Hoogbegaafde kinderen zijn zich bijvoorbeeld vaak al veel bewuster van relaties en verwachtingen dan hun leeftijdsgenoten. Bovendien leggen zij de lat voor zichzelf vaak hoog. En/of kunnen alles wat zij denken, voelen en weten, nog niet in woorden uitdrukken.
Hoogbegaafde kinderen zijn intens, hooggevoelig en ze ontwikkelen asynchroon. Ze relateren zich tot de wereld op een andere manier, ze denken supersnel en abstract en ze hebben een bijzonder goed geheugen. Ze scoren over het algemeen niet uitmuntend op de standaard schooltoetsen.
Kenmerken van hoogbegaafdheid uiten zich in het IQ, maar ook in het kunnen toepassen van de kennis en een sterk creatief denkvermogen. Hoewel ook het gedrag van hoogbegaafde leerlingen vaak erg kan verschillen met dat van klasgenoten, wordt hoogbegaafdheid toch niet altijd herkend.
Het zijnsluik hoogbegaafdheid geeft aan dat de volgende (karakter)eigenschappen bij veel hoogbegaafden aanwezig zijn: een hoog rechtvaardigheidsgevoel, perfectionisme, een kritische instelling en een vorm van hooggevoeligheid. Hoogbegaafden hebben vaak een hoog rechtvaardigheidsgevoel.
Een sensitief en emotioneel mens, intens levend. Autonoom, nieuwsgierig en gedreven van aard. Hij of zij schept plezier in creëren." Sommige mensen herkennen hun hoogbegaafdheid niet en passen zich veel aan, wat op alle leeftijden kan leiden tot onbegrip, frustratie en zelfs een burn-out.
Nadelen van hoogbegaafdheid
je bent snel overprikkeld of onderprikkeld. je bent snel verveeld. mensen begrijpen je niet altijd. je stroomt over van gedachtes en ideeën.
Het is ook belangrijk om te weten dat een IQ-test niet alles kan meten, bijvoorbeeld, iemand met een hoog IQ kan moeite hebben met zich aan te passen aan de gebruikelijke manier van denken of doen, of een grotere behoefte hebben aan autonomie en zelfontplooiing. Je kunt dus hoogbegaafd maar niet slim zijn.
Maar hoogbegaafdheid komt niet altijd naar voren in een IQ-test. Sommige hoogbegaafden scoren zelfs laag op een IQ-test, ook al hebben ze een hoog IQ. Intelligentie is namelijk meer dan de IQ-score die uit een IQ-test komt. Een IQ-test is ook een momentopname.
Kan uitzonderlijke begaafdheid verdwijnen? Nee. Uitzonderlijk begaafde kinderen groeien op tot uitzonderlijk begaafde volwassenen (zoals hoogbegaafde kinderen dat ook doen overigens). Maar op weg naar volwassenheid kan de hoogbegaafdheid zich “verstoppen”.
Hoogbegaafdheid is een gevolg van één of meer aangeboren bekwaamheden of potenties en interactie met de omgeving.
Hoogbegaafden zijn kritische denkers en nemen niet snel iets voor waar aan. Je zult wellicht herkennen dat je graag wilt weten waarom iets op een bepaalde manier is of gedaan wordt. Je vraagt door naar de achtergronden en bronnen. Daarom kun je nog weleens als lastig gezien worden.
Verschillen hoogbegaafdheid en ASS
Hoogbegaafde kinderen zijn met hun speciale intense interesse gericht op verdieping. Het onderwerp verandert na verloop van tijd in een nieuwe interesse. Kinderen met ASS zijn repetitief in hun interesse en gericht op slechts één aandachtsgebied.
Een hoogbegaafd brein
Bij hoogbegaafden gaat de prikkelgeleiding vaak sneller, waardoor ze meer informatie kunnen verwerken dan anderen. Daarnaast hebben mensen met een hoger IQ een lager hersenmetabolisme, wat wil zeggen dat ze efficiënter werken met het brein dan mensen met een lager IQ.
Natuurlijk zijn daarbij uitzonderingen, maar over het algemeen heeft een kind op het VWO bijvoorbeeld een gemiddeld IQ van minimaal 116. Voor een leerling op het Havo is het gemiddeld IQ minimaal 107. Om het IQ van je kind te achterhalen is het nodig om een IQ test te doen.
Hoogbegaafdheid is voor zo'n tachtig procent erfelijk bepaald, maar ook ouders met een normale intelligentie kunnen een hoogbegaafd kind krijgen. Dat je er genetisch gezien aanleg voor hebt, wil echter niet zeggen dat je ook echt superslim wordt. Ook intelligentie vergt namelijk oefening en discipline.
'Een hoogbegaafde is een snelle en slimme denker, die complexe zaken aankan. Een sensitief en emotioneel mens, intens levend. Autonoom, nieuwsgierig en gedreven van aard. Hij of zij schept plezier in creëren,' luidt de definitie van hoogbegaafd zijn, te vinden op onder andere Wikipedia.
Hoogbegaafdheid is geen stoornis en komt daarom niet voor in de DSM. Er is dus ook geen sprake van een diagnose. Je kunt hoogbegaafdheid wel laten vaststellen aan de hand van een begaafdheidsonderzoek en/of IQ test.
Op dit moment zijn er zo'n 15.000 'thuiszitters' in Nederland. Een derde van deze kinderen is vermoedelijk hoogbegaafd. Deze hoogbegaafde drop outs hebben vaak een enorme lijdensweg meegemaakt van niet-passend onderwijs. Ze voelen zich niet begrepen.
Het verschil tussen hoogbegaafd en hoog intelligent
Hij houdt er 'vreemde' denkbeelden op na. Hoogbegaafd kinderen willen ontdekken wat nog niet bekend is, en dan vooral onderwerpen die niet per se een vastgesteld begin of einde hebben. Ze gaan anders om met leeftijdsgenoten, dan hoog intelligente kinderen.
Hoogbegaafde kinderen kunnen vreemd genoeg in de knoop raken met rekenen. Vaak hebben ze zichzelf reeds op jonge leeftijd spelenderwijs een aantal wiskundige inzichten eigen gemaakt. Ze goochelen met getallen om tot een oplossing te komen en zijn vaak geboeid door het spelen met getallen.