In Noorwegen is Spitsbergen de plek waar de middernachtzon het langst te zien is. De zon gaat hier niet onder tussen 20 april en 22 augustus.
Na de lente-equinox, waarop dag en nacht even lang duren, gaan de dagen ten noorden van de noordpoolcirkel snel lengen. Uiteindelijk wordt de nacht verdreven en blijft het dus 24 uur licht. Op Spitsbergen gebeurt dat eigenlijk al eerder, vanwege de zeer noordelijke ligging en de baan die de zon daar beschrijft.
Svalbard, of eigenlijk Spitsbergen, is het meest noordelijk gelegen eiland van Noorwegen. Door de draaiing van de aarde om de zon is het hier in de winterperiode 84 dagen donker. De zon komt dan helemaal niet op en het is dus gewoon constant donker.
In de zomermaanden blijft het ten noorden van de poolcirkel, zoals IJsland en in het noorden van Noorwegen, Zweden en Finland zelfs altijd licht. In landen ten noorden van de poolcirkel gaat de zon in juni en juli niet onder.
Het vroegst met het verschijnsel middernachtzon is Svalbard; daar gaat de zon al niet meer onder vanaf 20 april. Tot maar liefst 23 augustus blijft het 24 uur licht op Svalbard, daarna worden de dagen langzaam weer korter om in de winter op nul uur licht uit te komen.
De aarde draait met een gekantelde as ten opzichte van de zon, en in de zomermaanden is de Noordpool naar de zon gericht. Daarom gaat de zon voor enkele weken niet onder boven de poolcirkel. In Noorwegen is Spitsbergen de plek waar de middernachtzon het langst te zien is.
En de winnaar is: Bergen! Deze Noorse plaats krijgt jaarlijks gemiddeld maar 1187 zonuren. Dat is slechts 3 uur per dag. Het kan er wekenlang grijs zijn en ook nog eens ontzettend veel regenen.
Bewoners van het Noorse Svalbard leven van november tot eind februari in duisternis. Alleen het noorderlicht, de maan en bouwlampen beschijnen de eilanden. Wat voor de één een tijd van depressies is, blijkt voor de ander een periode vol gezelligheid. Longyearbyen baadt in een zee van licht.
Naast het noorderlicht kun je in Noorwegen ook genieten van een ander natuurfenomeen, de middernachtzon. De middernachtzon komt voor in de zomer op de plekken die ten noorden van de poolcirkel liggen. Middernachtzon houdt in dat de zon 's nachts boven de horizon staat, waardoor het de gehele nacht licht blijft.
Duur van de schemering
In landen als Spanje of Italië duurt de schemering daardoor bijvoorbeeld aanzienlijk korter dan in verder van de evenaar gelegen landen als Nederland en België. Het wordt zodoende in landen dichter bij de evenaar 's avonds na zonsondergang veel sneller donker.
Ecuador: eeuwige lente. Ecuador wordt ook wel het land van de eeuwige lente genoemd, want de temperatuur schommelt vrijwel altijd rond de 25 graden. Wij in Nederland ervaren dat eerder als eeuwige zomer, maar goed: lekker is het sowieso.
Het Nationaal Park Lauwersmeer (op de grens tussen Friesland en Groningen) en de Boschplaat op Terschelling zijn de enige Dark Sky Parken die Nederland telt. Dark Sky Parken zijn plekken waar echte duisternis nog mogelijk is door een gebrek aan buitenverlichting.
Vanaf 21 maart is het op de noordpool 6 maanden lang constant dag. Vanaf 23 september valt daar de duisternis in en blijft het de volgende 6 maanden donker. Op de zuidpool gebeurt het omgekeerde. In ons voorjaar en zomer is het daar donker en vanaf 23 september breekt daar voor de volgende 6 maanden de zon door.
De middernachtzon maakt onderdeel uit van het dagelijks leven van de inwoners van het uiterste noorden van Zweden. De extra uren dag- en zonlicht zorgen ervoor dat tuinen en parken volop groeien en bloeien in deze tijd van het jaar. De avonden duren lang en lenen zich goed om lekker lang buiten te blijven.
Zonsopkomst & zonsondergang Lapland
Zo gaat de zon eind juni niet onder in Lapland en is het 24 uur per dag licht. Je kunt dan optimaal genieten van je verblijf en het aangename weer. In de wintermaanden is het juist andersom: eind december is de zon vrijwel niet zichtbaar en is het zo'n 21 uur per dag donker.
In Lapland is dit verschi als dag en nacht. Letterlijk, want van eind mei t/m halverwege augustus is het hier 24 uur licht terwijl je je in de decembermaand in de donkerte waant. Laten we dit fenomeen kort verklaren: in precies één jaar draait de aarde een baan om de zon heen.
Tijdens de winterzonnewende op het noordelijk halfrond staat de noordelijke as van de aarde het verst van de zon weg gekeerd – waardoor het het minste daglicht krijgt.
In het oosten kunnen de temperaturen overdag tot -2°C dalen. Maar in de zomer kan het in juli tot 22°C worden, wat de warmste maand van het jaar is.
De winterzonnewende in IJsland
De kortste dag van het jaar (de winterzonnewende) is ongeveer 21 december. Dit houdt in dat in Reykjavík de zon rond 11.30 uur opkomt en rond 15.30 uur weer ondergaat. En naarmate je verder naar het noorden van IJsland gaat, wordt deze dag zelfs nog korter.
14 uur 30 min.
Over het hele jaar gezien heeft IJsland net zoveel daglicht als Nederland. In de maanden november tot en met februari zijn de dagen in IJsland korter (met een beetje geluk spot je in deze periode het noorderlicht in IJsland). Het wordt 's morgens pas laat licht en de zon gaat iets eerder onder dan bij ons.
Meeste zonuren Nederland
De meeste zonuren in Nederland zijn in het westen van Nederland, bijvoorbeeld Zeeland en de Waddeneilanden. Van alle Waddeneilanden heeft Texel de meeste zonuren. Daar leveren zonnepanelen dus het meeste op! Het zuidpuntje van Texel heeft namelijk zo'n 1.650 zonuren per jaar.
Weet jij wat de zonnigste plek van Nederland is? Uit berekeningen van het KNMI komt een overduidelijke winnaar uit de bus: de zonnigste regio van ons land is Zeeland. In juni van dit jaar zat je met name rond Domburg, Middelburg en Vlissingen goed. Daar zijn namelijk de meeste zonuren gemeten.
