Op 15 januari 2021 bood het kabinet zijn ontslag aan, twee maanden voor de Tweede Kamerverkiezingen, als reactie op een rapport over de toeslagenaffaire. Op 10 januari 2022 werd het kabinet-Rutte IV beëdigd als opvolger.
Rutte benadrukte dat het een persoonlijke beslissing van Wiebes is. Het aftreden van het kabinet hangt samen met de toeslagenaffaire, waarbij duizenden mensen ten onrechte als fraudeur werden bestempeld en de toeslag voor de kinderopvang moesten terugbetalen.
Als een kabinetscrisis daadwerkelijk tot de val van een kabinet leidt, bieden de leden van het kabinet hun ontslag aan aan het staatshoofd. Er moeten dan nieuwe verkiezingen voor de Tweede Kamer worden uitgeschreven. Het oude kabinet blijft de lopende zaken afhandelen totdat er een nieuw kabinet is geïnstalleerd.
Waarom is het kabinet gevallen? Al dagenlang voerde het kabinet onder hoogspanning gesprekken over de asielplannen. VVD en CDA willen de migratiestroom omlaag brengen en stonden lijnrecht tegenover D66 en ChristenUnie. Het grote struikelpunt was de gezinshereniging (het nareizen van familieleden).
Het Nederlandse kabinet bestaat uit alle ministers van de zittende regering, met hun staatssecretarissen. Een kabinet draagt de naam van de regeringsleider, die minister-president wordt genoemd (bijvoorbeeld: kabinet-Rutte), eventueel met een (Romeins) volgnummer (bijvoorbeeld: kabinet-Balkenende I).
De premier is met dit alles het 'gezicht' van de regering. Bij afwezigheid wordt de minister-president vervangen door een viceminister-president .
De minister kan dan tijdelijk vervangen worden. Daarvoor wordt door ieder kabinet een vervangingsregeling opgesteld. Ook als een minister tussentijds aftreedt, komt er meestal een tijdelijke vervanger. Dat is als regel een andere zittende minister.
Ook de minister-president zet zijn handtekening: dit staat in artikel 48 van de Grondwet. De regering benoemt en ontslaat zichzelf. Ook wanneer de minister-president en de ministers ontslag krijgen, staat dat in een koninklijk besluit.
De VVD leverde acht ministers en drie staatssecretarissen, D66 zes ministers en drie staatssecretarissen, het CDA vier ministers en twee staatssecretarissen en de ChristenUnie twee ministers en een staatssecretaris. Het kabinet telt een recordaantal vrouwen. Voor het eerst zijn er evenveel vrouwen als mannen minister.
Procedure. In Nederland wordt met kamerontbinding de ontbinding van de Tweede Kamer of Eerste Kamer bedoeld. Beide kamers kunnen door de regering worden ontbonden: Artikel 64 lid 1 Grondwet: Elk der kamers kan bij Koninklijk Besluit worden ontbonden.
Aanvaarding politieke verantwoordelijkheid
Als er ernstige kritiek wordt geuit, zonder dat hierover een motie van wantrouwen is ingediend én zonder dat de Kamer zich uitgesproken heeft, kunnen bewindslieden besluiten af te treden.
Formeel bezien doet de minister-president wel een voordracht tot benoeming of ontslag van een minister of staatssecretaris tijdens de kabinetsperiode. Hij kan een dergelijk voorstel echter pas doen na een besluit van de ministerraad (art. 4, tweede lid, Reglement van orde voor de ministerraad).
Sinds 14 oktober 2010 is hij minister-president van Nederland en minister van Algemene Zaken en daarmee de langstzittende minister-president in de Nederlandse geschiedenis. Sinds 2006 is hij tevens politiek leider van de Volkspartij voor Vrijheid en Democratie (VVD).
Kabinet-Rutte kan verwijzen naar: Kabinet-Rutte I, Nederlands kabinet van 14 oktober 2010 tot en met 5 november 2012. Kabinet-Rutte II, Nederlands kabinet van 5 november 2012 tot en met 26 oktober 2017. Kabinet-Rutte III, Nederlands kabinet van 26 oktober 2017 tot en met (demissionair) 10 januari 2022.
Een kabinet kan vanwege een intern conflict of door een conflict met Tweede Kamer of Eerste Kamer ten val komen. Bij interne conflicten kan worden gedacht aan een meningsverschil tussen ministers over een te nemen maatregel of over een wetsvoorstel dat in behandeling is.
Bent u OR-lid? Dan kan uw werkgever u alleen ontslaan: bij sluiting van (een deel van) de onderneming; bij verval van uw arbeidsplaats wegens bedrijfseconomische redenen.
Een aangenomen motie van wantrouwen is zwaarder, want die zal ertoe leiden dat de bewindspersoon of het kabinet zal aftreden indien ze wordt aangenomen. Soms wordt een motie van afkeuring echter opgevat als motie van wantrouwen, en treedt de bewindspersoon af.
De coalitie werd gevormd door Volkspartij voor Vrijheid en Democratie (VVD), Democraten 66 (D66), Christen-Democratisch Appèl (CDA) en ChristenUnie (CU), dezelfde partijen als het voorgaande kabinet-Rutte III.
De huidige vicepremiers zijn Sigrid Kaag, Wopke Hoekstra en Carola Schouten.
Om een minister in zijn functie aan te spreken, gebruiken we de aanspreektitel meneer/mevrouw de minister. Hetzelfde geldt voor de aanhef van een brief of e-mail, maar daarin wordt meestal de vorm mijnheer geschreven.
Het is een regeringsleider of het hoofd van een regering. Het mag niet gaan over de voorzitter van een administratief of bestuurlijk orgaan, zoals provincies. De benaming minister-president is een samenvoeging van minister, dat eigenlijk dienaar van de koning betekent, en president, dat voorzitter betekent.
Mark woont al jaren in een appartement in het Haagse Benoordenhout. Benieuwd hoe zijn woning eruit ziet? Dat zie je hier!