Bij infecties van luchtwegen, huid, darmen of geslachtsorganen. En bij de ziekte van Lyme, malaria en Q-koorts. Doxycycline werkt binnen een paar dagen.
Slechts bij een klein deel van de mensen leidt een tekenbeet tot de ziekte van Lyme. Bij veel patiënten geneest de ziekte volledig door een antibioticakuur van tien dagen tot vier weken. Een klein deel krijgt later echter alsnog klachten.
De ziekte van Lyme is te behandelen met antibiotica. Hoe eerder de ziekte wordt opgemerkt, hoe beter de behandeling zal aanslaan. Het is daarom belangrijk dat u aan uw huisarts meldt dat u door een teek gebeten bent als u binnen 3 maanden na de beet gezondheidsklachten krijgt.
Is de ziekte van Lyme te genezen of blijft u er altijd last van houden? De ziekte van Lyme is over het algemeen goed te genezen met een antibioticakuur. Alleen als u de ziekte van Lyme al langere tijd heeft en deze niet eerder ontdekt en behandeld is, kunnen er klachten blijven bestaan.
De meest gebruikte laboratoriumtest voor de ziekte van Lyme is een serologische test. Deze test meet niet of je ziek bent, maar meet de reactie van het lichaam op de bacterie die de ziekte van Lyme veroorzaakt. Een “positieve” uitslag betekent dat je lichaam antistoffen heeft die deze bacterie herkent.
Men kan van chronische lyme spreken bij een ziekteduur vanaf zes maanden. Alle hiervoor genoemde verschijnselen kunnen een langdurig en wisselend beloop hebben met vermindering en verergering van ziekteverschijnselen over weken tot jaren, waarbij de symptomen van orgaansysteem kunnen wisselen.
Doorgaans verdwijnt de IgM antistof na een aantal weken tot maanden uit het bloed, soms blijft deze langere tijd aanwezig, dit betekent niet per se dat iemand nog ziek is. De IgG antistof kan het hele leven in het bloed aanwezig blijven.
De ziekte van Lyme kan zich uiten in de volgende klachten: Een verkleuring van de huid op de plek van de tekenbeet, die groter wordt. Deze kan tot drie maanden na een tekenbeet verschijnen. Koorts en eventueel spier- en gewrichtspijn, in de eerste weken na een tekenbeet.
Mensen met Lymeziekte hebben een goede kans op genezing als ze op tijd een antibioticumkuur krijgen die de Borrelia-bacterie opruimt. Als de bacteriën ondanks de aanbevolen kuur niet volledig opgeruimd zijn, dan kan de infectie blijven bestaan. We spreken dan van persisterende Lymeziekte.
De huiduitslag door de ziekte van Lyme is niet altijd een karakteristieke 'rode ring', maar kan ook een egaal gekleurde vlek zijn. Bij 1 op de 3 mensen met een huiduitslag door de ziekte van Lyme ontstaat zo'n egaal gekleurde vlek.
Overdracht door bloedzuigende insecten zoals muggen
Het is bekend dat verschillende bijtende insecten waaronder steekmuggen, bijtende vliegen (zoals horzels en dazen), mijten, luizen en vlooien geïnfecteerd kunnen zijn met de Borrelia bacterie en tal van andere ziekteverwekkers.
Doxycycline werkt binnen een paar dagen. Slik de tabletten en capsules met een glas water, terwijl u rechtop zit of staat. Anders raakt uw slokdarm beschadigd. De capsules niet nemen met voedsel, melk of andere melkproducten.
Doxycycline is minder effectief tegen Streptococcus pneumoniae, Groep A-streptokokkeninfecties (GAS) en anaeroben dan amoxicilline/clavulaanzuur. Daarom heeft amoxicilline/clavulaanzuur de voorkeur bij onvoldoende effect van smalspectrum penicillinen.
Normaal gesproken krijgt u dit middel als kuur voor zeven tot tien dagen. Bij uitzondering kan de arts het voor een langere periode voorschrijven. Bij langdurig gebruik kan een gebrek aan vitamine B optreden. Dit is te merken aan vermoeidheid en tintelende voeten (neem in dat geval contact op met uw arts).
Profylactisch gebruik van antibiotica na een tekenbeet kan zinvol zijn als de teek langer dan 24 uur op de huid heeft gezeten. De patiënt moet de eenmalige gift doxycycline (volwassenen) of azitromycine (volwassenen en kinderen) wel binnen 72 uur na het verwijderen van de teek innemen.
Bespreek met een patiënt die komt met een vraag over antibiotische profylaxe na een tekenbeet de voor- en nadelen van de mogelijkheden: Antibiotische profylaxe vermindert het risico op lymeziekte wanneer, voor zover bekend, de profylaxe binnen 72 uur na het verwijderen van de teek wordt gegeven.
Het lichaam is meestal goed in staat om de bacterie op te ruimen zonder antibiotica, maar behandeling met antibiotica snel na het verschijnen van de vlek verkort de ziekteduur en helpt latere complicaties te voorkomen. Hiervoor wordt een kuur van 10 dagen doxycycline aanbevolen.
Maar je kunt ook later pas last krijgen van ergere klachten. Zoals een hersenvliesontsteking of een verlamming. Soms ontstaan deze klachten zo laat dat je je niet meer kunt herinneren dat je gebeten bent door een teek. De huisarts kan je doorverwijzen naar een speciale arts in het ziekenhuis: een neuroloog.
Het Radboudumc, Amsterdam UMC, RIVM en de Lymevereniging werken samen in het Nationaal Lymeziekte-expertisecentrum (NLe) aan optimale diagnostiek en behandeling van patiënten met lymeziekte.
Het risico op de ziekte van Lyme
In Nederland is gemiddeld bijna 1 op de 3 teken (29,3%) besmet met de Borrelia bacterie, maar afhankelijk van gebied en periode kan dit hoger of lager zijn, variërend van geen enkele teek tot de helft van de teken [3].
De ziekte van Lyme is op zichzelf niet dodelijk, maar klachten die gepaard gaan met de ziekte kunnen in zeldzame gevallen wel dodelijk zijn.
Het kan soms acht weken duren voordat we een definitieve uitslag van een Borrelia-kweek kunnen geven.
