Als je 24 zonnepanelen of meer wilt plaatsen heb je altijd een 3-fasen omvormer nodig. Het grootste voordeel bij een 3-fasen omvormer is dat de stroom over 3 verschillende fasen wordt verdeeld. Er is hierdoor sprake van minder kabelverlies. De energie wordt daarnaast ook over 3 fasen verdeeld.
Een 1 fase omvormer kan zonder problemen op een driefasige aansluiting worden aangesloten. De netbeheerder adviseert daarin op welke fase uw zonnepanelen dan aangesloten dienen te worden.
De 3-fase omvormers zijn beschikbaar vanaf 4.000 watt (minimaal 16 zonnepanelen). Dit houdt in dat er onder de 16 panelen altijd een 1-fase omvormer wordt gebruikt. Het maximale vermogen wat op 1-fase geleverd mag worden is 5000 watt. Dit zijn omgerekend maximaal 22 zonnepanelen.
U heeft een 1 fase meterkast dus er wordt ook een 1 fase omvormer geplaatst, dat kan ook niet anders want een 3 fase omvormer kan niet werken op een 1 fase meterkast .
1-fase of 3-fase aansluiting
Nieuwbouwwoningen hebben meestal al een 3-fasen aansluiting. Dit betekent dat er in de meterkast over 3 kabels stroom binnenkomt. Als je deze aansluiting hebt, is jouw meterkast geschikt voor zonnepanelen. In oudere woningen is vaak een 1-fase aansluiting.
De 3-fasenaansluitingen zijn grotere aansluitingen dan de 1-fase-aansluitingen. Ze leveren een groter vermogen. Als u een 3-fasen groepenkast in uw meterkast heeft, staat er 3x220/230V of 380/400V op uw elektriciteitsmeter.
Allereerst is het verplicht om PV-panelen altijd op een aparte groep in de groepenkast aan te sluiten. Dit geldt ook voor de kleinere panelen die rechtstreeks met een steker in het stopcontact kunnen worden aangesloten. Een PV-omvormer kan niet zondermeer op een extra eindgroep worden aangesloten.
3-fase aansluiting
In het geval van een 3-fase heb je meerdere mogelijkheden. Bij woningen gaat het in de meeste gevallen om 3 keer 25A. Je kunt per fase in deze situatie dus 25/1,6A = 16A aansluiten. Hierbij gaat het om een omvormer die maximaal 16A*230V = 3680 Watt heeft per fase.
De kosten voor een omvormer voor zonnepanelen zijn gemiddeld 700 tot 1.350 euro, excl. btw en incl. plaatsing. De prijs wordt bepaald door het merk, type en het vermogen dat nodig is.
3 fase groepenkasten zien we veel terug in kantoren en fabrieken. Je kunt het beste kiezen voor een 3 fase groepenkast op het moment dat je gelijktijdige verbruik van apparaten hoger ligt dan 8000 Watt. Voorbeelden van apparaten met hoog verbruik zijn elektrische kookplaten, een grote oven of een bubbelbad.
Meestal wordt in Nederland een kabel met een dikte van 4 mm2 gebruikt. Ook de kabel van de omvormer naar de meterkast is bij voorkeur korter dan 20 meter, om dezelfde reden. Voor omvormers (fase 1) wordt een 3-aderige kabel gebruikt (3 x 2,5 tot 6 mm2) en voor omvormers (fase 3) 5 x 2,5 mm2.
Er wordt vanuit de omvormer een kabel aangelegd naar de meterkast. Dit is nodig om de opgewekte stroom vanuit de zonnepanelen (via de omvormer) naar de meterkast te geleiden. Hiermee worden de zonnepanelen aangesloten op de hoofdmeter en hoofdzekering.
Wat kost een 3 fase aansluiting. De kosten voor een 3 fase aansluiting zijn gemiddeld tussen de €740 en €1.100 inclusief btw. Wanneer je alleen de capaciteit moet verhogen betaal je zo tussen de 200 en 300 euro.
Benodigde hoofdaansluiting en vrije groep
In principe is uw hoofdaansluiting leidend voor de grootte van de omvormer. De meeste huishoudens hebben een aansluiting van 1 x 35A of 3 x 25A. De hoofdaansluiting vergroten van 1 x 25A naar 1 x 35A is soms gratis, of u betaalt eenmalig een relatief klein bedrag.
Voor zover bekend kunnen alle 3-fasen-privé-laadpalen ook functioneren op een 1-fase-aansluiting. Dit is een instelling in de laadpaal die een erkend installateur voor u kan aanpassen.
In je meterkast zie je welke aansluiting jij thuis hebt. Op je meter zie je dan bijvoorbeeld '230 V' staan bij een 1-fase aansluiting of '3 x 230 V' bij een 3-fasen aansluiting. Je kunt het ook bij je netbeheerder (Liander of Enexis bijvoorbeeld) opvragen.
Stel, je hebt 1 fase:
Stel je hebt een hoofdzekering van 40A, dan is de maximale groepenkastzekering 40/1,6A = 25A. Op die groep kan je dan een zonne-installatie plaatsen (lees, omvormer) van 25A * 230V = 5750 Watt. Let dus op het vermogen van de omvormer. Die bepaalt wat je maximaal kan aansluiten.
Een 3 fase aansluiting kun je niet zelf maken. Dat doet altijd je netbeheerder. Je kunt een nieuwe aansluiting regelen of je bestaande aansluiting laten 'verzwaren' door je netbeheerder. Wanneer je installateur of leverancier van zonnepanelen aangeeft dat dat nodig is bijvoorbeeld.
Micro-omvormers worden steeds vaker toegepast bij zonnepanelen. Ze zijn kleiner dan normale omvormers en bieden in bepaalde situaties veel voordelen ten opzichte van de grote omvormers. Een micro-inverter is namelijk in staat om de maximale opbrengst uit een zonnesysteem te halen.
De hoofdaansluiting is namelijk altijd minimaal 1 x 25A. In de groepenkast plaatsen wij dan een aardlekautomaat van 20 Ampère. Omvormers tot 10A mag u op een vrije groep van 16A aansluiten. Omvormers tot 12A mag u op een vrije groep van 20A aansluiten.
Ter verduidelijking: stel uw jaarlijkse stroomverbruik is 4000 kWh en u bent geïnteresseerd in zonnepanelen van 350 Wp. In dat geval heeft u 4000 x 1,1 = 4400 gedeeld door 350 = 12,6 zonnepanelen nodig.
Bij het gebruik van een PV-verdeler mag je niet meer dan 3600watt aan panelen op je dak plaatsen. Er mogen buiten de wasmachine geen andere apparaten verbonden zijn met de kabel die naar de meterkast loopt. (er wordt gebruik gemaakt van een kabel met eigen groep in de meterkast en er zijn geen aftakkingen.)
Mocht er sprake zijn van veel schaduwvorming door bijvoorbeeld bomen of meerdere dakoppervlakken met panelen, kies dan voor een serie geschakeld systeem met power optimizers. Indien het zonnestroomsysteem niet groter is dan 6 panelen is de keuze voor parallelschakeling met micro-omvormers de beste keuze.
Voor een optimaal resultaat moeten de kabels van de zonnepanelen tot de omvormer niet langer zijn dan 15 tot 20 meter. Wanneer hier rekening mee wordt gehouden blijft het kabelverlies ruim onder de 1%. De kabel van de omvormer naar de meterkast moet bij voorkeur ook niet langer zijn dan 20 meter.
Een set van 4 zonnepanelen hebben in de meest gunstige ligging heeft een gemiddelde opbrengst van €465,- per jaar. Hierbij wordt er gerekend met een lagere kWh-prijs van €0,338 waardoor de opbrengst in werkelijkheid alleen maar hoger kan uitvallen.
