Wat te veel cafeïne is, verschilt sterk per persoon. Sommige mensen zijn gevoeliger voor de effecten van cafeïne dan anderen. Te veel cafeïne kan leiden tot hoofdpijn, beven, duizeligheid, suizende oren, hartkloppingen, rusteloosheid, prikkelbaarheid, slaapproblemen en angstgevoelens.
De Hoge Gezondheidsraad stelt een maximale bovengrens voor blootstelling aan cafeïne voor gezonde volwassenen op 5,7mg/kg/dag. Toegepast op een persoon van 60kg komt dit overeen met 320 mg cafeïne per dag (voor een gemiddeld kopje koffie van ongeveer 80 mg cafeïne komt dit dus overeen met ongeveer 4 koppen koffie).
De piek van de hoeveelheid cafeïne in je lichaam is een uur na het drinken en blijft bij de meeste mensen een paar uur op dit niveau. Zes uur na het consumeren van de cafeïne is de helft ervan nog in je lichaam. Het kan maximaal tien uur duren voordat het volledig uit je bloed is.
Een teveel aan cafeïne kan leiden tot rusteloosheid, angstgevoelens, prikkelbaarheid, hoofdpijn, beven, duizeligheid en hartkloppingen. Niet iedereen is even gevoelig voor die effecten van cafeïne. De één kan er na één kopje al last van hebben en de ander merkt na 6 kopjes nog niks.
Overgevoelig voor cafeïne
Je kunt van een snellere hartslag krijgen of zelfs een tijdelijke onregelmatige hartslag. Als je te veel koffie drinkt per dag kun je last krijgen van slapeloosheid, prikkelbaarheid, stress, overmatig zweten, concentratieverlies, nervositeit of hoofdpijn.
Cafeïne blokkeert deze signalen naar de hersenen, waardoor het je vermoeidheid onderdrukt. Je lichaam blijft adenosine aanmaken, dus op het moment dat cafeïne uitwerkt, zal je lichaam opeens een klap van vermoeidheid ervaren. 'Dat is bij de één heftiger dan bij de ander', vertelt de gezondheidswetenschapper.
Adenosine is dus het sleuteltje dat past op het desbetreffende sleutelgat, de adenosine receptor. Cafeïne gaat adenosine receptoren blokkeren die zich in het brein bevinden.
Dat veel koffie drinken (meer dan vijf koppen per dag) tot hartproblemen kan leiden, daarover zijn de meeste deskundigen het wel eens. Maar nieuw is, dat ook een paar koppen per dag al schadelijk kunnen zijn voor het functioneren van het hart.
Een teveel aan cafeïne kan leiden tot rusteloosheid, angstgevoelens, prikkelbaarheid, hoofdpijn, beven, duizeligheid en hartkloppingen. Niet iedereen is even gevoelig voor die effecten van cafeïne. De één kan er na één kopje al last van hebben en de ander merkt na 6 kopjes nog niks.
Cafeïne heeft net zoals alcohol en sodium en uitdrogend effect op de huid. En wanneer de huid niet goed genoeg is gehydrateerd, zul je dit zien aan de huid. Daarnaast hebben verschillende studies laten zien dat cafeïne ervoor kan zorgen dat acne wordt verergerd.
Teveel cafeïne is niet gezond
In grote hoeveelheden kan cafeïne een behoorlijk negatieve uitwerking hebben. Te veel cafeïne kan leiden tot onder meer hoofdpijn, rusteloosheid, slaapproblemen, angstgevoelens, prikkelbaarheid, beven, duizeligheid, suizende oren en hartkloppingen.
De gevoeligheid van de hersenen voor caffeine verschilt van persoon tot persoon en ligt totaal aan de grote van het gedeelte in de hersenen dat op caffeine reageert. De mensen waarbij de receptoren sterker reageren op caffeine, voelen zich na een kopje koffie meer on edge.
6 uur voor het slapen geen koffie meer
Uit het onderzoek blijkt namelijk dat cafeïne ervoor zorgt dat je gemiddeld een uur korter slaapt, zelfs wanneer je de cafeïne zes uur voor het slapengaan neemt.
Cafeïne of coffeïne, waarop theïne, matheïne/mateïne en guaranine analoga zijn, is een alkaloïde die onder andere van nature voorkomt in koffiebonen, thee, maté, guaraná en cacaobonen. Cafeïne als zuivere stof is een wit poeder met een bittere smaak. Het is een milde psychoactieve stof met een stimulerende werking.
De werkelijke gemiddelde inname in Nederland is zelfs 600 milligram cafeïne voor mannen en 500 milligram voor vrouwen. Voor zwangere vrouwen of vrouwen die borstvoeding geven, geldt het advies om niet meer dan 200 milligram cafeïne per dag te nemen. Te veel cafeïne kan groeiproblemen of zelfs een miskraam veroorzaken.
Cafeïne scoort slechts matig op de criteria van verslaving. Als je het koffie drinken beperkt tot 4 koppen per dag, is er niets aan de hand. Als je meer drinkt kun je last krijgen van lichamelijke klachten als angst, onrust, slecht slapen.
Cafeïne stimuleert het centrale zenuwstelsel, door stimulatie van adrenaline en deze op zijn beurt weer de afgifte van dopamine stimuleert. Dopamine is een neurotransmitter. Een neurotransmitter is een signaalstof die in synapsen zenuwimpulsen overdraagt tussen zenuwcellen ('neuronen') in het zenuwstelsel.
De cafeïne in koffie maakt je (tijdelijk) alert en wakker. Of misschien kies je niet voor koffie, maar voor een ander hulpmiddel met cafeïne. Dit stofje verhoogt de bloedtoevoer naar de hersenen en stimuleert uiteindelijk het stresshormoon cortisol.
Zoals je misschien zelf al hebt gemerkt, kan teveel cafeïne leiden tot hartkloppingen en slapeloosheid.
Je hoeft geen koffie te drinken voor een goede gezondheid. Maar 1 tot 4 koppen zwarte, ongezoete filterkoffie (tot 400 miligram cafeïne in totaal) passen in een gezond eetpatroon.
Cafeïne kan zijn effect uitoefenen als antagonist van de adenosinereceptoren in de hersenen. Dit leidt tot een verhoogde adrenalineproductie, waardoor de energieproductie gestimuleerd wordt en de bloedtoevoer naar de spieren en het hart verbetert10,11. Cafeïne kan ook 'centrale' vermoeidheid reguleren.
Omdat cafeïne invloed heeft op de alertheid, behoort de stof tot de drugs. Het valt in dezelfde categorie als cocaïne en taurine, alleen is de werking van cafeïne veel minder.
Het effect van cafeïne op je nieren en darmen
Cafeïne brengt ook effecten teweeg op je nieren en darmen. Het stofje beïnvloedt bijvoorbeeld allerlei vaatjes in je nieren, wat er weer voor zorgt dat de druk op de filters van je nieren toeneemt. Dat heeft als gevolg dat je sneller moet plassen.
Het belangrijkste is dat je ervoor moet zorgen dat je na twintig minuten slaap wakker wordt, precies op het moment dat de cafeïne je hersenen binnenkomt. Als je langer dan twintig minuten slaapt, komt je lichaam in een toestand van slaapinertie' terecht, en om daar van te bij te komen is meer tijd nodig.
Na twaalf uren is het cafeïne gehalte in je bloed niet meer meetbaar. Maar de cafeïne kan, bij sommige mensen, ook na 12 uren, nog wel steeds verstorend werken. Dranken met cafeïne leveren gewoon vocht aan het lichaam. Vaak wordt gedacht dat dranken met cafeïne vocht afdrijvend werken.