Mensen met een narcistische persoonlijkheidsstoornis houden weinig rekening met anderen. Ze kunnen zich niet zo goed in een ander inleven en gebruiken andere mensen vooral voor hun eigen doelen. Ze hebben een grote behoefte aan bewondering en reageren doorgaans met woede op elke vorm van kritiek of afwijzing.
Narcisten doen aan gaslighting, een vorm van manipulatie en emotioneel misbruik. Ze kunnen flagrante leugens spuwen, je vals beschuldigen, de waarheid verdraaien en uiteindelijk ook jouw realiteit. Ze doen dit om je aan jezelf te laten twijfelen zodat ze zich superieur kunnen voelen.
Narcisme in een (romantische) relatie
Een narcistische partner manifesteert zich naar buiten toe als de perfecte partner, maar hebben ondertussen geen oog voor het welzijn van hun partner of de omgeving. De enige aan wie iemand met de narcistische stoornis denkt, is aan zichzelf.
De kenmerken van een narcist
Gelooft dat hij/zij speciaal is, en alleen begrepen kan worden door andere 'speciale' personen of instituties. Heeft constant aandacht en bewondering van anderen nodig. Heeft onredelijke verwachtingen van voorkeursbehandeling. Maakt misbruik van anderen om eigen doelen te bereiken.
Wanneer de narcist iets niet bevalt, als hij zijn zin niet krijgt, of zijn ego wordt gekrenkt, dan kan hij je straffen door je soms uren of soms zelfs dagen te negeren en geen woord te zeggen. Deze vorm van de passief-agressieve soort woede noemen we de zogenaamde “stilte behandeling”.
Doordat ze té empathisch zijn, zijn ze vaak eerlijk, onbaatzuchtig, verzorgend, integer en loyaal. “Zulke mensen zijn ideale prooien voor personen met een narcistische persoonlijkheidsstoornis.
Een narcist boos maken door trots te zijn op je talent
Ze zullen dan proberen je het gevoel te geven dat je arrogant bent of egoïstisch. Simpelweg omdat je trots bent op een talent dat zij niet bezitten. Narcisten haten het talent van anderen. Tenzij ze daarvoor zelf met de eer kunnen strijken.
Leeuwen zijn berucht (en worden vaak belachelijk gemaakt om) hun narcisme. Ze worden gestuurd door de zon, wat betekent dat ze het geweldig vinden om in het middelpunt van de belangstelling te staan. Het betekent ook dat ze vaak zijn geboren in de zomerhitte.
Narcisten houden van ruzie maken. Ze zullen je porren, uitlokken en provoceren. Als je niet hapt vinden ze dat frustrerend, omdat hun behoefte niet bevredigd wordt. Na een tijdje zullen ze boos worden, dan verveeld raken en uiteindelijk laten ze het los (in ieder geval met jou).
Narcisten zijn ongevoelig voor het knuffelhormoon oxytocine, waardoor ze niet goed in staat zijn tot emotionele binding en intimiteit. Dit heeft tot gevolg dat vaak de relatie geen diepgang kan bereiken op verschillende niveaus – zowel seksueel als emotioneel.
Iedereen moet rekening houden met de narcist in het gezin
Elk gezinslid moet rekening houden met de narcist in het gezin. Het maakt daarbij niet uit of dit gedrag destructief voor henzelf of de andere gezinsleden is. Tegenspraak wordt niet geduld.
Mensen met narcisme hebben eigenlijk alleen vrienden, zodat deze aan hen kunnen vertellen hoe leuk ze zijn. Geef jij iets van (opbouwende) kritiek, dan zal deze vriend zich heel snel aangevallen voelen. Hij of zij zal de kritiek op alle mogelijke manieren proberen te weerleggen en niets van jou aannemen.
Veelvoorkomende zinnen die nacissisten gebruiken in de 'devaluatie'-fase: Ik begrijp waarom geen van je eerdere relaties is gelukt. Je luistert nooit naar wat iemand zegt, en je denkt altijd dat je gelijk hebt. Je bent een emotionele puinhoop; Ik kan niet degene blijven die je uit alle rotzooi haalt die je creëert.
Wat zal een narcist nooit doen? Ze zullen nooit vreugde in je leven brengen, maar niet als tijdelijk, omdat je je niet bewust bent, en dat leidt tot het antwoord: 'Ze zullen je nooit de kans geven om je voor te bereiden op de oorlog die ze tegen je hebben gevoerd. Ze handelen altijd verraderlijk of perfide.”
Een narcist kan beslist niet tegen kritiek. Je kunt ze dus pakken door in het bijzijn van anderen te bekritiseren. Doe dit vooral niet op een beledigende manier, want dan zal de groep zich tegen jou keren.
Mensen met narcisme zijn vaak veel energie kwijt aan hun gevoel van minderwaardigheid en hebben weinig oog voor anderen en hun eigen gevoelens. Toch voelen ze zich ook speciaal en uniek, waarbij ze vanuit hun minderwaardigheid kunnen denken dat ze bepaalde dingen niet hoeven doen, gewoon omdat ze er recht op hebben.
Een narcist zegt nooit sorry!
Ze beschermen hiermee hun imago. Hoe de wereld de narcist ziet. De narcist kan niet fout zijn, want daarmee lijden ze gezichtsverlies. Het is een verlies van controle.
Kan een narcist je kapot maken? Het pijnlijke antwoord op deze vraag is: ja, een narcist kan je zowel mentaal als fysiek kapot maken… Narcisten zijn meesters in manipulatie en het uitoefenen van controle op anderen. Leven met een narcist kan zo verwoestend zijn dat je er helemaal aan kapot gaat.
Eén van de meest heftige pijnpunten bij het einde van een narcistische relatie is dat er vaak steeds meer leugens boven tafel komen, waardoor je werkelijk alles in twijfel gaat trekken. Dit terwijl juist jij altijd hebt moeten horen dat je wantrouwend, controlerend of paranoïde was.
Alles draait om hem. Raar genoeg zijn narcisten vaak gul, vrijgevig en gezellig. Het probleem speelt pas op als hetgeen wat zij willen, niet in lijn is met wat jij wilt. Dan draait het toch vooral om wat hij wil, nodig heeft en verlangt.
Negeren, wordt verteld, is het ergste wat je een narcist kan aandoen. Hij kan ermee omgaan dat je lijdt voor zijn liefde, hij kan met je boosheid omgaan maar dat je hem negeert is teveel, dat kan hij niet handelen.
In het algemeen kan een altruïstische narcist tussen narcistische woede weer liefdevol en zorgzaam worden. Dit maakt het in het begin verwarrend. Normaal gaat het masker van de narcist alleen maar lager en lager. De momenten van fatsoen worden steeds meer zeldzaam.
Uitbuiting – je behandelen als een object, je dwingen of manipuleren om iets te doen waarbij je de behoeftes zult vervullen van de narcist, alles ten koste van jezelf. Pathologisch liegen – alles en iedereen beliegen en bedriegen. Fysieke mishandeling – geschopt, geslagen, gedrogeerd, vastgebonden of opgesloten worden.
Een narcist voelt zelden of nooit spijt als hij jou heeft gedumpt. Wat hij wel kan voelen is schaamte vooral wanneer jij na de breuk hem geen aandacht meer schenkt. Dit heeft vooral te maken met het feit dat hij 'betrapt' werd en zijn ego hierdoor werd gekrenkt. Hij zal echter wel laten uitschijnen dat hij spijt heeft.