Regelrechte prijsdalingen (deflatie) hebben zich in recente maanden voorgedaan in Cyprus, Griekenland en Letland. In Griekenland is de inflatie zelfs in alle maanden van 2013 negatief geweest. In Portugal, Spanje, Italië en Ierland lag de inflatie in januari tussen 0,1% en 0,6%.
Het laagste inflatiecijfer van de eurozone (volgens Eurostat) vinden we in Malta. Daar is de stijgende levensduurte vorige maand “beperkt” gebleven tot 6,1 procent. Als we verder dan de monetaire unie kijken, merken we op de Liechtenstein het laagste inflatiecijfer van Europa heeft.
Deflatie kan zeer negatieve economische gevolgen hebben. Een gevolg van deflatie is namelijk dat investeringen en consumptie uitgesteld worden. Aangezien geld steeds meer waard wordt, is het namelijk gunstig om te wachten met besteden. Een gevolg van deflatie kan daarom een recessie zijn.
Nee, deflatie komt niet veel voor in Nederland. Het laatste jaar waarin er sprake was van deflatie is 1987. In 2014, 2015 en 2016 was de gemiddelde inflatie minder dan 1%. Van zo'n situatie was voor het laatst sprake in de periode 1986 t/m 1989.
De export uit een land met deflatie zal stijgen: het wordt voor het buitenland goedkoper om producten uit een land te halen als daar deflatie is. Andersom zal de import dalen: producten uit eigen land worden goedkoper ten opzichte van het buitenland en er zullen dus minder producten uit het buitenland worden gehaald.
Een historische blik op deflatie in Nederland Sinds de jaren dertig is deflatie in Nederland één keer voorgekomen. Dit was in 1987.
Als die afgevlakte gezondheidsindex daalt en er dus sprake is van deflatie, kunnen in theorie ook de lonen dalen.
Deflatie is het tegenovergestelde van inflatie Bij deflatie stijgt de waarde van geld en goederen en diensten worden goedkoper. Dit lijkt positief voor consumenten, maar er zijn ook nadelen. Het dalen van prijzen van goederen en diensten heeft namelijk grote gevolgen voor veel bedrijven.
Deflatie kan in tegenstelling tot inflatie nauwelijks met monetair beleid worden bestreden. Als de prijzen dalen kan de rente wel worden verlaagd, maar lager dan nul procent kan deze normaal gesproken niet zijn. Als de prijzen verder dalen loopt de reële rente dus verder op, wat de economische groei verder afremt.
Bij een monetaire verruiming zal de centrale bank de rente voor banken dus verlagen, waardoor het voor banken goedkoper is om hun reserves op te bouwen. Gewone banken kunnen dan meer geld uitlenen voor een lagere rente, waardoor de maatschappelijke geldhoeveelheid stijgt.
Mensen die profiteren van inflatie
Het zijn de mensen die tijdig bezig waren/zijn het geld dat zij verdienden om te zetten in *échte bezittingen (assets) die: niet door de bank kunnen worden bijgedrukt. voor hen werkt (en een passief inkomen genereren)
De inflatie in Nederland behoort tot de hoogste van Europa. Dat komt door erg hoge brandstofheffingen, door een relatief grote afhankelijkheid van gas en – last but not least – door de zwakke euro.
De verwachting is dat de inflatie in 2023 zal dalen.
De gemeten jaar-op-jaar-inflatie blijft in 2022 hoog. Zelfs als alle prijzen niet meer stijgen vanaf mei 2022, komt de gemeten inflatie op basis van de geharmoniseerde index van consumentenprijzen (hicp) voor 2022 gemiddeld uit op 8,7%.
De huidige inflatie wordt in hoge mate gestuwd door oplopende energie- en voedselprijzen. Zij raakt iedere burger, maar armere huishoudens hebben er het meeste last van. In het algemeen geven huishoudens met lagere inkomens verhoudingsgewijs (veel) meer uit aan eerste levensbehoeften.
Litouwen (+12,2%)
Het land met de hoogste inflatie in de hele eurozone. Ook hier spelen de energieprijzen een grote rol.
De hoogste inflatie ooit is gemeten in Hongarije in juli 1946. De inflatie bereikte die maand een piek van 42.000.000.000.000.000% (4,2×1016%).
Deflatie is over het algemeen slecht nieuws voor aandelen, omdat een periode van dalende prijzen en een zwakke vraag de neiging heeft de bedrijfswinsten te drukken en daarmee dus ook de aandelenkoersen. Maar dat betekent niet dat beleggers aandelen geheel moeten mijden.
In Nederland bijvoorbeeld was er alleen in 1987 sprake van deflatie. De prijzen daalden in dat jaar met een 'enorme' 0,5 procent. Duitsland kende na de Tweede Wereldoorlog eveneens slechts in één jaar, 1986, deflatie.
De hoge inflatie blijft aandacht vragen
Na een recordhoogte van 11,6% vorig jaar zal de inflatie voor 2023 uitkomen op 4,2%. We verwachten dat de inflatie in 2024 verder daalt naar 3,7%, en in 2025 met 2,5% dichterbij de beoogde 2% geraakt.
Voordelen van inflatie voor bedrijven
(Hoge) inflatie wordt vaak veroorzaakt door een schaarste aan goederen en/of diensten. Dit is positief voor bedrijven. Vanwege de schaarste kunnen ze hogere prijzen vragen en zo hun winstmarge verhogen. Vooral ook omdat salariskosten vaak een tijdje achterblijven.
Een normale (lage) inflatie (kleiner dan 2 procent) wordt gezien als gunstig voor de economie: het spoort de consument aan goederen te kopen want uitstel betekent dat men meer moet betalen voor hetzelfde product. Het maakt ook lenen interessant want inflatie knabbelt aan de rente die je op de lening moet betalen.
Hoe lang gaat de hoge inflatie nog aanhouden? Nog zeker anderhalf jaar, denkt de ECB. De centrale bank gaat voor de eurozone uit van 8,1 procent inflatie dit jaar, 5,5 procent volgend jaar en 2,3 procent in 2024. Dat laatste percentage komt pas in de buurt van de situatie die het ECB graag ziet.
Hoewel deflatie op de korte termijn een stijging van de koopkracht betekent, kan het op de middellange termijn zeer schadelijke gevolgen hebben, omdat het de winstgevendheid van bedrijven aantast: zowel huishoudens als bedrijven zullen consumptie en investeringen uitstellen.
Hoge inflatie kan leiden tot almaar stijgende prijzen. Hierdoor daalt uw koopkracht en kunt u met uw geld minder kopen. Als veel van de producten die u koopt duurder worden, dan gaat dit ten koste van uw koopkracht. Dat wil zeggen dat u met uw geld – uw inkomsten en uw spaargeld – minder kunt kopen dan vroeger.
Als het inflatietempo afneemt, ofwel een vertraging van het tempo van prijsstijging, dan spreken wij over desinflatie. Wanneer inflatie samenvalt met een zwakke economische groei of zelfs economische krimp, heet dat stagflatie. Deflatie is de tegenpool van inflatie: een daling van het gemiddelde prijspeil.
