrijf waarvoor voorlopige hechtenis is toegelaten.
1. Nadat de aangehouden verdachte aan de hulpofficier van justitie of de officier van justitie is voorgeleid, kan deze bevelen dat de verdachte wordt opgehouden voor onderzoek dan wel in vrijheid wordt gesteld.
Als de politie je vragen stelt, omdat ze denken dat je betrokken bent bij het plegen van een strafbaar feit, heet dat een verhoor. Voordat de politie het verhoor start, heb je recht op een gesprek met een advocaat. Ook is je advocaat bij het verhoor zelf aanwezig zijn.
Aanhouding zitting bij niet-verschijnen verdachte en raadsman. Wanneer de verdachte en diens raadsman niet ter terechtzitting zijn verschenen, zal eerst door de rechter onderzocht moeten worden of de dagvaarding rechtsgeldig is betekend.
Als verdachte bent u nog geen dader. Want in Nederland bent u onschuldig totdat: een strafrechter u in zijn uitspraak schuldig verklaart. de officier van justitie u via een strafbeschikking (om.nl)U verlaat Rechtspraak.nl schuldig verklaart.
De officier van justitie beoordeelt of alle feiten duidelijk zijn. Ook beoordeelt hij hoe sterk het bewijs is. Hij neemt uiteindelijk de beslissing of de verdachte voor de rechter komt.
Als verdachte wordt vóórdat de vervolging is aangevangen, aangemerkt degene te wiens aanzien uit feiten of omstandigheden een redelijk vermoeden van schuld aan een strafbaar feit voortvloeit. Daarna wordt als verdachte aangemerkt degene tegen wie de vervolging is gericht.
Tegenwoordig heerst er enige verwarring over wat men nou wel of niet mag zeggen tegen een agent. Een agent is een ambtenaar in functie en in beginsel is het strafbaar om deze te beledigen. Burgers mogen elkaar overigens ook niet beledigen, maar voor het beledigen van een agent geldt een hogere straf.
Het uitgangspunt van de wet is dat u strafbaar bent wanneer u iemand in ogenblikkelijk levensgevaar, niet te hulp schiet. Die persoon moet uiteindelijk zijn overleden. Alleen in dit geval kan het niet te hulp komen namelijk strafbaar gesteld worden.
Doe aangifte bij de politie
U moet aangifte doen bij de politie als u wilt dat er een strafzaak komt. De officier van justitie beslist zelf of hij genoeg bewijs heeft en een strafzaak begint. Heeft u te weinig bewijs? Maak dan een melding bij de politie.