De hoeveelheid ferritine in je bloed zegt iets over de hoeveelheid opgeslagen ijzer in je lichaam.
In de volksmond worden hemoglobine en ijzer wel door elkaar gebruikt, maar het is niet hetzelfde. Een langdurig hoog ijzergehalte kan gezondheidsproblemen veroorzaken. Dit kan erfelijk zijn (hemochromatose) of veroorzaakt worden door iets anders, bijvoorbeeld veel bloedtransfusies.
We meten de hoeveelheid ijzer in het bloed. Uw arts kan dit bloedonderzoek aanvragen bij de analyse van bloedarmoede of wanneer hij vermoedt dat er sprake is van te veel ijzer in het lichaam (ijzerstapeling). Voor het meten van de volledige ijzerstatus wordt ook gekeken naar 2 andere stoffen: transferrine en ferritine.
Dit artikel is nu gepubliceerd in wetenschappelijk tijdschrift The Lancet. Vermoeidheid, hartkloppingen, duizeligheid, kortademigheid, bleek zien, zweten, hoofdpijn, rusteloze benen: het zijn allemaal klachten die kunnen horen bij een tekort aan ijzer in het lichaam.
Er is altijd een kleine hoeveelheid ferritine in het bloed aanwezig; dit is een maat voor de hoeveelheid ferritine (en dus de hoeveelheid ijzer) in de lever en het beenmerg. Als vuistregel kan toegepast worden dat 1 µg/l ferritine overeenkomt met 8 mg reserve ijzer in het lichaam.
MCV (Mean Corpuscular Volume) is de Engelse term voor de gemiddelde grootte van rode bloedcellen. Een te hoge MCV-waarde komt voor bij bloedarmoede ten gevolge van een vitamine-B12 gebrek. Een te lage MCV-waarde komt voor bij bloedarmoede ten gevolge van een ijzergebrek.
U ernstige bloedarmoede wanneer u veel van klachten heeft of uw Hb-gehalte lager is dan 6,2.
Vitamine D belangrijk voor ons lichaam
De opname van mineralen waaronder calcium, ijzer, magnesium en zink. Zonder vitamine D kun je dus zoveel van deze mineralen binnen krijgen als je wilt, als je lichaam ze niet opneemt, heb je er niets aan.
De meest voorkomende vorm van bloedarmoede ontstaat door een ijzertekort. Dit tekort aan ijzer komt vooral voor bij overmatig bloedverlies bij de menstruatie.
In de meeste huisartsenpraktijken wordt de Hb-waarde gemeten met het HemoCue-apparaat, in bloed dat via een vingerprik is verkregen. Het principe is dat in de opvangmicrocuvet de Hb eerst door reeds aanwezige chemicaliën wordt omgezet in methemoglobinazide.
Wat is hemoglobine (Hb)?
Hemoglobine is een eiwit dat in het bloed van een mens voorkomt. Rode bloedcellen zijn voor 1/3 gevuld met hemoglobine. Hemoglobine is rood en geeft het bloed de rode kleur. Hemoglobine zorgt voor het transport van O2 (zuurstof) en CO2 (Koolstofdioxide) door het bloed.
Bij bloedarmoede zit er te weinig hemoglobine in het bloed. Het bloed kan dan te weinig zuurstof naar de lichaamscellen brengen. Dit kan klachten geven, zoals moe zijn, duizeligheid, het gevoel hebben dat u flauwvalt of snel kortademig worden. Bloedarmoede komt bij vrouwen het vaakst door heftig ongesteld zijn.
Wereldwijd lijdt ongeveer een miljard mensen aan bloedarmoede door ijzergebrek. Ze hebben last van duizeligheid, kortademigheid en zijn snel moe. De gebruikelijke behandeling bestaat uit het weken- tot maandenlang een- tot vaak driemaal daags een ijzertablet slikken van ongeveer 70 milligram.
Hemoglobine (Hb) en hematocriet (Ht)
Door het meten van hemoglobine wordt bepaald of er sprake is van bloedarmoede. Bloedarmoede kan samenhangen met een verminderde functie van de nieren of met een tekort aan ijzer. Door hematocriet te meten, bepalen wij de hoeveelheid rode bloedcellen per liter bloed.
Aardappelen leveren een belangrijke bijdrage in de benodigde hoeveelheid ijzer. Alle soorten zoals bruine en witte bonen, linzen, kikkererwten, kapucijners en groene erwten zijn rijk aan ijzer. Alle soorten bevatten wat ijzer, neem er daarom dagelijks een ruime portie van.
Ze spelen een belangrijke rol in allerlei chemische processen binnen ons lichaam. Zo helpt vitamine B12 (net als vitamine B6) bij de opname van ijzer. B12 is verder belangrijk voor het vervoeren van zuurstof in het bloed en voor DNA-synthese.
Te veel ijzer kan schadelijk zijn voor de lever. Hierdoor neemt mogelijk de kans op leverkanker, hart- en vaatziekten en diabetes type 2 toe. Bij het slikken van meer dan 45 milligram ijzer per dag, kunnen acute maagdarmproblemen optreden zoals misselijkheid, overgeven en diarree.
Bloedarmoede ontstaat meestal door een ijzertekort, maar kan ook ontstaan door een tekort aan vitamine B12, B6 en/of foliumzuur. Vandaar dat het aan te raden is bij bloedarmoede op alle vier te testen. Vitamine B12 zorgt samen met vitamine B6 en foliumzuur voor de opname van ijzer door het lichaam.
Vlees(waren), kip, vis en ei
Vanwege het hoge gehalte aan cholesterol, vitamine A en verontreinigingen in orgaanvlees is het beter dit niet vaker dan één maal per 14 dagen te gebruiken. Tijdens de zwangerschap is het beter helemaal geen lever te eten, in verband met het hoge vitamine A gehalte van deze vleessoort.
Het Hb zal gemiddeld stijgen met 0,5 mmol/l per week bij adequate dosering, inname en absorptie.
IJzertabletten bevatten ijzer in een vorm die het lichaam gemakkelijk kan opnemen. Het duurt zes weken tot enkele maanden bij dagelijks gebruik totdat een ijzertekort is aangevuld.
Beoordeling rode bloedbeeld
De bevindingen hierbij kunnen zowel kwalitatief (beschrijvende beoordeling van het rode bloedbeeld) als kwantitatief (MCV = Mean Cell Volume, MCH = Mean Cell Hemoglobin, MCHC = Mean Cell Hemoglobin Concentration) worden weergegeven.
We meten de hoeveelheid witte bloedcellen in uw bloed. Uw huisarts zal dit bloedonderzoek vooral aanvragen voor u, wanneer hij/zij een infectie vermoedt. Ook bij een bloedonderzoek naar algemene klachten worden de witte bloedcellen onderzocht.
We meten de gemiddelde grootte van de rode bloedcellen (MCV) en de hoeveelheid hemoglobine in de rode bloedcellen (MCH en MCHC). Uw arts kan deze testen laten doen bij het onderzoek naar de oorzaak van bloedarmoede.
