Bij nierfalen is er sprake van een verminderde nierfunctie. Men spreekt ook wel over nierinsufficiëntie of nierschade. Hierdoor lukt het de nieren niet meer om de afvalstoffen uit het lichaam te verwijderen. Nierfalen kan plotseling ontstaan (acuut) of langzaam en sluipend (chronisch).
Dit getal geeft aan hoeveel bloed de nieren per minuut kunnen filteren/zuiveren. Bij een gezonde persoon is dat meer dan 90 milliliter per minuut. Deze waarde neemt af met toenemende leeftijd. Bij een bejaard persoon kan een waarde van 30 tot 45 milliliter per minuut nog normaal zijn.
De normaalwaarde voor GFR en creatinineklaring op middelbare leeftijd is ongeveer 100 ml/minuut. De nierfunctie neemt, ook bij patiënten zonder nierziekte, tijdens het ouder worden geleidelijk af. Op 80-jarige leeftijd is de normaalwaarde voor GFR ongeveer 60 ml/minuut.
Dit is een natuurlijk proces, vergelijkbaar met andere lichaamsfuncties. De vermindering van de nierfunctie start rond het 40e levensjaar en is ongeveer 0,4 procent per jaar. Van de 70-plussers heeft 40 procent een nierfunctie lager dan 60 procent, ofwel chronische nierschade.
In het begin heeft u er geen last van als uw nieren minder goed werken. Na langere tijd kunt u klachten krijgen zoals vermoeidheid, hoge bloeddruk, hoofdpijn, jeuk, krampen, vergeetachtigheid, slapeloosheid, misselijkheid en verminderde eetlust.
Ook een wondje geneest meestal. Maar je nieren kunnen zichzelf niet herstellen.
Het gewicht en de leeftijd zijn van invloed op de spiermassa en het kreatinineniveau. Het normale niveau ligt daarom meestal tussen 70 en 133 micromol/liter. Bij een verminderde nierfunctie wordt dit hoger omdat de uitscheiding van kreatinine afneemt.
Wanneer de nieren niet goed meer functioneren, hopen afvalstoffen zich op in het lichaam. Deze afvalstoffen kunnen klachten veroorzaken zoals: Weinig plassen. Donkere urine.
Pijn in de onderrug tussen de onderste ribben en billen. Pijnklachten aan de linker/rechter zijkanten van de onderrug. Ongemak of pijn in de zijkant van de buik of in de flank, direct boven de heup. Pijn in rug of pijn in de zij aan één of beide kanten wat gepaard gaat met pijn bij het plassen.
Het bloed wordt met name onderzocht op kreatinine en ureum. Kreatinine is een afvalproduct van de spieren, ureum komt vrij bij de afbraak van eiwit. De nieren zuiveren deze stoffen uit het bloed. Te hoge waardes zijn een aanwijzing voor nieren die minder goed werken.
Om vast te stellen hoe goed de nieren werken, kan er onderzoek gedaan worden naar eiwit in de urine. Normaal gesproken bevindt zich geen eiwit in de urine. Wanneer hier wel sprake is kan dit een aanwijzing zijn voor een verminderde nierfunctie. Daarnaast kan er ook een bloedonderzoek gedaan worden.
Bij chronisch nierfalen werken de nieren lange tijd niet goed. Meestal komt dit door een ziekte zoals nierfilterontsteking, diabetes (suikerziekte) of hoge bloeddruk. Als nierfiltertjes door ziekte beschadigd raken, gaan de gezonde nierfiltertjes harder werken, zodat er in het begin geen problemen zijn.
Als de nieren goed functioneren en de persoon in kwestie genoeg drinkt, heeft de urine vaak een lichtgele kleur. De geur is het best te omschrijven als een reguliere urinegeur, mits diegene geen asperges heeft gegeten. Asperges laten de urine zwavelachtig ruiken.
Door nierschade kun je bijvoorbeeld last krijgen van vermoeidheid, misselijkheid, jeuk of kramp in de benen.
U mag ei eten (alle bereidingen), maar voeg geen zout toe. Alle soorten zoet beleg, pindakaas en sandwichspread zijn toegestaan. van de zuurkool heeft geen zin, omdat er toch veel natrium achterblijft. U kunt dit beter niet gebruiken.
Zwaar en tijdrovend. Jaarlijks overlijdt gemiddeld 1 op de 6 dialysepatiënten. Van de nierpatiënten die starten met dialyse tussen hun 45e en 65e jaar, overlijdt de helft binnen vijf jaar. Dialyse kan namelijk maar beperkt de nierfunctie overnemen (PD: 5% tot 10%, HD: 10% tot 15%).
Het bloed stroomt onafgebroken, 24u op 24u, door de nieren. Ze bestaan elk uit ongeveer 1 miljoen filtertjes die het bloed continu zuiveren. Met zuiveren van het bloed wordt bedoeld dat afvalstoffen en overtollig vocht uit het lichaam worden verwijderd. De nieren doen dit door urine te produceren.
De eGFR kan fluctueren ten gevolge van medicatie en hydratietoestand. Het is dus zaak de nierfunctie te bekijken in relatie tot de tijd. Om een goed beeld te krijgen van de nierfunctie zult u meer metingen in uw overwegingen moeten betrekken.
Een verhoging van het kreatinine in het bloed wijst op een verminder functioneren van de nieren. als het kreatinine te hoog is, volgt verder onderzoek. In dat geval zal vrijwel zeker een echografie van de nieren worden gemaakt.
Gezonde voeding is de basis. Kies voor extra veel groenten, 2 stuks fruit en kies waar kan voor volkorenproducten. En kies vaker voor peulvruchten of andere plantaardige eiwitbronnen, wekelijks vette vis en minder (rood)vlees. En niet te vergeten: dagelijks een handje noten.
Als u meerdere weken meer dan 5 tabletten van 500 mg per dag gebruikt kan dit schadelijk zijn. U heeft dan een kleine kans op schade aan lever, nieren en/of bloed. Gebruik per dag niet meer dan in de bijsluiter staat. Dit is niet goed voor uw lever.
Afwijkingen in de vorm en grootte van de nieren zijn zo goed te zien. Deze afwijkingen kunnen duiden op verminderd nierweefsel of een toename door bijvoorbeeld een niertumor. Als er in de nier stenen zitten, zijn deze goed zichtbaar op de echografie.
Acuut nierfalen kan volledig herstellen en heeft in dat geval geen continue controles nodig. Chronische schade aan de nieren is onomkeerbaar en een deel van de medicatie zal dan ook levenslang noodzakelijk blijven. Medicijnen zijn erg belangrijk in de behandeling van chronisch nierfalen.
