Gedachten Uitpluizen, wat is het? Gedachten Uitpluizen is een vorm van CGT die speciaal is ontwikkeld voor cliënten met psychotische klachten. De kern ervan is dat je in gesprek gaat met je cliënt over zijn vreemde en ongewone ervaringen.
Zoek afleiding
Dit leidt je af van je negatieve gedachten. Vooral bewegen kan goed helpen om piekeren en onrust tegen te gaan. Ga bijvoorbeeld sporten of wandelen. Maar ook schoonmaken, iets creatiefs doen, een vriendin bellen, muziek luisteren of gamen kan een goede vorm van afleiding voor jou zijn.
Als je ergens niet aan mag denken blijft het in je hoofd en als je ergens aan moet denken dwalen onze gedachten juist vaak af. In de wetenschap noemen ze de opkomende gedachten ook wel intrusies of mind-pops. Bijna iedereen heeft dit wel eens, sommigen wat meer dan anderen.
We hebben onze gedachten niet 100% onder controle. Wanneer je je gedachten wel probeert te controleren, komen ze juist extra sterk terug. Als je ergens niet aan mag denken, omdat je het eng of schaamtevol vindt, dan blijft het juist in je hoofd. Zie zo'n gedachte dan als een ballon die je onder water probeert te duwen.
Dwanggedachten (obsessies) zijn steeds terugkerende vervelende gedachten of beelden die angst of spanning veroorzaken over bijvoorbeeld besmettingsgevaar, rampen, ernstige fouten maken of een dierbare iets naars aan doen.
Gedachten spelen zich af in het bewustzijn en kunnen opkomen uit het onderbewustzijn. Door waarnemingen (van de zintuigen) bereikt informatie de hersenen, waar deze bewust of onbewust in het geheugen wordt opgeslagen. Het geheugen kan worden onderzocht, er kan iets uit het geheugen worden opgediept.
Negatieve gedachten
Negatief denken komt voort uit angst. Angst voor het onbekende, angst voor verlies aan controle, angst dat het niet goed komt. Niet voor niets is er de uitspraak: 'de mens lijdt nog het meest aan het lijden dat hij vreest'.
Negatieve gedachten zijn alle dingen die we onszelf wijsmaken en die ons waarschuwen voor gevaar, fouten of andere dingen die mogelijk mis kunnen gaan. Het zijn vaak nare gedachten die bijna altijd niet waar zijn. Je herkent er vast een paar: “Ik ben gewoon heel slecht in…”
Dit klinkt misschien heel teleurstellend. Maar je kunt niet stoppen met denken. Sterker nog: waarom zou je dat willen? Onze brein heeft er duizenden jaren over gedaan om te evolueren tot wat het nu is.
Mensen die veel piekeren, denken dat ze verantwoordelijk zijn voor het controleren van hun leven. Daarom denken ze er zoveel over na. In hun ogen is het namelijk zo dat een fout of een negatieve uitkomst betekent dat zij iets verkeerd gedaan hebben. Misschien vind je het moeilijk om deze stap direct helemaal te maken.
Het slechte nieuws is dat je negatieve en angstige gedachten onmogelijk kunt controleren. Het goede nieuws is dat dit ook helemaal niet hóéft. Vaak staan moeilijke gedachten en gevoelens in de weg van wat we eigenlijk zouden willen doen met ons leven.
Het komt door de manier waarop onze hersenen zijn opgebouwd. Onze hersenen hebben zich vanuit de prehistorie ontwikkeld om te letten op bedreigingen. Die delen van ons brein zijn nog steeds actief zelfs als de bedreigingen minimaal zijn. De bedreigingen waar we nu mee omgaan zijn meer cognitief.
Negatieve gedachten zoals deze, hebben verschillende kenmerken. Ze zijn: Automatisch: de gedachten komen zomaar in je op, zonder dat je er moeite voor hoeft te doen. Eenzijdig: ze zijn gebaseerd op enkele feiten en laten andere (tegengestelde) feiten buiten beschouwing.
Er komen eerst gedachten en daarna emoties. Emoties komen voort uit je frame, je ervaringen en je gedachten. Dezelfde activiteit roepen verschillende emoties op. Het veranderen van je gevoelens rondom iets wat je moeilijk vindt kun je ook doorbreken door je routine te veranderen.
Belangrijk om te weten is dat niemand gedachten in je hoofd kan stoppen. Vreemde gedachten heeft iedereen weleens. Ze zijn onschuldig en ongevaarlijk. Ook langdurig de ervaring hebben dat je gedachten niet van jezelf zijn betekent niet dat iemand anders die gedachten in je hoofd stopt.
Onze hersenen kun je niet uitschakelen, die werken 24 uur per dag. Alles om je heen neem je bewust of onbewust waar en je hersenen registreren dat. Zelfs bij meditatie als je gedachtevrij wil zijn, ben je toch onbewust bezig je te concentreren op je ademhaling en dat betekent dat je daar toch aan denkt.
