De veiligste slaaphouding voor een baby is slapen op de rug. De baby kan dan niet met de mond of neus tegen het matras aan liggen, wat de ademhaling zou kunnen belemmeren. Wij raden slapen op de zij of op de buik sterk af, zolang de baby zichzelf nog niet snel en makkelijk om kan draaien.
dossier Een kind slaapt van bij de geboorte het best in een slaapzak. Een dekentje met laken kan ook. Een dekbed of donsdeken wordt afgeraden omdat het veel te warm is. Het gebruik van een slaapzak is zeker voor de piekleeftijd van risico op wiegendood (3 tot 5 maanden) het meest aangewezen.
Wiegendood komt echter vooral voor tijdens de eerste zes maanden na de geboorte en meestal niet vlak na de geboorte. Daarnaast is er ook een duidelijke piek zichtbaar in de leeftijdsperiode van 2 tot 4 maand.
Het risico van wiegendood is groter voor de jongere baby, die 's nachts bij een ouder in bed slaapt, speciaal als de ouder een roker is, alcohol heeft gebruikt, zeer vermoeid is en onder een dekbed slaapt. Vooral de interactie van samen slapen met roken van de ouders is sterk (McGarvey 2006; Stray-Pedersen 2005).
De baby heeft minder moeite met het naar bed gaan omdat de ouders dicht bij hem zijn. De baby valt sneller in slaap. Doordat de baby minder stress ervaart bij het in slaap vallen, is de kwaliteit van slapen beter.
De veiligste slaapplek voor je baby is een eigen wiegje of ledikantje. Het wordt aangeraden deze de eerste 6 maanden bij je op de slaapkamer te zetten. Zo is je kindje lekker dichtbij en kan je snel ingrijpen als er iets is of als hij honger heeft. Bovendien voelt je kleine zich dan veilig en geborgen.
De veiligste manier van co-sleeping is als de baby in een eigen bedje slaapt. Je kunt zijn bedje dichtbij jullie bed zetten, maar je kunt je baby ook laten slapen in een aanschuifbedje of co-sleeper. Dit is een babybedje met een zijkant die open en dicht kan, dat je aan je eigen bed vastmaakt.
Bij jongere baby's verklein je het risico op verstikkingsgevaar en op latere leeftijd zorgt een slaapzak voor minder bewegingsruimte. Dit kan handig zijn als je kind oud genoeg is om zelf uit bed te klimmen.
De TOG-waarde voor een babydeken of slaapzak (met romper) ligt tussen 1 tot maximaal 4 TOG.
Het risico op SIDS (Sudden Infant Death Syndrome), bij ons beter gekend als wiegendood, is veel hoger bij kindjes die met een deken (of andere bovengenoemde objecten) slapen. Dit risico neemt echter sterk af na de leeftijd van 6 maanden, maar ook tussen 6 en 12 maanden zijn er nog gevallen van SIDS bekend.
Leg je baby op de rug
Jonge baby's kunnen zichzelf nog niet omdraaien of hun hoofd optillen. Een baby op de rug laten slapen is de meest veilige optie. Bij een zijligging of buikligging kan het gezichtje in het matras komen, waardoor de ademhaling wordt belemmerd.
Je baby kan je beter niet op de zij en op de buik leggen, want zo is het risico op wiegendood groter. De kans bestaat dan dat je baby na enkele weken zelf op zijn buik rolt. Op een gegeven moment zal je kindje ook vanaf de rugligging zelf op zijn buikje kunnen rollen, extra waakzaamheid is dan nodig.
Met name het eerste jaar neemt de wakkertijd toe. Zo kan een pasgeboren baby vaak maximaal 45-75minuten wakker zijn terwijl een oudere baby zo 2,5 uur tussen de dutjes wakker kan zijn. Een ander tip is om je baby op tijd in bed te leggen 's avonds. Veel baby's worden tegen de klok van 16:00 a 17:00 wat huileriger.
Helaas wordt het babynestje vaak verkocht als een veilige slaapplek. Maar dat is het niet. De zachte randen zijn gevaarlijk. Een baby die zich opzij draait, kan met de mond en neus tegen deze zachte rand aankomen.
Slaapkleding. Pas de slaapkleding van je kleine aan op de temperatuur en combineer het met zijn slaapzak. Is het erg koud, gebruik dan een wat warmere pyjama en romper onder zijn slaapzak. Valt het mee, dan kan een dunne pyjama of zelfs alleen een romper genoeg zijn.
Je kunt je baby een beetje helpen door hem in je armen wat slaperig te maken en hem neer te leggen als hij bijna in slaapt valt. Later kun je dit moment van neerleggen dan steeds iets gaan vervroegen, totdat je je baby wakker in het bedje kunt leggen en hij zelf in slaap valt.
Een co-sleeper is niet meer veilig als je baby 6 maanden oud is. Dat komt omdat je baby dan beweeglijker wordt en kan omrollen en zitten. Hij kan dan tegen de zijkant aanrollen of zelfs uit de co-sleeper in je bed vallen.
Een ideale kamertemperatuur voor een slapende baby is 16 tot 20 graden Celsius. Je baby mag dan slapen in slaapkleding met een dekentje of slaapzakje. Slaapkleding is fijn zittende kleding. Dat hoeft niet perse een pyjama te zijn.
Veel veiliger is het om te kiezen voor een wieg aan het bed, ook wel een cosleeper of aanschuifbedje genoemd. Een cosleeper wordt met een open zijde aan het ouderlijk bed vastgezet. Zo kun je altijd een oogje in het zeil houden, kun je de baby makkelijker oppakken om deze te troosten en om je baby te voeden.
In 2021 zijn van de 178.506 levendgeborenen 6 baby's overleden (ten opzichte van 11 baby's in 2020 en 13 baby's in 2019) die vallen onder de categorie wiegendood/SIDS (CBS, 2022). Op het eerste gezicht lijkt dit een aanzienlijke daling te zijn, maar dat is helaas niet het geval.
Adem inhouden kan geen kwaad
Je kind gaat vanzelf weer ademen en zal niet stikken. De periode dat de hersenen geen zuurstof krijgen is zo kort dat het geen gevolgen heeft. Om andere, ernstiger oorzaken uit te sluiten, is het verstandig om naar de huisarts te gaan als je kind vaker zulke aanvallen heeft.
Rebreathing treedt op wanneer een kind met de mond of neus tegen of onder een deken ligt en daartegen uitademt. Een baby ademt nog geen grote hoeveelheden lucht in en uit, en ademt daarnaast ook vrij snel.
