Rokers lopen 2 keer zoveel kans op een hartaanval. Bepaalde stoffen in tabaksrook beschadigen de binnenkant van de bloedvaten en maken deze ruw. Het lichaam reageert hetzelfde als bij wondjes aan je huid: er worden korstjes gemaakt. Een deel van de verdikking kan afbreken en verderop een bloedvat verstoppen.
Koolmonoxide uit de tabaksrook hecht beter aan bloed dan aan zuurstof en neemt de plaats in van de zuurstof in uw bloed. Er wordt minder zuurstof opgenomen waardoor het zuurstofgehalte in uw bloed afneemt. Dat zorgt ervoor dat uw hart harder moet werken om voldoende zuurstof door uw lichaam te verspreiden.
De meest voorkomende oorzaak van een hartstilstand is een hartinfarct. Een hartstilstand kan ook komen door andere hartproblemen. Bijvoorbeeld door een hartspierziekte, een ontsteking van het hart, hartfalen of (erfelijke) hartritmestoornissen. Af en toe komt een hartstilstand voor bij een gezond hart.
Als het hart plotseling stopt met pompen, krijgen de hersenen geen bloed meer. Na enkele minuten overlijdt u daaraan. We spreken dan van een plotse hartdood. Tijdige reanimatie kan in veel gevallen de pompfunctie van het hart herstellen, zonder dat de hersenen schade oplopen.
Bij een hartstilstand raak je binnen enkele seconden bewusteloos. De normale ademhaling stopt. Wel kan iemand nog naar adem happen, dit is een zware en luidruchtige ademhaling (gasping).
Hoewel er vaak geen waarschuwingssignalen zijn voordat plotselinge hartstilstand optreedt, kunnen sommige van de volgende symptomen voorafgaan aan de plotselinge hartstilstand: Vermoeidheid of zwakheid. Kortademigheid. Flauwvallen.
Wat je ziet
Iemand kan er dan wat grauw uitzien. De normale ademhaling stopt. Wel kan iemand nog naar adem happen. Deze zware en luidruchtige ademhaling heet gasping.
3 van de 4 mensen met een hartaanval hebben een drukkend gevoel op de borst of pijn in de borst. Dit gaat niet weg bij rustig zitten of liggen. Het drukkende gevoel en de pijn zijn na 15 minuten nog niet weg. Mensen die ouder zijn dan 65 jaar hebben vaker geen drukkend gevoel op de borst of pijn in de borst.
Arts en hoogleraar klinische Epidemiologie bij het UMC Utrecht Rick Grobbee deed meta-onderzoek naar het tijdstip waarop mensen worden getroffen door een hartaanval. "Als je al die studies bij elkaar neemt, dan zie je overal een forse stijging op de maandagmorgen. Gemiddeld van zo'n 20 procent."
En bij een hartaanval raakt een kransslagader van het hart verstopt. Een deel van het hart krijgt geen bloed, dus geen zuurstof meer. Het verschil hierin is dat bij een hartstilstand acuut hulp nodig is en diegene bewusteloos raakt en bij een hartaanval diegene het niet altijd meteen doorheeft.
In 80% van alle gevallen van plotse dood is een acuut hartinfarct de oorzaak: een bloedklonter verstopt een van de kroonslagaders die het hart voorzien van bloed. In het gebied achter die klonter treedt zuurstofnood op en het weefsel sterft af.
De overlevingskans
Is onder andere afhankelijk van de snelheid en deskundigheid van de hulp, de leeftijd en de gezondheid van het slachtoffer. De overlevingskans bij een hartstilstand buiten het ziekenhuis is bijna 1 op 4: van de 100 mensen die worden gereanimeerd overleven 20 tot 25 personen.
Hoe schadelijk is weinig roken? Volgens medisch specialisten is er géén veilige ondergrens als het gaat om roken. Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat zelfs één of twee sigaretten per dag schadelijk zijn. Iedere keer als u een sigaret opsteekt, wordt de zuurstofopname in het bloed beperkt.
Risico om te sterven aan longkanker 9 keer hoger
Volgens hetzelfde onderzoek doet het roken van 1 sigaret per dag het risico op vroegtijdig overlijden stijgen met 64%. Dit percentage stijgt tot 87% voor wie tussen de 1 en 10 sigaretten per dag rookt. Dit sterftecijfer is vooral te verklaren door longkanker.
Van zware rokers is de levensverwachting gemiddeld 13 jaar korter dan van mensen die nooit hebben gerookt. Matige rokers (minder dan twintig sigaretten per dag) verliezen naar schatting 9 levensjaren, lichte rokers (niet dagelijks roken) 5 jaren.
De kans op een hartinfarct neemt toe als je ouder wordt. Voor je 35e komt een hartinfarct erg weinig voor. Mannen hebben tussen hun 55e en 65e een grotere kans op een hartinfarct dan vrouwen. Vrouwen zijn vaak ouder als ze een eerste infarct krijgen.
gemiddelde leeftijd van iemand met een hartstilstand is 67 jaar.
Als een hartspier te weinig zuurstof krijgt, kunt u pijn op de borst krijgen of hartkramp. Dit heet angina pectoris. Vaak komt dit doordat de kransslagader nauwer is geworden.
De overlevingskansen tijdens een hartstilstand zijn klein. Onacceptabel klein. Gemiddeld overleeft maar 10% van de mensen een hartstilstand. Toch zijn de overlevingskansen in sommige gebieden bijna 30% en soms zelfs wel 50%.
minstens een halfuur per dag bewegen: intensief sporten hoeft niet, eenvoudige activiteiten als wandelen, fietsen, zwemmen of tuinieren volstaan; niet roken; alcoholgebruik beperken: maximaal twee glazen per dag; voldoende ontspanning inbouwen.
Per week worden 300 Nederlanders getroffen door een hartstilstand. Dat is ongeveer 2 per uur. Iedereen kan thuis, op straat, op het werk en in zijn vrije tijd worden geconfronteerd met een hartstilstand. De kans dat dit een bekende van u is, is een kans van 6 op 10.
Dit heet een plotselinge hartstilstand (sudden cardiac arrest, SCA). Deze treedt zonder waarschuwing op. Zonder behandeling treedt binnen een paar minuten overlijden op.
Wat doet u bij een hartstilstand als u alleen bent? Als u alleen bent met het slachtoffer is het belangrijk om bij het slachtoffer te blijven, maar ook om een AED zo snel mogelijk ter plekke te krijgen. Bel allereerst 112. Mits je binnen 1 minuut een AED ter plekke kan krijgen haal je deze op.
Hevige of langdurige stress is een risicofactor voor hart- en vaatproblemen, zoals slagaderverkalking, hoge bloeddruk, vaatkramp, hartinfarct en hartritmestoornissen.
