De cafeïne in koffie kan positieve en negatieve effecten hebben. In kleine hoeveelheden kan het je alertheid en concentratie verhogen, en je sportprestaties verbeteren. Maar te veel cafeïne kan zorgen voor rusteloosheid, hoofdpijn en slaapproblemen.
De bijwerkingen van te veel koffie
Te veel koffie is ongezond, omdat het kan zorgen voor een hoge bloeddruk, en zoals het onderzoek aangeeft een hoger risico op hartziekten. Daarnaast kun je last krijgen van bijwerkingen zoals duizeligheid, trillerig worden, hoofdpijn en hartkloppingen.
In grote hoeveelheden kan cafeïne een behoorlijk negatieve uitwerking hebben. Te veel cafeïne kan leiden tot onder meer hoofdpijn, rusteloosheid, slaapproblemen, angstgevoelens, prikkelbaarheid, beven, duizeligheid, suizende oren en hartkloppingen.
Cafeïne geeft je lichaam geen energie in de vorm van calorieën zoals vetten, suikers en eiwitten dat wel doen. Cafeïne stimuleert je zenuwstelsel en heeft daardoor invloed op wat je doet, voelt en denkt. Bij 75 mg of meer kan het je alertheid en concentratie verhogen.
Gezondheidsvoordelen van koffie
Zo heb je ongeveer tien procent minder risico op hartziekten als je twee tot vier koppen per dag drinkt. Ook is er sterk bewijs dat je zo'n dertig procent lager risico hebt op diabetes type 2 als je vijf koppen koffie per dag drinkt, in vergelijking met geen koffie op een dag.
Maar ze vonden een verband tussen koffie en leverstijfheid. Degenen die dagelijks meer dan drie kopjes koffie dronken, hadden een leverstijfheidsmaat (LSM) die 0,9 kilopascal (kPa) lager was dan anderen (P = 0,03).
Oordeel: koffie is gezond, mits je het op de juiste manier klaarmaakt. Uit onderzoek blijkt dat een aantal kopjes koffie per dag kan zorgen voor een lagere kans op hart- en vaatziekten, diabetes, minder beroertes en allerlei andere chronische ziektes.
Je bloeddruk wordt door cafeïne acuut verhoogd. Cafeïne veroorzaakt een piek in je bloeddruk tussen de 30 en 120 minuten, wat nog uren zal aanhouden3. Zowel de bovendruk als de onderdruk wordt verhoogd4. Bovendruk is de bloeddruk wanneer het hart zich samenknijpt.
“Sommige mensen krijgen na het drinken van koffie last van hartkloppingen, onrust of slapeloosheid. Cafeïne verhoogt de hartslag en de bloeddruk een beetje. Hoeveel dit is verschilt per persoon en hangt af van hoeveel koffie je drinkt. Het effect op de bloeddruk en je hart is bovendien tijdelijk.”
Cafeïne heeft tal van voordelen. Het maakt je scherper, sneller, sterker en mentaal veerkrachtiger. Wanneer cafeïne je hersenen bereikt, concurreert het met een neurotransmitter (hersenstof) genaamd adenosine. Adenosine is een essentieel onderdeel van je slaapcyclus.
Waarom zou je niet gelijk na het opstaan koffie mogen drinken? Na het opstaan zorgt je lichaam voor een verhoogde dosis cortisol, een stresshormoon. Wanneer je op dat moment koffie zou drinken, zou er minder cortisol worden aangemaakt, waardoor je op termijn weer meer koffie nodig zou hebben om goed wakker te worden.
Wanneer men wel een neutraliserende werking van cafeïne verwacht na het drinken van alcohol, presteert men juist slechter. Koffie drinken na een typische alcoholavond kan dus averechts werken.
'Simpel gezegd wordt onze bloedsuikerspiegel verstoord als we beginnen met een kop koffie, vooral na een nacht van verstoorde slaap,' vertelt professor James Betts. 'We kunnen dit verbeteren door eerst te eten en daarna pas koffie te drinken, als je daar behoefte aan hebt natuurlijk.
Neem vanwege de cafeïne, naast 3 kopjes groene of zwarte thee op een dag, niet meer dan 5 kopjes koffie per dag (1 kopje is 125 milliliter). Je krijgt dan in totaal gemiddeld gezien maximaal rond de 390 milligram cafeïne per dag binnen.
Meer calorieën
Met 46 calorieën is een cappuccino met halfvolle melk een minder gezonde optie dan een zwarte koffie. Aangezien daar maar 1 kcal inzit, wordt het gezien als de verstandigste keuze. Ook op het gebied van vetten staat koffie met melk 1-0 achter.
De kans op bijvoorbeeld hartaanvallen en beroertes blijkt even groot te zijn voor de stevige koffiedrinker en iemand die één kop per dag drinkt. Uit eerdere onderzoeken kwam naar voren dat het drinken van koffie zou zorgen voor een verstijving van de slagaders, waardoor het hart extra belast wordt.
Overmatige koffieconsumptie kan leiden tot onaangename gewaarwordingen zoals tachycardie en hartkloppingen.
7 Het langetermijneffect van koffiegebruik op de bloeddruk werd in dit onderzoek geschat op ongeveer 0,6 mmHg verhoging van de systolische bloeddruk per 3 tot 4 koppen per dag, en 1,2 mmHg verhoging van de diastolische druk.
Tot drie kopjes koffie per dag drinken vermindert risico op hart- en vaatziekten. Wie elke dag tot drie koppen koffie drinkt, loopt minder risico op een beroerte en andere fatale hart- en vaatziekten. Dat blijkt uit een grootschalige studie uit het Verenigd Koninkrijk bij bijna 500.000 deelnemers.
Een goede bloeddruk en een gezond hart
Doordat bananen rijk zijn aan kalium dragen zij bij aan een goede gezondheid van je hart en een goede bloeddruk. Daarnaast zijn bananen natrium arm.
Water drinken is een eenvoudige manier om je bloeddruk snel wat te verlagen.
Cafeïne blokkeert deze signalen naar de hersenen, waardoor het je vermoeidheid onderdrukt. Je lichaam blijft adenosine aanmaken, dus op het moment dat cafeïne uitwerkt, zal je lichaam opeens een klap van vermoeidheid ervaren. 'Dat is bij de één heftiger dan bij de ander', vertelt de gezondheidswetenschapper.
Maar wat kun je doen aan dat trillerige gevoel? Allereerst is voldoende beweging goed voor de vertering van koffie. Daarnaast is het slim om ervoor te zorgen dat je genoeg water drinkt tussen het koffie drinken door. Producten eten waar veel kalium of magnesium in zit (zoals melk en bananen) helpt ook.
De piek van de hoeveelheid cafeïne in je lichaam is een uur na het drinken en blijft bij de meeste mensen een paar uur op dit niveau. Zes uur na het consumeren van de cafeïne is de helft ervan nog in je lichaam. Het kan maximaal tien uur duren voordat het volledig uit je bloed is.
Onderzoek toont aan: cafeïne beïnvloedt je slaappatroon
Helaas voor de koffieleuten onder ons, tonen verschillende onderzoeken aan dat koffie drinken het slaapritme en inslapen kan verstoren.
