Ashwagandha is een van de belangrijkste kruiden uit de Ayurveda, de traditionele Indiase geneeskunde. Het kruid heeft een revitaliserende werking op je lichaam, specifiek op je bijnieren en schildklier.
Bijnieren reageren op allerlei soorten stressprikkels. Aanhangers van een bijnieruitputting nemen aan dat een van de oorzaken van een bijnieruitputting stress is. Bij een langdurige disbalans tussen stressvolle situaties en ontspanningsmomenten zou je meer kans lopen op een bijnieruitputting.
Alle B vitamines in een Vitamine B complex ondersteunen je bijnieren. Maar vitamines B3, B5 en B6 zijn in het bijzonder van belang. Deze 3 vitamines verbeteren o.a. de bijnierfunctie, voorkomen beschadiging, stimuleren een goede nachtrust, balanceren de hormoonwaardes en verhogen de cortisol productie.
Vitamine B5 zorgt voor een goede werking van je bijnieren en is aanwezig in alle groenten, aardappelen en peulvruchten. Vitamine B12 vind je enkel in dierlijke voedingsmiddelen. B1: zonnebloempitten, hennepzaad, sesamzaad, cacao en pijnboompitten. B5: shiitake (paddenstoelen), linzen, eieren, boekweit, avocado.
Net als suiker doet cafeïne rare dingen met je bijnieren. Limiteer jezelf tot een kopje koffie in de ochtend als je het niet kunt laten. Neem ipv cafeïne decaf. of groene thee waarin theanine zit wat zorgt voor rust en concentratie.
Probeer ashwaganda. In Azië weten ze al eeuwenlang raad met stress door de plantensoort ashwagandha te gebruiken. Het heeft een positieve invloed op je geestelijke welzijn en je energielevels. Inmiddels is het wetenschappelijk bewezen dat dit kruid jouw stressniveau kan verlagen.
Behandeling. Bijnierschorsinsufficiëntie wordt met medicijnen behandeld met hormoontabletten. De hormonen in de tabletten vervangen de hormonen die de bijnierschors niet meer zelf produceert (substitutietherapie).
Behandeling bijnieruitputting
Vind in het dagelijkse leven een balans tussen drukke momenten en periodes van rust. Ook regelmatig bewegen, voldoende water drinken, genoeg slapen en het volgen van een gezond en evenwichtig voedingspatroon kunnen bijdragen tot het herstelproces.
Te veel cafeïne (in koffie, cola en energiedranken) en andere stimulerende stoffen als theïne (in zwarte en groene thee) stimuleren de aanmaak van cortisol in de bijnieren.
Ervaren we een langere tijd stress, dan gaan onze bijnieren langdurig veel cortisol aanmaken. Dit kan uiteindelijk zorgen voor uitgeputte bijnieren.
Vitamine C.
We weten allemaal dat citrus en ander fruit vitamine C-rijk voedsel is, maar het lijkt erop dat hoge doses nodig van 1 tot 3 gram vitamine C per dag zijn om cortisol te verlagen, waardoor vitamine C suppletie nuttig is.
Een bijnier bestaat uit een binnenste gedeelte (merg) en een buitenste gedeelte (schors). Het bijniermerg produceert twee hormonen die belangrijk zijn voor de regulatie van onder andere de bloeddruk: adrenaline en noradrenaline.
Bijnieruitputting wordt door de mensen die hierin geloven gezien als een milde vorm van bijnierschorsinsufficiëntie. De klachten die aan bijnieruitputting worden toegeschreven zijn zeer divers. Moeheid, slaapproblemen, diffuse pijn, darmklachten of nervositeit worden gepropageerd als typisch.
Door het toedienen van synacthen tijdens de test wordt de bijnierschors gestimuleerd om extra cortisol te maken en af te geven aan het bloed. Tijdens de test wordt regelmatig bloed afgenomen. De hoeveelheid cortisol in dit bloed wordt gemeten. Hieruit kan de arts ontdekken of de bijnier voldoende actief is.
De bloeddruktest. Normaal gesproken zal de bloeddruk stijgen wanneer je gaat staan vanuit een zittende of liggende positie. Met een afwijkende bijnierfunctie gebeurt het tegenovergestelde: de bloeddruk daalt dan (orthostatische hypotensie). Om de test uit te voeren heb je een digitale bloeddrukmeter nodig.
Cortisol is het stress-hormoon. Volgens hormoon-expert Reijs kan koffie dat niveau aanzienlijk verhogen. Cortisol wordt ook wel het stresshormoon genoemd. Het hormoon wordt aangemaakt in de bijnieren als reactie op een angst- of stressprikkel.
Beweeg voldoende
Sporten heeft allerlei positieve effecten op het lichaam en helpt ook om de hoeveelheid cortisol te verlagen. Dat is te danken aan dopamine en endorfine, twee stoffen die vrijkomen tijdens de inspanningen en de cortisolproductie reguleren. Rustige sporten, zoals yoga, joggen en fietsen, zijn ideaal.
Je maag en darmen zijn heel gevoelig voor het stresshormoon cortisol. Wanneer je cortisolwaarde te hoog is, kun je klachten ervaren zoals misselijkheid, diarree, verstopping, buikkrampen of brandend maagzuur.
Bij stress maakt de bijnier extra cortisol wat via het bloed verder in het lichaam komt. Door kanker in de bijnier kan de bijnier extra veel cortisol gaan maken. Er komt dan te veel cortisol in het bloed en daardoor krijg je klachten.
Tekort aan cortisol
Er is dan sprake van een bijnierschorsinsufficiëntie. Dit kan komen doordat de bijnieren zelf niet goed werken (primaire bijnierschorsinsufficiëntie) of doordat de bijnieren niet goed worden aangestuurd door de hypofyse (secundaire bijnierschorsinsufficiëntie).
Gebrek aan cortisol kan leiden tot verschillende niet-specifieke verschijnselen zoals vermoeidheid, spierzwakte, gewichtsverlies, lage bloedruk of buikpijn. Op momenten van stress of ziekte is verhoogde aanmaak van cortisol noodzakelijk.
Kun je zelf je cortisol meten? Met een cortisol test kan je via een speeksel sample de hoeveelheid cortisol in jouw speeksel te weten komen.