Gedrag en houdingen: veranderingen in gedrag en houdingen die een paard met pijn aan kan nemen zijn: minder bewegen, rusteloos, het hoofd laten hangen, onrustig, proberen te vluchten, rollen, met een hoef over de grond schrapen of een stijve houding aannemen.
Het boek bevat 27 eenvoudige bodychecks die je bij je paard kunt doen. Je leert de normale bewegingsvrijheid van je paard te kennen, zodat je onregelmatigheden leert herkennen en je kunt 'mysterieuze' kwalen oplossen. Misschien vinden bepaalde gedragsproblemen hun oorsprong in kleine of grote pijntjes.
Zieke paarden verliezen die interesse, staren veel en laten hun hoofd hangen. Ze zijn lusteloos: ze hebben geen zin om iets te ondernemen. Hoe is zijn eetlust en drinkt hij genoeg? Een ziek paard eet en drinkt minder en loost minder en moeilijker zijn mest en urine.
Paarden zijn zeer gevoelig voor koliek. Verschijnselen die u kan waarnemen zijn o.a. krabben, rollen, liggen, gestrekt staan, winden laten, diarree, flemen, zich om laten vallen, sloomheid, niet eten, omkijken naar de buik en kreunen.
Een paard gaat alleen liggen als hij zich veilig voelt, liggen is namelijk een hele onveilige positie als je een prooidier bent. Veilig kan betekenen dat er andere paarden zien die een oogje in het zeil houden, maar een te drukke omgeving of nieuwe leden in de groep kunnen je paard zich juist onveilig laten voelen.
Uiteraard staat een ongelukkig paard er niet alleen stijfjes bij, vertoont het soms ook specifiek gedrag. Ongelukkige paarden zijn vaak lusteloos en ongeïnteresseerd. Ze vertonen dikwijls stereotiep gedrag – zoals weven, kribbebijten, luchtzuigen, schrapen, schudden met hun hoofd – en kunnen agressief zijn.
Deze hinnik hoor je bijvoorbeeld wanneer alle paarden uit een kudde vertrekken, maar één paard achterblijft. Het paard laat dan via de waarschuwingsroep weten dat hij vergeten is.
Paarden verstaan ons mensen niet, maar begrijpen ons zeer zeker. Dat blijkt uit wetenschappelijk onderzoek. De dieren zijn in staat om subtiele oog- en lichaamsbewegingen op te vangen en te 'vertalen'. Helaas houdt het daar dan ook wel met op: echt communiceren lijkt onmogelijk.
Maar waarom dan die traan in Sprundel? Valk is ervan overtuigd dat het door het trauma komt, maar wat we weten is dat paarden zelf tranen kunnen produceren uit de traanklieren bij hun ogen. Tranen zijn voor paarden nodig om het hoornvlies vochtig te houden.
Paarden kunnen staand slapen. Echter, ze kunnen niet staand in de REM-slaap komen. Dat kan alleen maar als ze liggen, omdat het ontspannen van het totale lichaam hiervoor essentieel is en dat kan alleen maar liggend.
Gedrag en houdingen: veranderingen in gedrag en houdingen die een paard met pijn aan kan nemen zijn: minder bewegen, rusteloos, het hoofd laten hangen, onrustig, proberen te vluchten, rollen, met een hoef over de grond schrapen of een stijve houding aannemen.
Als je paard het echt koud heeft staat hij te rillen. Hierdoor brengt hij spieractiviteit op, door dit te doen gaat de kerntemperatuur weer omhoog. Controleer met behulp van een thermometer zijn temperatuur. Zo weet je tenminste de normale temperatuur van je paard.
Trillen is een mechanisme dat het paard heeft om op te warmen, hierdoor wordt er ook warmte gegenereerd waardoor het paard weer opwarmt.
Zo hoort het paard eruit te zien. Een gezond paard is attent en toch ontspannen. De ogen zijn glanzend en de binnenkant van het ooglid heeft een zalmroze kleur. Het paard heeft een zachte, rustige en vriendelijke oogopslag en je ziet geen afscheiding uit het oog komen.
Wanneer je merkt dat je paard pijnlijk is bij het aanraken van het hoofd of het bovenste gedeelte van de nek, kan dit een teken van hoofdpijn zijn. Dit kan subtiel zijn, maar kan ook leiden tot plotseling kopschuw zijn.
Wanneer de training van een paard heel snel wordt opgebouwd, bestaat er een kans dat de spieren als het ware trekken aan de banden en pezen, omdat deze minder flexibel zijn. Dit doet pijn aan de spieren, oftewel: spierpijn. Als een spier heel hard moet werken, bestaat er ook een kans op verzuren.
Paarden trekken weleens hun lip op, waardoor het lijkt alsof ze lachen. Deze beweging van de bovenlip heet in de wetenschap 'flemen' en is een manier om geuren beter te ontleden. Lip omhoog en neus in de lucht: het is best een grappig gezicht bij een paard, omdat het lijkt alsof hij zijn tanden bloot lacht.
Een hele goeie plek, is de plek vlak achter de schoft, daar waar het zadel zou liggen. Het is de plek waar paarden elkaar 'groomen' (=elkaar zachtjes kroelen en masseren met de voortanden en lippen), uiteraard alleen als ze elkaar leuk vinden.
In een eerder onderzoek hebben ze bewezen dat paarden anders reageren al naargelang een menselijk gezicht op onweer of zonneschijn staat. Nu hebben ze ook aangetoond dat paarden dat gezicht en die gemoedstoestand (!) onthouden.
Paarden zijn sociale dieren en kunnen de aanwezigheid van andere paarden en mensen waarderen. Er is bewijs dat paarden emoties kunnen ervaren en herinneringen kunnen maken, daarom is het mogelijk dat een paard iemand of iets kan missen met wie of waarmee het een hechte band heeft.
Een paard heeft, net als wij, gedachten, gevoelens en emoties. Bepaalde zaken zijn soortgebonden maar verder heeft ieder mens én ieder ander dier een eigen karakter. Als wij ons wat beter verdiepen in de gevoelens, gedachten en emoties van paarden wordt het ook makkelijker het gedrag van paarden te begrijpen.
Voelt een paard zich onveilig bij je, dan houdt hij instinctief afstand. Hij komt alleen naar je toe als hij het gevoel heeft bij jou in goede handen te zijn, als hij op je vertrouwt. Hij ziet je dan als leider: iemand die inzicht heeft, over de horizon kan kijken, natuurlijk overwicht heeft.
Als je paard in de paddock of in de weide staat, is het altijd een goed teken dat het naar je toe komt gewandeld. Let daarbij ook op de oren en de ogen, want daar kan je veel van aflezen. Wendt je paard zijn hoofd af, gooit hij het geïrriteerd in de nek of legt hij zijn oren plat?
Veel paardeneigenaren merken dat het paard hun emoties en stemmingen haarfijn aanvoelt. Dat kan positief zijn: als de verzorger zich verdrietig voelt, zal het paard zachtaardiger reageren. Maar helaas gebeurt het vaak op een negatieve manier. De verzorger is wat gestrest, waardoor het paard juist tegendraads reageert.
Als je paard briest, is dat in de paardentaal een teken van ontspanning. Dit kan bijvoorbeeld na een lekkere maaltijd het geval zijn: het paard briest en geeft aan dat hij vol zit en tevreden is. Sommige dieren briesen als ze na een rit of training weer naar de wei kunnen.