Spanning, stress of angst, benauwdheid door zware verkoudheid of astma en buikpijn zijn veel voorkomende oorzaken. Het kan zijn dat je al heel lang een disfunctionele ademhaling hebt, maar dat de klachten die er bij horen steeds erger worden. Allereerst is het belangrijk dat je weet wat er met je aan de hand is.
Probeer rustig te ademen: 3 seconden in en 6 seconden uit. Of ga iets doen als uw ademhaling in de war is, bijvoorbeeld kniebuigingen en praten met iemand. In een papieren of plastic zak ademen helpt niet. De fysiotherapeut kan helpen bij ademhalings-oefeningen.
Adem in door je neus, niet te diep. Laat hierbij je schouders laag en laat je buik naar voren komen. Adem rustig uit via je neus. Probeer rustig uit te ademen tot het moment dat het nog prettig aanvoelt.
Problemen met (op-)hoesten. Omdat de hoeveelheid lucht die u zelf kunt inademen ernstig afgenomen kan zijn en de kracht van uw uitademingsspieren mogelijk is verminderd, ontstaat een ineffectieve hoest. Hierdoor komt het slijm niet goed uit de luchtwegen, waardoor er regelmatig luchtweginfecties kunnen optreden.
Wat gebeurt er dan? "Als je hoog en oppervlakkig ademhaalt, komt er minder bloed in aanraking met de inademingslucht. Het gevolg is dat er minder zuurstof kan worden opgenomen. Als er bovendien sprake is van hyperventilatie - een te hoge ademfrequentie - verlies je te veel koolzuurgas."
Een beklemmend gevoel op de borst, piepende ademhaling of pijn bij het ademhalen komen ook voor. Je benauwd voelen is erg naar en kan eng zijn. Voor sommige mensen voelt het als (bijna) stikken. Als je iets wilt doen terwijl je benauwd bent, is dat vaak lastiger.
Bent u kortademig na inspanning? Dan kan dat komen door een gebrek aan conditie. Maar het kan ook komen door een hartziekte, zoals hartfalen. Kortademigheid kan ook ontstaan door een longembolie of door een ziekte die niets met het hart te maken heeft.
Verstoorde ademhaling
een aanhoudend onbehaaglijk gevoel of spanning; snel in paniek geraken, zonder noemenswaardige oorzaak; vooral via je borst ademen (hoog ademen) en weinig via je buik; sneller ademhalen dan gewoonlijk (meer dan 12 à 16 keer per minuut);
Zo doe je de ademtest: Adem een minuut rustig door je neus. Knijp na een normale, rustige uitademing je neus dicht en kijk op de secondewijzer. Kijk opnieuw op de secondewijzer zodra je aandrang voelt om weer te ademen en laat je neus los.
Leg je ene hand op je borst en de andere hand op je navel. Haal diep adem door de neus en zorg ervoor dat je de adem helemaal tot onderin de buik laat gaan. Kijk of het lukt om 6 tot 10 keer per minuut zo adem te halen gedurende 10 minuten. Doe deze oefening om te ontspannen bijvoorbeeld in bed als je niet kunt slapen.
In de richtlijnen worden geen absolute getallen genoemd over de minimale of maximale frequentie van een normale ademhaling. Wanneer sprake is van een normale ademhaling zouden in 10 seconden toch tenminste wel 2-3 ademhalingen zijn vastgesteld. Altijd geldt: ga bij twijfel uit van een niet-normale ademhaling.
Bij astma heeft u last van benauwdheid, piepend ademen en hoesten. Als u opeens heftige klachten krijgt, noemen we dit een longaanval. De klachten komen bijvoorbeeld door pollen, huisdieren, huisstofmijt, rook, actief bewegen, stress, kou of mist. Als u rookt, is stoppen met roken heel belangrijk.
Rust vinden met de buikademhaling
Probeer ervoor te zorgen dat je lichaam van je bekken tot je schouders bezig is met het in- en uitademen. Wie zich een tijdje op dit proces concentreert zal al een stuk rustiger worden. Je krijgt hierdoor namelijk een lange, lage ademhaling.
Symptomen van zuurstoftekort
Versnelde hartslag. Bleekheid of grauw gelaat. Blauwe verkleuring van de slijmvliezen (cyanose): gelaat, lippen, tong, vingers, nagels. Onduidelijke spraak, coördinatiestoornissen.
Chantal Driesen legt uit: 'De longen reageren overmatig op prikkels, zoals temperatuurwisselingen, stof en pollen. Stress is ook zo'n prikkel. Hierdoor knijpen de spiertjes om de luchtwegen te sterk samen, waardoor je je heel benauwd kunt voelen.
Kortademigheid. Vaak terugkerende longontsteking of een luchtwegontsteking die maar niet overgaat, ook niet na antibioticagebruik. Heesheid die zonder reden ontstaat en dus niet vooraf is gegaan door keelpijn of verkoudheid. Zeurende pijn in je borststreek, rug of in het gebied van je schouders.
Zuurstof in, koolzuur uit
Je bent er meer bij gebaat om, ook tijdens intensieve activiteit, door je neus te blijven ademen." "Bij het ademen door je mond adem je onder andere de zuurstof in die je nodig hebt, maar je ademt ook veel koolzuur uit.
Wanneer je met volle focus langzaam en diep inademt, kan dit helpen om angst te verminderen. Je kan deze techniek uitvoeren door op een rustige, comfortabele plek te zitten of te liggen. Doe dan het volgende: Haal langzaam en diep adem door je neus, focus je op de ademhaling in je buik en in je borst.
Flinke inspanning zoals sporten kan een astma-aanval veroorzaken. Probeer daarom inspanning zoveel mogelijk te doseren en zorg voor een goede warming-up. Rook niet (mee). Stopp met roken en vermijd rokerige ruimtes zoveel mogelijk.
Astma is een blijvende longziekte. Van astma genees je helaas nooit.
Bij astma is de vernauwing van de luchtwegen nog omkeerbaar. Dit betekent dat een patiënt niet altijd klachten heeft. Tussentijds kan een astmapatiënt zelfs volledig klachtenvrij zijn. Als de onderliggende ontsteking niet behandeld wordt, kan na langere tijd wel een blijvende vernauwing van de luchtwegen optreden.