Euthanasie mag niet als familieleden of vrienden van de patiënt hier om vragen. Familieleden kunnen wel de wilsverklaring van de patiënt aan de arts geven. Dat mag als de patiënt zelf niet meer om euthanasie kan vragen.
Euthanasie kan alleen als de patiënt er zelf om vraagt. Familie of vrienden van de patiënt kunnen er niet om vragen. Dat is bij kinderen anders. Is een kind tussen de 12 en 16 jaar, dan moeten de ouders of voogd ook toestemming geven.
Patiënten die zich aanmelden met lichamelijke aandoeningen moeten rekening houden met een wachttijd van enkele weken tot maanden, afhankelijk van de beschikbaarheid van artsen en verpleegkundigen in de regio waar de hulpvrager woont. Voor patiënten met een psychische aandoening kan de wachttijd oplopen tot ruim 2 jaar.
De vergoeding voor het uitvoeren van de euthanasie wordt door art. 148 van de Wet diverse bepalingen ingeschreven in de euthanasiewet. Qua tarief wordt er gedacht aan € 75 (voor een huisarts te combineren met een huisbezoek en eventueel het avondtarief).
In de wet staat dat een arts mag meewerken aan euthanasie of hulp bij zelfdoding. Hij moet dan wel alle zorgvuldigheidseisen uit de wet volgen. De arts moet overtuigd zijn dat de vraag van de patiënt om euthanasie vrijwillig is. En dat de patiënt er goed over heeft nagedacht (weloverwogen).
Euthanasie kan alleen als de patiënt er zelf om vraagt. Dat is bij kinderen anders. Is een kind tussen de 12 en 16 jaar, dan moeten de ouders of voogd ook toestemming geven. Is een kind tussen de 16 en 18 jaar, kunnen zelf beslissen over euthanasie.
De patiënt en ook de behandelende arts zijn niet verplicht de conclusies van de 2de of 3de arts te volgen. Indien de geconsulteerde arts bijvoorbeeld besluit dat er nog mogelijkheden van palliatieve zorg zijn, mag de patiënt dit afwijzen en toch nog om euthanasie blijven verzoeken.
Patiënten die psychisch lijden komen in aanmerking voor euthanasie wanneer er sprake is van vrijwilligheid, weloverwogenheid, ondraaglijkheid én uitzichtloosheid. Vaststellen of een patiënt voldoet aan het criterium uitzichtloosheid, is voor psychiaters een worsteling.
Als een euthanasieverzoek is afgewezen doen de meeste patiënten er het zwijgen toe, maar de wens om te sterven blijft. Het is belangrijk dat huisartsen blijven openstaan voor een gesprek over dit soort wensen en gevoelens, ook buiten de context van euthanasie.
In verreweg de meeste gevallen overlijdt iemand dan binnen een half uur, maar het kan langer duren. Daarom is het mogelijk met de arts af te spreken na hoeveel tijd hij of zij alsnog de euthanatica via het infuus zal toedienen. Het komt voor dat een patiënt tijdens die diepe slaap snurkgeluiden maakt.
De eeste is een injectie met een slaapmiddel, de 2e met een spierverslapper. De patiënt verliest heel snel het bewustzijn (binnen 30 seconden is niet ongebruikelijk) door het slaapmiddel en houdt soms zelfs al op met ademen. Als de spierverslapper gegeven wordt is de patiënt meestal na een aantal minuten overleden.
Tips: wat zeg je tegen iemand die dood gaat. Zeg tegen jouw dierbare dat je het verschrikkelijk vindt wat er is gebeurd en je met hem meeleeft. Wens hem alle kracht toe die hij nodig heeft. Geef bovendien aan dat je er altijd voor hem bent en dat hij altijd op jouw steun kan vertrouwen en hulp aan je kan vragen.
In 4,4% van de overlijdens is er euthanasie toegepast. In bijna 90% van de gevallen betreft het patiënten die lijden aan niet meer te genezen kanker, aandoeningen van het zenuwstelsel (zoals Parkinson, MS, ALS), hart- en vaataandoeningen, longaandoeningen of een combinatie van deze.
Euthanasie is onderdeel van de eerstelijns gezondheidszorg, net als de huisarts, en daar mag geen eigen bijdrage voor worden geheven. '
De euthanasie kan niet thuis plaatsvinden, maar moet in het ziekenhuis gebeuren. De familie kan wel aanwezig zijn om afscheid te nemen. Een paar minuten na het overlijden brengt men het lichaam naar de operatiezaal voor het uitnemen van de organen.
Ten gevolge van het oordeel 'mijn leven is voltooid' kan iemand een actieve stervenswens ontwikkelen. Deze wens en het daaraan voorafgaande lijden hebben in dit geval geen medische oorzaak en vallen daarom niet onder de huidige euthanasiewet (Wet toetsing levensbeëindiging op verzoek en hulp bij zelfdoding; WTL).
Soms kunnen patiënten ernstig psychisch lijden. Bijvoorbeeld door een psychiatrische aandoening. Zij kunnen aan een arts om euthanasie vragen. Euthanasie is dus niet alleen mogelijk voor patiënten die niet lang meer zullen leven.
De patiënt of de arts moeten dus niet de procedure volgen die voorzien is voor euthanasie. Het weigeren van behandeling is immers wettelijk toegestaan door de wet betreffende de rechten van de patiënt en anderzijds heeft een arts de plicht een behandeling stop te zetten die zinloos geworden is.
Eerst wordt een coma geïnduceerd. Aansluitend, nadat u heeft vastgesteld dat er sprake is van een medicamenteus geïnduceerd coma, dient u een spierrelaxans toe. Hierdoor treedt een verlamming op van alle dwarsgestreepte spieren, met uitzondering van het hart. De patiënt zal hierdoor overlijden.
Een voor de arts minder belastend alternatief is palliatieve sedatie. In de KNMG-richtlijn uit 2009 is palliatieve sedatie gedefinieerd als het opzettelijk verlagen van het bewustzijn van een patiënt in de laatste levensfase om het ondraaglijk lijden dat voortkomt uit refractaire symptomen weg te nemen.
Uitzichtloos en ondraaglijk lijden
Er is sprake van uitzichtloosheid wanneer er geen reële, en voor de patiënt redelijke, behandelopties zijn. Bij ondraaglijkheid van lijden gaat het vooral over de beleving van de patiënt.
Denk aan angst, depressie, vermoeidheid, eenzaamheid of het mogelijk niet meer voor jezelf kunnen zorgen. Soms ook verliezen mensen de zin in het leven.
Mensen die soms nog jaren zouden kunnen leven met hun ziekte, stellen toch al een euthanasievraag. Ze willen de jaren van ziekte en mogelijke afhankelijkheid van anderen, niet doormaken. Daarnaast groeit het aantal mensen dat euthanasie krijgt bij dementie en psychiatrische klachten.
De passieve directe euthanasie betekent dat de persoon zelf elke behandeling en medicatie weigert, terwijl hij op de hoogte is dat dit zijn dood tot gevolg kan hebben. De actieve directe euthanasie is hetgeen de Euthanasiewet mogelijk heeft gemaakt.
Bij palliatieve sedatie sterven mensen meestal binnen een paar dagen. Maximaal kan het twee weken duren. Maar dat komt weinig voor. Bekijk op overpalliatievezorg.nl nog meer verschillen tussen euthanasie en palliatieve sedatie.