Slaap je meer dan twee keer per week slecht? Dan spreken we van slapeloosheid. Je hebt dan last van slecht inslapen, lang wakker liggen of te vaak of te vroeg wakker worden. De gevolgen zijn overdag merkbaar: je voelt je energieloos, slaperig en prikkelbaar.
Te weinig slapen, te vaak wakker worden of te lang wakker zijn. Overdag erg moe en slaperig zijn. Slapen op een ongewoon tijdstip, bijvoorbeeld pas heel laat of vroeg. Last hebben van slaapwandelen, nachtmerries, angstaanvallen, tandenknarsen, onrust in de benen.
Slecht slapen wordt in verband gebracht met aandoeningen als een burn-out, depressie, dementie en overige hersenschade, overgewicht en hartklachten. Toch behoorlijk ernstige gezondheidsproblemen, die amper onderdoen voor de gevolgen van roken. “De impact van slaaptekort kan dus enorm zijn.
Oorzaken fysieke vermoeidheid
Fysieke inspanning. Tekort aan bepaalde voedingstoffen. Stress. Slaaptekort: te weinig of niet kunnen slapen.
Volwassenen hebben voldoende aan 6 tot 8 uur slaap per nacht. Bij ouderen verdwijnt meestal de behoefte aan lange slaap: hun slaappatroon verandert. 's Nachts slapen ze korter, terwijl ze overdag indutten. Het lijkt alsof oudere mensen meer slapen dan volwassenen, maar aan de totale slaapduur verandert weinig.
Langdurig slaaptekort verhoogt de kans op obesitas, Alzheimer, depressiviteit en hart- en vaatziekten. Na een nacht met weinig slaap is het lastiger om je goed te concentreren, maak je meer fouten op het werk en ben je wat labieler dan normaal.
Te weinig slaap
De gemiddelde slaapbehoefte ligt bij volwassenen rond de 7 à 8 uur. Er is geen vaste norm voor het aantal uur slaap dat iemand nodig heeft, dat verschilt van persoon tot persoon. Sommige mensen, ook wel kortslapers genoemd, hebben voldoende aan 5 uur slaap, terwijl langslapers 10 uur nodig hebben.
Dat bereken je als volgt: - Neem het gemiddelde van 7,5 uur per nacht als startpunt. - Schrijf op hoe laat je normaal gezien opstaat, en tel 7,5 uur terug. Voorbeeld: als je tijdens de week opstaat om 7 uur 's ochtends, dan zou je om half 12 moeten gaan slapen om aan 7,5 uur slaap te komen.
De onderzoekers raden aan om elke nacht 6 tot 8 uur te slapen. Als je meer dan 9 uur per nacht slaapt, adviseren de onderzoekers om naar de huisarts te gaan voor een algemene gezondheidscheck.
Optimale inslaaptijd. Het ideale tijdstip om naar bed te gaan is tussen 22.00 en 23.00 uur. Dat blijkt uit onderzoek onder ruim 88.000 volwassenen uit het Verenigd Koninkrijk, die bijna 6 jaar zijn gevolgd. Zowel eerder als later in slaap vallen, gaat gepaard met een verhoogd risico op hart- en vaatziekten.
Samenvatting. Veel patiënten melden een gunstig effect van niet-opioïde analgetica, zoals paracetamol en NSAID's, op hun slaappatroon.
Valeriaan. Valeriaan is een uitstekend slaapmiddel, vooral bij geestelijke overspanning. Het zorgt ervoor dat je sneller kunt inslapen, zonder je suf te maken of je concentratievermogen aan te tasten.
Mensen die een hele nacht wakker blijven presteren nogal altijd beter dan personen die elke nacht minder dan zes uur slapen. Dit hebben wetenschappers van de universiteit van Pennsylvania ontdekt. De wetenschappers lieten proefpersonen twee weken lang vier, zes of acht uur per nacht slapen.
Minimaal 6,5 uur per nacht
Volgens Hamburger is een gemiddelde nachtrust van vier uur niet gezond, zeker op de lange termijn. "Al voelt iemand zich op dit moment goed genoeg bij minder dan 6,5 uur slaap, dat wil niet zeggen dat diegene geen klachten kan ontwikkelen op de lange termijn."
Een volwassenen heeft minimaal 7 tot 9 uur slaap per nacht nodig. Naarmate je ouder wordt neemt de kwaliteit van je slaap af. Volwassenen brengen minder uren in diepe slaap door en worden 's nachts sneller wakker. Daarnaast hebben volwassenen veel minder vaak een lucide droom.
Adviezen voor een betere nachtrust. Slaap niet langer dan u nodig heeft om u de volgende dag uitgerust te voelen. Beperk de tijd die u in bed doorbrengt tot maximaal acht uur (zie ook de alinea Slaaprestrictie). Dit helpt om de slaap te verankeren en dieper te maken.
Uit onderzoek is gebleken dat mensen die vroeg gaan slapen en op tijd opstaan meer levenskwaliteit genieten. De optimale bedtijd is een uur of tien. Zo kun je om een uur of zes opstaan en aan het begin van de dag dingen doen die goed voor je zijn – zoals bewegen, mediteren, gezond ontbijten en je dag organiseren.
Kun je het beste naar bed gaan om 20.46 uur, 22.16 uur, 23.46 uur of 01.16 uur. Als je om 7.00 uur moet opstaan: Kun je het beste naar bed gaan om 21.46 uur, 23.16 uur, 00.46 uur of 02.16 uur.
Dat kan niet, toont Amerikaans onderzoek. De verstoorde stofwisseling die slaapgebrek veroorzaakt, is met een paar extra weekenduren niet ongedaan te maken. Slaap werkt niet alleen in op de stofwisseling. Het afweersysteem en hart- en vaatstelsel lijden ook onder slaapgebrek.
Je herkent het vast wel dat je na een lange nacht slaap erg moe opstaat en haast niet vooruit te branden bent. Teveel slapen maakt slaperig! Belangrijk is de kwaliteit van je slapen. Niet iedereen heeft dezelfde aantal uren slaap nodig, maar gemiddeld heeft een volwassenen tussen de 6 en 9 uur slaap nodig.
Exacte cijfers zijn niet bekend, maar de langste slaap ooit ligt vermoedelijk ergens tussen de 20 en 23 uur. Dan word je onvermijdelijk wakker omdat je dorst hebt of moet plassen. Dat zie je bijvoorbeeld bij het Kleine Leving Syndroom, ook wel Sleeping Beauty Syndrome genoemd.