Politieke ambtsdragers zijn de mensen die het land, de provincies, waterschappen en gemeenten besturen. Denk aan ministers, burgemeesters, wethouders en gedeputeerden van provincies. Politieke ambtsdragers zijn geen 'gewone' werknemers of ambtenaren.
De burgemeester vormt samen met de wethouders het dagelijks bestuur van de gemeente. De burgemeester heeft eigen taken en bevoegdheden en is voorzitter van de gemeenteraad.
De gemeenteraad besluit over voorstellen en plannen. Het college van burgemeester en wethouders zorgt voor uitvoering van de raadsbesluiten. De burgemeester is ook hoofd van de politie en ziet toe op openbare orde en veiligheid.
De raad bestaat uit gekozen volksvertegenwoordigers. De burgemeester is voorzitter en zorgt voor een goed verloop van de vergadering. Een burgemeester is zelf geen lid van de gemeenteraad en mag dus niet stemmen of onderwerpen inbrengen, maar mag wel tijdens de vergadering aan de beraadslagingen deelnemen.
Een wethouder is een door de gemeenteraad gekozen lid van het dagelijks bestuur van een gemeente. De wethouders vormen met de burgemeester het college van burgemeester en wethouders (B&W). De burgemeester is voorzitter van B&W.
Denk ook aan burgervader en burgermoeder, bekende bijnamen voor burgemeesters. In het Nederlands is de vorm met burg de standaard geworden.
De gemeenteraad is het hoogste bestuursorgaan in de gemeente. De leden van de gemeenteraad (raadsleden) nemen alle beslissingen die voor de gemeente van belang zijn. Bijvoorbeeld over onderwijs, nieuwbouw of de hoogte van de belastingen.
De gemeente (openbaar lichaam/publiekrechtelijk rechtspersoon) bestaat uit drie bestuursorganen: de gemeenteraad, het college en de burgemeester. De burgemeester kan als bestuursorgaan namens de rechtspersoon gemeente (openbaar lichaam) optreden.
Als burgemeester draag je maandelijks 7,5% van je brutowedde af aan de 'pensioenkas' van de gemeente. Dit garandeert nog geen recht op een pensioen op basis van je mandaat (de bijdragen zijn m.a.w. 'gesolidariseerd').
De burgemeester moet wonen in de gemeente - of in een van de gemeenten - waarvan hij of zij burgemeester is. Een van buiten de gemeente benoemde burgemeester moet uiterlijk binnen één jaar na de benoeming zijn verhuisd.
Het maximale salaris is €12.578,72 bruto per maand. Per jaar komt dit dus neer op €150.944,64 bruto. Dit is exclusief vakantiegeld van 8% en een eindejaarsuitkering van 9,8%.
De minister van Justitie en Veiligheid (JenV) is eindverantwoordelijk voor het goed functioneren van de politie.
Hoe word je een Burgemeester? Een opleiding die redelijk aansluit bij het beroep Burgemeester zijn de universitaire opeidingen Bestuurskunde of Politicologie.
Een burgemeester is een door de Kroon benoemde gemeentebestuurder, die lid en voorzitter is van het College van burgemeester en wethouders in een gemeente . De burgemeester heeft een belangrijke rol bij de beleidsvorming in een gemeente en heeft daarnaast speciale verantwoordelijkheid voor de openbare orde.
Raad. Volgens de Grondwet is de gemeenteraad het hoogste orgaan in een gemeente. De samenstelling van de gemeenteraad wordt eens per vier jaar bepaald op grond van de gemeenteraadsverkiezingen. Het aantal raadsleden is afhankelijk van het aantal inwoners.
De burgemeester wordt op grond van de Gemeentewet na de aanbeveling door de gemeenteraad benoemd door de Kroon (bij Koninklijk besluit) en kan ook worden ontslagen bij koninklijk besluit.
De burgemeester ontvangt, ten laste van de gemeente, een salaris, bezoldiging genoemd. Deze bezoldiging is afhankelijk van het aantal inwoners van de gemeente. Bij salarisverhogingen wordt de CAO voor rijksambtenaren gevolgd.
Het gemiddelde salaris voor a vuilnisman (m/v) is € 13,69 per uur in Nederland. 548 salarissen doorgegeven, bijgewerkt om 25 mei 2023.
– Een wethouder verdient bij benadering tussen de € 1561 (laag) en € 9098 (hoog) aan salaris (bruto). Dit komt erop neer dat je als wethouder een netto salaris verdient van tussen de €1464.08 (laag) en € 5302.56 (hoog) per maand gerekend met gemiddelde uren van een werkweek van 40 uur.
De a-organen zijn de klassieke bestuursorganen zoals het college van burgemeester en wethouders of de burgemeester. Hierbij is sprake van een rechtspersoon die krachtens publiekrecht is ingesteld (1:1 lid 1 onder a Awb).
Ambtenaren zijn dus, hoewel ze wel in de wet genoemd kunnen zijn, geen bestuursorganen, maar de burgemeester weer wel. Bestuursorganen van de staat zijn onder andere: regering, minister, staatssecretaris; bij een Mulderfeit: de officier van justitie.
Niet alle overheidsinstellingen zijn bestuursorganen in de zin van de Algemene wet bestuursrecht. De wetgevende macht, de Raad van State, de Algemene Rekenkamer en de Nationale ombudsman zijn voorbeelden van overheidsinstellingen die geen bestuursorganen zijn.
Het college van burgemeester en wethouders voert de besluiten van de gemeenteraad uit. Het college voert ook wetten en regelingen van het Rijk en de provincie uit (medebewind). Voorbeelden daarvan zijn de Wet maatschappelijke ondersteuning, de Wet werk en bijstand en de Wet milieubeheer.
Taken raadsleden
Ieder gemeenteraadslid is een volksvertegenwoordiger. Een lid van de gemeenteraad moet dus goede contacten met de inwoners van de gemeente hebben.
Aanstelling wethouders
Wethouders worden aangesteld door de gemeenteraad. Meestal gebeurt dit naar aanleiding van het aantreden van een nieuw college dat wordt gevormd door een nieuwe coalitie na de gemeenteraadsverkiezingen.