Wat is het? Serotonine staat bekend als hét gelukshormoon. Dit komt omdat er een sterk verband is tussen de hoeveelheid serotonine in je lichaam en je gemoedstoestand. Bij mensen die redelijk veel serotonine aanmaken hebben van nature veel zelfvertrouwen en tevredenheid over zichzelf.
Dopamine. Dopamine is een stimulerende stof, ook wel het 'geluksstofje' genoemd. Tijdens het sporten maar ook bijvoorbeeld bij het eten gaat de hoeveelheid dopamine in het lichaam de hoogte in.
Endorfines worden geproduceerd door de hypofyse (hypothalamus bij gewervelden) tijdens lichamelijke inspanning, seksuele opwinding, pijn, pittig eten, liefde en een orgasme. Ze lijken op opiaten in hun vermogen om pijnstilling te veroorzaken evenals een gevoel van welbevinden en geluk.
Oxytocine kennen we vooral als het hormoon dat een belangrijke rol speelt in de liefde – voor een partner, kind of vriend.
Oxytocine is mijn favoriete hormoon.
We weten inmiddels allemaal dat veel en langdurige stress niet gezond is. Bij langdurige stress maakt je lichaam voortdurend cortisol aan, het hormoon dat zorgt voor de extra energie om de stress de baas te kunnen.
Testosteron is bij zowel mannen als vrouwen het belangrijkste hormoon op het vlak van seks. Het stimuleert namelijk het seksueel verlangen. Een gebrek aan testosteron kan bij mannen tot erectieproblemen leiden. Bij vrouwen kan door een tekort het seksueel verlangen verminderen of zelfs verdwijnen.
Minder serotonine-aanmaak
Wanneer er minder serotonine geproduceerd wordt, verdwijnt dat gevoel stukje bij beetje. Hierdoor kun je je minder tevreden, angstig, gestresst of zelfs ongelukkig gaan voelen.
Ook vrouwen hebben dat mannelijke geslachtshormoon, zij het in mindere mate. Vrouwelijke geslachtshormonen (progesteron en oestrogenen) daarentegen beïnvloeden duidelijk het libido tijdens de menstruele cyclus. Oestrogenen verhogen het, terwijl progesteron het doet dalen.
"Wel weten we dat als er iets teleurstellends of verdrietigs gebeurt, er mínder dopamine wordt aangemaakt in de hersenen, wat ervoor zorgt dat je je minder of niet blij voelt.
Hormonen. Het is bekend dat hormonen ook een rol spelen bij agressie of woede. Bij hormonale veranderingen zoals bij PMS, de menopauze, verhoogd testosteronniveau of een manische episode kun je sneller last krijgen van boosheid.
Door stress te verminderen, regelmatig te sporten, gezond te eten en voldoende zonlicht kan je jouw serotonine gehalte al flink verhogen. In samenspraak met een arts kunnen ook bepaalde supplementen een oplossing bieden.
Oxytocine, het knuffelhormoon
Aanrakingen, oogcontact en seks zorgen voor aanmaak van dit hormoon. Oxytocine zorgt ervoor dat jij je veilig en geliefd voelt.
Oxytocine is een hormoon dat letterlijk 'snelle baring' betekent. Artsen gebruiken het daarom om weeën op te wekken of om de borstvoeding te bevorderen. In het lichaam speelt het echter ook een rol bij de hechting tussen moeder en kind, het ontstaan van vriendschappen en met gevoelens van plezier.
Boodschapperstoffen (neurotransmitters) spelen een grote rol in het angstcircuit in de hersenen. Het gaat vooral om de stoffen serotonine, dopamine en noradrenaline. Bij mensen met een angststoornis werken deze boodschapperstoffen niet goed. Dan is de verwerking van angstsignalen uit balans.
Voldoende inname van vitamines en mineralen verhoogt de aanmaak van serotonine. Het gaat hierbij vooral om vitamine B3, B6 en magnesium. Geschikte voedingsmiddelen met voldoende vitamine B3, B6 en magnesium zijn bijvoorbeeld rood vlees, zonnebloempitten, vis, melk, bananen, pinda's en eieren.
Oxytocine wordt door iedereen aangemaakt bij positief onderling contact: een fijn en liefdevol moment dat je met een ander deelt. Momenten van aankijken, aanraken en knuffelen. Maar ook samen lachen, of iets leuks met iemand anders doen. Zoals muziek luisteren, wandelen of koken.
Endorfine werkt pijnverzachtend en wordt geproduceerd door de hypofyse. Bijvoorbeeld bij lichamelijke inspanning, opwinding, pijn, pittig eten, liefde en bij een orgasme.
Huilen geeft een goed gevoel
Dit komt omdat huilen zorgt voor de aanmaak van oxytocine en endorfine, beide ook wel het 'gelukshormoon' genoemd. Beide hormonen zorgen ervoor dat je stemming verbetert en dat je je rustiger en positiever voelt.
Als je met iemand knuffelt komt er een speciaal hormoon vrij genaamd oxytocine. Dat stofje komt bijvoorbeeld ook vrij bij het geven van borstvoeding, een massage of bij seks. Hoe ouder je wordt, hoe lager het gehalte oxytocine wordt. Meer knuffelen is dus goed!
Je libido verandert
Als je minder seks hebt, heb je uiteindelijk ook minder zin in seks. Je libido gaat dus niet omhoog maar omlaag. Dit komt omdat je lichaam minder geslachtshormonen aanmaakt als je seksleven even op een laag pitje staat. Dat is dan wel weer geruststellend.
Een echte norm bestaat niet
Je behoefte aan seks wordt door heel veel interne en externe factoren bepaalt. Iedereen z'n seks drive is anders. Dus: een echte norm voor hoe vaak je seks 'moet' hebben, bestaat niet. Als jij je goed voelt bij jouw seks leven, dan heb je genoeg seks.
In heteroseksuele relaties korter dan een jaar heeft 86 procent van de mannen een paar keer per week zin in seks; bij de vrouwen is dat 79 procent. Na vijf jaar relatie heeft 70 procent van de mannen een paar keer per week zin in seks en nog maar 29 procent van de vrouwen.
Neurotransmitters. Bepaalde stoffen in de hersenen maken een mens kwetsbaar voor depressie. Dat zijn de zogenaamde neurotransmitters, die zorgen voor emoties, eetlust en concentratievermogen. Enkele van deze neurotransmitters, namelijk serotonine en noradrenaline, werken in op de stemming.
Bij huilen komen er 'endorfinen' vrij. Dat zijn hormonen die ervoor zorgen dat de pijn in je hoofd iets verzacht. Huilen is dus een soort psychische pijnstiller.
Zodra je positief onderling contact ervaart, maakt je hypothalamus extra oxytocine aan. En hoe meer oxytocine er wordt aangemaakt, hoe vrediger en aanhankelijker jij je voelt.
