Osteoporose (botontkalking) is een vorm van reuma waarbij uw botten brozer worden waardoor ze makkelijker breken. De Sint Maartenskliniek heeft veel expertise in de behandeling van reumatische aandoeningen zoals osteoporose en baseert zich hierbij op recent wetenschappelijk onderzoek.
Botontkalking en artrose komen allebei bij ouderen voor, maar zijn niet hetzelfde. Bij artrose neemt de dichtheid van het bot onder het kraakbeen vaak toe als reactie op het kraakbeenverlies. Bij botontkalking wordt het bot juist brozer.
Omdat uw botten brozer en minder sterk worden, kunnen uw botten normale belasting niet meer opvangen. U kunt dan eerder een botbreuk krijgen. De meest voorkomende botbreuken door osteoporose zijn botbreuken van de heup, pols en wervels, vaak na een niet eens zo ernstige val.
Artrose is niet hetzelfde als botontkalking (of: 'osteoporose'). Artrose is een aandoening van je gewrichten, terwijl botontkalking zich in je botten afspeelt.
Osteoporose is niet te genezen, omdat het lichaam geen nieuw bot meer aanmaakt na het 30ste à 35ste levensjaar. Maar het afbraakproces van het bot is wel te vertragen, met medicijnen. Zo kun je dus voorkomen dat het snel erger wordt. Extra calcium en vitamine D nemen en meer bewegen helpen ook.
Aan het einde van het leven bedraagt bij een gemiddelde levensverwachting het totale verlies aan botdichtheid ongeveer 45% voor de vrouw en gemiddeld 25% voor de man. Dit is dus een indrukwekkend fysiologisch verlies, met name bij vrouwen.
Stop met roken en drink minder alcohol
Roken tast de gezondheid van uw botten aan. Het verhoogt de snelheid waarmee u botmassa verliest, waardoor u eerder osteoporose krijgt. Veel alcohol drinken kan het vermogen van het lichaam om normale, gezonde botten te behouden, beïnvloeden.
Suikers zijn wellicht de grootste veroorzaker van de toename van botontkalking op jonge leeftijd. Teveel zout en kant-en-klaar producten en/of maaltijden. Zout verhoogt de uitscheiding van calcium en mineralen via de nieren.
Bij osteoporose (botontkalking) worden de botten brozer. Uw botten worden minder sterk waardoor ze eerder breken. Osteoporose zelf geeft geen klachten. U merkt vaak pas dat u osteoporose heeft als u, spontaan, of na een relatief klein ongeluk, een bot breekt.
Osteoporose komt vooral voor op oudere leeftijd (vanaf 50 jaar). Maar ook jonge mensen kunnen osteoporose krijgen. Bij de meeste jonge patiënten is er een duidelijke oorzaak, zoals een ziekte, het gebruik van een bepaald medicijn of een tekort aan geslachtshormonen.
Maar bij osteoporose is de verzwakking van de botten ernstiger en sneller dan normaal. Met zwakkere botten loop je meer risico om een bot te breken, wat ernstige gevolgen kan hebben. Osteoporose is een chronische ziekte. Als je eenmaal osteoporose hebt, gaat de aandoening niet meer weg.
Veel mensen denken dat artrose hetzelfde is als osteoporose. Maar de aandoeningen verschillen écht van elkaar. Osteoporose heeft te maken met de stevigheid van de botten, en artrose is slijtage in de gewrichten.
Rheumatoïde arthritis kan gepaard gaan met tal van oogklachten en ook met ernstige oogafwijkingen. Het wit van de oogbol (sclera) kan ontstoken raken. Dit kan pijnlijk zijn en moet door een oogarts beoordeeld en behandeld worden. Een rood oog zonder pijn kan duiden op een episcleritis.
U kunt beginnende reuma herkennen aan de volgende symptomen: Pijn aan een gewricht: als het gewricht niet dik is, en er vooral bij het bewegen en belasten van uw gewrichten pijn is, kan er sprake zijn van artrose. Als de gewrichten duidelijk dik zijn, hebben mensen vaak pijn in rust die wat beter gaat na bewegen.
Welke bewegingsactiviteiten kan ik doen? Sporten waarbij je je eigen gewicht draagt en die dus je botten belasten, zijn zeer goed voor mensen met osteoporose; denk hierbij aan wandelen, fietsen, tennissen of tuinieren.
Voor stevige botten is bewegen waarbij uw benen en voeten uw lichaamsgewicht dragen, het beste. Touwtje springen, hardlopen en wandelen hebben bijvoorbeeld meer effect dan fietsen en zwemmen. Bewegen is niet alleen goed om uw botten stevig te maken en te houden, maar ook om uw spieren te trainen.
Ook pijnklachten in de onderrug die niet een duidelijke oorzaak hebben kunnen wijzen op osteoporose. En als je behoort tot een groep die extra risico loopt om osteoporose te krijgen, is dat ook een waarschuwingssignaal.
Als eerste middel tegen de pijn wordt vaak gekozen voor paracetamol. Dit is een relatief veilig middel. Soms wordt naast paracetamol een NSAID voorgeschreven (dit is een niet-steroïde ontstekingsremmende pijnstiller).
Als je actief je botten belast, is dat een belangrijk signaal voor je botten om sterk te blijven. Bewegen tegen de zwaartekracht in geeft de meeste botbelasting en het beste resultaat. Goede voorbeelden hiervan zijn: wandelen, traplopen, hardlopen, tennissen, dansen, touwtje springen.
Leeftijd: hoe ouder, hoe groter het risico op osteoporose. Geslacht: ongeveer twee keer zoveel vrouwen als mannen krijgen osteoporose. Een te snel werkende (bij)schildklier. Een eerdere botbreuk na het 50ste levensjaar.
Osteoporose is een chronische aandoening die niet volledig te genezen valt. Met een passende leefstijl en medicijnen kunnen de botmassa en de botdichtheid wel verbeteren. Hierdoor wordt de kans op botbreuken, en de bijbehorende complicaties, kleiner.
In specifieke gevallen van ernstige osteoporose worden de botvormende middelen teriparatide en romosozumab als eerste keus overwogen. De standaard behandelduur voor alendroninezuur en risedroninezuur is 5 jaar, voor zoledroninezuur, denosumab en raloxifeen 3 jaar, voor teriparatide 2 jaar en voor romosozumab 1 jaar.
