Van alle statines geven pravastatine en fluvastatine de minste spierklachten. Bij milde spierklachten kan een lagere dosering overwogen worden.
Pravastatine en rosuvastatine geven mogelijk minder spierklachten doordat deze hydrofiel zijn. Hydrofiele statines zijn mogelijk slechter in het passeren van celmembranen van spiercellen en veroorzaken hierdoor in theorie minder spierklachten [5].
Spierklachten Bij hevige spierpijn adviseren wij de statine te staken, ongeacht de concentratie CK in het serum. Meestal zullen de klachten binnen 2 maanden verdwenen zijn, maar soms kunnen deze langer duren, tot wel 6 maanden.
Voor de aanzienlijke groep mensen die statines niet kunnen verdragen, lijkt er een goed alternatief op komst. Een studie onder 307 personen met ernstig verhoogd LDL-cholesterol wijst uit dat injecties met het antilichaam evolocumab het cholesterol net zo goed verlagen als statines.
Statines remmen het vermogen van spiercellen om energie te produceren. Twintig procent van de mensen die deze cholesterolverlagende statines gebruikt heeft daardoor last van spierpijn.
Van alle statines geven pravastatine en fluvastatine de minste spierklachten.
Bij alle in Nederland geregistreerde statines (atorvastatine, fluvastatine, pravastatine, rosuvastatine en simvastatine), kun je spierklachten krijgen. Je kunt hierbij last hebben van spierpijn en -kramp, maar ook zelfs van spierafbraak en spierscheuring.
Simvastatine is een veelgebruikt middel. U krijgt het als uw cholesterol niet sterk verlaagd hoeft te worden. Atorvastatine en rosuvastatine zijn sterkere cholesterolverlagers. U krijgt 1 van deze medicijnen als uw cholesterol sterk omlaag moet.
Statines geven een risico op bijwerkingen, zoals leverfunctiestoornissen, een licht verhoogde kans op diabetes mellitus en, vooral, soms ernstige spierklachten. Er is weinig bewijs dat statines zinvol zijn voor 80-plussers zonder HVZ in de voorgeschiedenis.
Rosuvastatine geeft een sterkere verlaging van LDL-cholesterol- gehalte dan generiek simvastatine, maar is duurder. Bij jonge patiënten met een hoog LDL-cholesterolniveau en een zeer hoog cardiovasculair risico kan het doelmatig zijn direct rosuvastatine te geven.
In de aanbevolen doseringen verlaagt atorvastatine het LDL-cholesterol- en triglyceridengehalte sterker dan pravastatine en simvastatine. Meestal zullen beide laatstgenoemde echter voor een voldoende verlaging van het cholesterolgehalte zorgen.
Bij een voldoende magnesiumgehalte/ magnesiumstatus wordt geen overtollige cholesterol geproduceerd, maar de aanmaak tot het nodige peil begrensd. Tegelijkertijd activeert magnesium speciale enzymen die zorgen voor de afbraak van het slechte LDL-cholesterol en in te hoge hoeveelheden bloedvetten.
Advies. Bij hypercholesterolemie is een statine de eerste keus ter verlaging van het LDL-cholesterol; atorvastatine, rosuvastatine of simvastatine heeft de voorkeur.
Atorvastatine is als generiek geneesmiddel verkrijgbaar en daardoor circa 25 maal goedkoper dan rosuvastatine in vrijwel equipotente doseringen. Rosuvastatine geeft een sterkere LDL-reductie dan atorvastatine.
Met goede argumenten werd aangetoond dat medicamenteuze verlaging van het cholesterolgehalte geen enkele zin heeft en dat vaatcomplicaties met stolsels worden veroorzaakt door ontstekingen van de vaatwand.
Statines hebben hun effectiviteit ruim bewezen bij de preventie en behandeling van hart- en vaatziekten. Stoppen met statines geeft een aanzienlijke toename van de kans op een cardiovasculair event of overlijden. Om deze reden is een levenslange behandeling noodzakelijk.
Haver, peulvruchten en fruit die pectine bevatten (zoals citrusvruchten, appels en grapefruits) helpen om je cholesterol te verlagen. In je darmen gaan de pectinevezels een verbinding met gal aan. Daardoor worden er minder vetten door je lichaam opgenomen.
U kunt dit medicijn het best 's avonds na het eten of voor het slapengaan innemen. 's Nachts maakt de lever namelijk meer cholesterol aan. Dan werkt dit medicijn beter. Hoe lang? Als dit medicijn uw cholesterolgehalte voldoende naar beneden brengt, moet u het waarschijnlijk uw leven lang gebruiken.
Statinen worden in het algemeen goed verdragen. Myopathie is echter een potentieel ernstige bijwerking. Met name aan het begin van de behandeling komen milde spierklachten regelmatig voor. Bij sommige statinegebruikers treden spierklachten op die kunnen wijzen op myotoxiciteit en daaruit voortvloeiende myopathie.
Statines maken de kans kleiner dat u hart- en vaatziekten zoals een hartaanval krijgt of dat u overlijdt door een hart- en vaatziekte. Daarom is het belangrijk dat u het elke dag gebruikt. U mag dus niet zomaar stoppen met een statine.
De pijnstiller paracetamol is het medicijn van eerste keuze bij spierpijn. Soms wordt paracetamol gecombineerd met coffeïne. Dit versterkt mogelijk het pijnstillende effect en werkt opwekkend. Neem het daarom niet voor het slapengaan.
Ezetimibe is een nieuw lipidenverlagend middel waarvan is aangetoond dat het in kortetermijnonderzoeken verhoogde LDL-concentraties (en totale cholesterolconcentraties) significant verlaagt in vergelijking met placebo, maar ook in combinatie met een statine in vergelijking met die statine alleen.
Onderzoek toont inderdaad aan dat een behandeling met cholesterolverlagers de concentratie van Q10 in het lichaam verlaagt (3), althans in het bloed, maar mogelijk niet in de spiercellen. Als er al een daling vastgesteld wordt in beperkte studies, is niet aangetoond dat die daling de spierklachten veroorzaakt.
