COPD is een ziekte van de longen die niet kan genezen. Het komt meestal door roken. Soms door fijnstof of prikkelende deeltjes in de lucht. Als u niet rookt of gerookt heeft, is de kans dat u COPD krijgt heel klein.
Exacerbatie COPD (longaanval)
Soms verergeren de COPD-klachten plotseling (binnen één dag of enkele dagen) heel erg. Dit wordt een longaanval of exacerbatie genoemd. Een longaanval wordt vaak uitgelokt door een luchtweginfectie of prikkels zoals fijnstof.
Klachten zijn hoesten, slijm, benauwd zijn of moe zijn. Stoppen met roken, bewegen en gezond eten zijn heel belangrijk bij COPD. Medicijnen helpen de klachten minder te maken. En een longaanval te voorkomen.
Een longfunctie-test is een onderzoek om te kijken of u COPD heeft. Op een longfoto is dit niet te zien. Bij dit onderzoek meet de praktijkondersteuner hoe goed uw longen werken (de longfunctie): hoeveel lucht u maximaal kunt uitademen na rustig diep inademen.
COPD is een verzamelnaam voor twee longaandoeningen: chronische bronchitis; longemfyseem.
De klachten zijn niet altijd even erg: de meeste mensen hebben goede en slechte dagen. Daarnaast hebben veel mensen met COPD 's nachts en 's ochtends meer last dan de rest van de dag.
COPD is een ingewikkelde aandoening. Veel mensen met COPD hebben ook andere problemen. We doen ook onderzoek naar deze problemen. Dit doen we bijvoorbeeld met bloedonderzoek, hartonderzoek of een botscan.
Soms is naast de spirometrie aanvullend onderzoek nodig, bijvoorbeeld een foto van je borstkas of een CT-scan. Dit is een onderzoek waarbij gebruik wordt gemaakt van röntgenstraling. Met een CT-scan zijn afwijkingen in je longweefsel goed te zien. Een CT-scan is pijnloos en vindt altijd plaats in het ziekenhuis.
Kortademigheid. Vaak terugkerende longontsteking of een luchtwegontsteking die maar niet overgaat, ook niet na antibioticagebruik. Heesheid die zonder reden ontstaat en dus niet vooraf is gegaan door keelpijn of verkoudheid. Zeurende pijn in je borststreek, rug of in het gebied van je schouders.
Wie kortademig is, gaat vaak hijgen. Dit komt omdat het voelt alsof een deel van de longen dichtzit en u daardoor korte ademteugen neemt. Een piepende ademhaling komt ook voor. Dat klinkt als een ballon waaruit je langzaam lucht laat ontsnappen.
De levensverwachting van mensen met COPD is korter dan die van gezonde mensen. Voor iemand die rookt is de levensverwachting in GOLD fase 1, 0 tot 3 jaar korter. In GOLD fase 2 is de levensverwachting 2 tot 3 jaar korter. In GOLD fase 3 en 4 is de levensverachting 5 tot 8 jaar korter.
Hoe oud je kunt worden met COPD is daarom moeilijk te zeggen. COPD krijg je meestal na je veertigste jaar en vaak zelfs nog later. Het kan ook eerder ontstaan, maar dan heeft het meestal een erfelijke oorzaak.
COPD associëren we met hoesten en kortademigheid. Maar mensen met COPD hebben ook meer pijn dan mensen zonder COPD. Pijn komt het meest voor bij matig-ernstige COPD en is gerelateerd aan comorbiditeit en voedingstoestand. Via verschillende mechanismen zou COPD tot pijn kunnen leiden.
COPD is een ziekte die niet meer overgaat en die we ook niet kunnen genezen. We bekijken samen met u hoe u de ziekte zo goed mogelijk onder controle kunt houden. Kortademigheid kan erger worden. Veel patiënten gaan daardoor minder doen.
Roken is een belangrijkste oorzaak van COPD. Als u rookt, is stoppen met roken de beste behandeling voor COPD. U heeft minder last van klachten en de longfunctie gaat minder snel achteruit. De meeste mensen met COPD krijgen medicijnen.
COPD-patiënten hebben naast klachten ook vaak bijkomende complicaties, die het ziektebeeld verergeren. Veel voorkomende complicaties zijn bacteriële en/of virale luchtweginfecties en bijwerkingen van medicijnen. Een complicatie die weinig voorkomt, maar wel ernstig is, is cor pulmonale.
Jaarlijks worden 30.000 mensen in Nederland opgenomen in het ziekenhuis voor een COPD-longaanval. Uw huisarts wil samen met u ervoor zorgen dat minder patiënten een longaanval krijgen. Dit doen we door het bewustzijn te vergroten over een longaanval zodat (her)opnamen voorkomen kunnen worden.
De longverpleegkundige of verpleegkundig specialist (thuis of poliklinisch) kan dit gesprek geregeld voeren, maar ook andere zorgverleners die betrokken zijn zoals fysiotherapeut, ergotherapeut en diëtiste kunnen aan de patiënt vragen of er al voorlichting over COPD heeft plaatsgevonden en of de patiënt nog vragen ...
Als u wilt weten of uw ademhalingsproblemen door COPD komen, kunt u uw arts vragen een longfunctietest (spirometrie) uit te voeren om de luchtstroom te meten. De arts zal u vragen of u rookt of hebt gerookt, of u gezond eet en voldoende beweegt.
Acute kortademigheid kenmerkt zich door het plotseling ('van het ene op andere moment' of binnen enkele uren) ontstaan van deze klacht. Langzaam toenemende benauwdheid ontwikkelt zich over een langere periode van bijv. enkele weken, maanden of zelfs jaren.
Bij een longaanval worden COPD-klachten ineens erger. Binnen 1 of een paar dagen krijgt u meer last van hoesten, benauwdheid en slijm. Ademen gaat moeilijk. Het is vaak een heftige ervaring voor u.
Sommige mensen met COPD hebben extra last van warm weer, of van koud en vochtig weer. Koude en vochtige lucht kan de longen prikkelen. Je kunt je daar op kleden of, in overleg met je arts, je medicijnen meer of minder gebruiken.
Genezen van COPD is helaas nog niet mogelijk. Met de juiste behandeling en leefstijlaanpassingen (zoals stoppen met roken) is het verloop van de ziekte wel te beïnvloeden.
Voor mensen met COPD kan het BIPAP-apparaat letterlijk een verademing zijn. 'Waar de CPAP helpt met inademen, ondersteunt de BIPAP bij in- en uitademen. In ons ziekenhuis stellen we het in voor mensen met ernstig COPD om 's nachts thuis te gebruiken. Sommigen gebruiken het ook als ze tussen de middag rusten.
