In de meeste gevallen is dat het MC1R-gen, daarover straks meer. Exacte cijfers zijn er niet, maar de schatting is dat zo'n 2 procent van de wereldwijde bevolking rood haar heeft. Ter vergelijking: het dominante zwarte haar komt bij zo'n 70 procent van de bevolking voor.
Minder dan twee procent
Ginger zijn is hartstikke uniek: minder dan twee procent van de wereldbevolking is gezegend met rood haar. In Nederland ligt het aantal tussen de twee en de vier procent. Schotland en Ierland tellen de meeste roodharigen: tussen de elf en veertien procent van de mensen daar heeft rood haar.
Ter vergelijking: in Nederland heeft ongeveer 3% van de bevolking rood haar. Er zijn theorieën dat de lichte huid waarmee het rode haar vaak gepaard gaat, evolutionair gunstig was in minder zonnige streken, omdat een bleke huid bij weinig zonlicht toch nog voldoende vitamine D aanmaakt.
Roodharigen hebben minder haar op hun hoofd
En nee, je wordt niet kaal, want een rode haar is dikker dan andere haarkleuren.
Hebben roodharigen een lagere pijngrens? "Ja, uit onderzoek van Lynn is gebleken dat roodharigen gevoeliger zijn voor pijn. Dit komt door een mutatie in een gen dat de haarkleur bepaalt. Roodharigen hebben twintig procent meer verdoving nodig om de pijn te bestrijden."
Roodharigen worden niet grijs. Je haren vervagen via rose goud naar wit. En dat is dus bijzonder mooi. Blauwe ogen en rood haar is de zeldzaamste combinatie op aarde.
Rood haar komt maar bij een klein deel van de wereldbevolking voor. In Schotland (13 procent) en Ierland (11 procent) is het percentage roodharigen het grootst. In de rest van Europa en de Verenigde Staten ligt het veel lager (4 tot 5 procent).
Ginger, redhead, allebei synoniemen voor mensen met rood haar. Een haarkleur die je in Nederland maar weinig ziet. Maar in andere landen nog veel minder. Het is niet alleen de haarkleur die je hebt, maar samen met dat rode haar komen vaak ook een lichte huid en sproetjes mee.
In de meeste gevallen is dat het MC1R-gen, daarover straks meer. Exacte cijfers zijn er niet, maar de schatting is dat zo'n 2 procent van de wereldwijde bevolking rood haar heeft. Ter vergelijking: het dominante zwarte haar komt bij zo'n 70 procent van de bevolking voor.
Beide ouders moeten het rood haar-gen hebben
MC1R is het gen dat de grootste rol speelt bij de erfelijkheid van rood haar. Als beide ouders dit gen hebben, krijgt het kind rood haar.
De kans op een baby met rood haar is afhankelijk van de genetische achtergrond van de ouders. Rood haar is een dominante eigenschap en wordt bepaald door een specifiek gen, MC1R. Als beide ouders het gen dragen, is de kans groter dat het kind rood haar zal hebben.
Bij overerving is één eigenschap van genen van belang: dominant versus recessief. Het gen voor rood haar is recessief. Dit wil zeggen dat je twee recessieve genen, van elke ouder één, moet hebben om rood haar tot expressie te laten komen.
Er zijn twee soorten: eumelanine is dominant bij bruin en zwart haar en feomelanine is verantwoordelijk voor lichtblond-, blond- en rood haar. Deze melanine zit in je genen en krijg je mee van je ouders. Simpel gezegd: welk pigment het sterkste is, bepaalt welke haarkleur je krijgt.
Het MC1R (Melanocortine 1 Receptor) gen is betrokken bij haarkleur. Dit gen is verantwoordelijk voor de productie van het eiwit eumalonine, een bruine kleurstof, die in de hersenen wordt uitgescheiden. Bij roodharigen zit er een mutatie in dit gen. Zij kunnen geen of minder bruine kleurstof maken.
Van roodharigen wordt vaak gedacht dat ze temperamentvol zijn. "Niks van waar", vertelt Tim Wentel van het UMC. Wentel is spreker op de Redhead Days en heeft zo een vermoeden waar dat idee vandaan komt. Toen de Romeinen het toenmalige Brittania gingen veroveren kwamen ze veel strijdlustige roodharigen tegen.
Bij iemand met rood haar ontbreekt het pigment om de kleur grijs te laten ontstaan. Dus roodharigen worden niet alleen wit in plaats van grijs, maar ook later wit dan anderen grijs worden.” Verbranden roodharigen sneller? ,,Ja, mensen met rood haar verbranden sneller”, zegt Wentel.
Mensen met rood haar hebben heel weinig melanine en worden dus niet of nauwelijks bruin. Albino's hebben helemaal geen melanine. De weinige roodharige mensen die bruin worden zijn een uitzondering en hebben meer melanine dan de gemiddelde roodharige.
Soms wordt gedacht dat mensen met rood haar minder goed tegen pijn kunnen en een lagere pijngrens hebben. Uit recente onderzoeken blijkt dit niet altijd het geval te zijn. Ze reageren wel sterker op bepaalde soorten pijn. Daarentegen zijn ze beter bestand tegen bijvoorbeeld pittig eten, wat een brandend gevoel geeft.
Rood haar en blauwe ogen
Een combinatie die je bijna nooit ziet, is rood haar en blauwe ogen. Slechts één procent van de roodharigen heeft zo'n combi. Bruine ogen komen het meest voor bij onze rossige medemensen. Als je dus iemand ziet met rood haar en blauwe ogen is dat zeldzaam (of het haar is geverfd).
Over roodharigen wordt gezegd dat zij vaak humeuriger zijn. Ze zijn temperamentvol, maar daardoor ook creatief, gepassioneerd en uitgesproken. Of dit waar is, is vraag twee. Maar over het algemeen wordt beweerd dat vrouwen met rood haar een sterke persoonlijkheid verstoppen, achter deze zeldzame haarkleur.
Je bent gevoeliger voor warmte en koude. Heeft je vriendin-met-rode-lokken het al-tijd koud of juist warm? Dat schijnt er een beetje bij te horen. Het gen dat ervoor zorgt dat je rood haar hebt, kan ervoor zorgen dat het gen dat je temperatuur bijhoudt overactief wordt.
Roodharigen kunnen niet genoeg vitamine D absorberen en daardoor verbranden ze snel. Maar… roodharigen genereren hun eigen vitamine D zodra ze zijn blootgesteld aan licht. Dat is dan weer fijn om te weten!
Rood is de zeldzaamste natuurlijke haarkleur. De Romeinen vroegen grof geld voor roodharige slaven en slavinnen. Tijdens de heksenvervolging die Europa na de middeleeuwen teisterden waren roodharigen ook geliefd, maar dan om op de brandstapel te zetten omdat ze 'het vuur van hel' op hun hoofd droegen.
Uit de resultaten blijkt namelijk dat 71 procent van de vrouwen en 67 procent van de mannen brunettes het meest aantrekkelijk vonden. Het bleek daarbij niet uit te maken of het om natuurlijke brunettes ging of dat iemand de haren bruin had geverfd. Op de tweede plek eindigen de blondines.
Er zijn dus 2 rode-genen nodig voor een baby met rood haar. Dit verklaart waarom er veel minder roodharigen zijn (minder dan 2 procent heeft rood haar), dan mensen zonder rood haar. Bovenstaande betekent ook dat 2 ouders met rood haar altijd roodharige kinderen krijgen.
