Afgezien van de somberheid die in zo'n periode toeslaat, slapen of eten deze mensen vaak veel en voelen zij zich erg moe. Omdat de symptomen deels in de tegenovergestelde richting gaan – zoals veel eten en slapen in plaats van weinig, gewichtstoename i.p.v. mager worden – noemt men dit wel een 'atypische' depressie.
U voelt zich triest voelen of hulpeloos, tot niets in staat. Het lukt niet meer om ergens nog plezier aan te beleven, u verliest interesse in onderwerpen en het is lastiger om zich te concentreren. Andere gevoelens die vaak voorkomen bij depressies zijn prikkelbaarheid, of juist een dof en leeg gevoel van binnen.
Qua ernst maken we onderscheid tussen drie soorten depressies: een lichte, matige en zware depressie. De ernst van een depressie kan naarmate de tijd vordert veranderen. Het kan bijvoorbeeld zijn dat je eerst lichte klachten hebt, maar na een tijdje heftigere klachten ervaart.
Het is volkomen normaal dat je daar allerlei gevoel bij hebt: verdriet, angst, woede, somberheid. Als je die dingen ervaart, weet je vaak waar ze mee te maken hebben en het gevoel komt en gaat. Je kunt erover praten, je kunt erom huilen soms misschien een beetje lachen, er zit beweging in.
Een depressie zit meestal niet alleen in het hoofd, maar brengt vaak ook lichamelijke gevolgen met zich mee. U kunt hierbij denken aan het hebben van hoofdpijn of het veranderen van de eetlust met een gewichtstoename of -afname tot gevolg. Ook in de hersenen zijn fysieke veranderingen terug te vinden.
Bij het ontstaan van een depressie zijn vooral serotonine, noradrenaline en dopamine van belang. In bepaalde delen van de hersenen zou er bij depressie een tekort optreden van deze neurotransmitters.
Bij ongeveer 50% van de mensen duurt een depressieve periode korter dan drie maanden. Bij 15 tot 20% van de patiënten wordt de depressie chronisch, dat wil zeggen dat de depressie wel meerdere jaren kan duren. Periodes met zware klachten worden dan soms afgewisseld met periodes waarin het beter gaat.
Het verschil is dat een burn-out het gevolg is van langdurige overbelasting, terwijl een depressie ook kan ontstaan zonder dat er sprake is van overbelasting. Verder speelt aanleg bij het ontstaan van een depressie een grotere rol dan bij burn-out.
Goede of slechte ervaringen of gebeurtenissen die je leven opeens erg veranderen, kunnen ervoor zorgen dat je depressief wordt. Voorbeelden daarvan zijn het verlies van je partner, ontslag of een verhuizing. Maar denk ook aan schokkende gebeurtenissen die je somber en angstig maken, zoals een beroving of een ongeluk.
Zware depressie
Zware depressies hebben een grote invloed op het dagelijks leven: je gaat op den duur nergens meer naar toe, het lukt niet meer om te werken, boodschappen te doen, voor je kinderen te zorgen en een normaal dag- en nachtritme te volgen.
Over het algemeen gaan de klachten binnen drie maanden vanzelf over, maar als hulp te laat komt kunnen klachten flink verergeren en kan je depressie zelfs chronisch worden. Erkennen dat je depressief bent is vaak de eerste stap naar herstel.
Een depressie die niet behandeld wordt kan leiden tot moeilijkheden op professioneel vlak, absenteïsme, relatie- en familieproblemen. Er is ook een belangrijk toegenomen risico op zelfdoding. Een zware depressie leidt in 1 op 15 gevallen tot zelfmoord.
Het is belangrijk dat u en uw huisarts, praktijkondersteuner of therapeut daar regelmatig over praten. De klachten kunnen soms erger worden. Ze kunnen overgaan in een 'gewone' depressie. Zoek snel hulp bij uw huisarts of therapeut als de klachten erger worden.
Bij een echte depressie is namelijk iets anders aan de hand: je somberheid of verdriet duren weken of maanden en verdwijnen niet zomaar. Als je depressief bent, ben je zelden of nooit blij of tevreden. Je voelt je voortdurend somber, bedroefd of hopeloos.
Serotonineheropnameremmers, ook wel SSRI's genoemd, regelen in de hersenen de hoeveelheid serotonine, een van nature voorkomende stof die een rol speelt bij stemming en emoties. Hierdoor vermindert de depressie en verbetert de stemming. Voorbeelden zijn citalopram, fluoxetine, fluvoxamine, paroxetine en sertraline.
Een depressie kan ziekteverzuim veroorzaken en uiteindelijk ook arbeidsongeschiktheid. Bij een depressie is er sprake van psychische klachten die het voor u onmogelijk kunnen maken om te werken. U kunt bij uitval wegens depressie wellicht aanspraak maken op een arbeidsongeschiktheidsuitkering.
Seizoensgebonden depressie
Het bekendst is de winterdepressie. Symptomen van een winterdepressie zijn: somber en neerslachtig zijn, terugtrekgedrag, veel slapen, vermoeidheid, prikkelbaarheid, veel eten en een toename van het gewicht.
Vitamine D en de hersenen
Die stof heeft invloed op op ons humeur. Uit onderzoek blijkt dat een tekort aan vitamine D het serotoninegehalte in de hersenen wordt verlaagd. Een serotoninetekort kan zelfs leiden tot depressie. Uit meerdere onderzoeken blijkt het verband tussen een tekort een vitamine D en het humeur.
Het blijkt niet mogelijk om op basis van een MRI-scan de diagnose depressie te stellen. Onderzoekers van Amsterdam UMC keken met behulp van kunstmatige intelligentie naar scans van mensen met en zonder depressie.
Matig je consumptie van alcohol, maar ook van energiedranken op basis van guarana en cafeïne: in hoge dosis veroorzaken ze angst en zelfs depressieve symptomen.
Mensen die depressief zijn, zijn langdurige tijd somber en hebben vrijwel nergens zin in. Ze verliezen vaak interesse in de dingen om zich heen en kunnen niet echt meer genieten. Men spreekt van een depressie als de gevoelens van neerslachtigheid minstens twee weken duren. Hierbij hoort ook een gebrek aan motivatie.
De psycholoog maakt meestal een behandelplan. Samen bekijkt u het probleem waarmee u worstelt. U leert anders naar uzelf en naar uw omgeving te kijken. Vaak lukt het dan te ontdekken waarom u zich zo ellendig voelt en wat u daaraan kunt doen.
Psychomotorische gejaagdheid of geremdheid, bijna elke dag. Vermoeidheid of verlies van energie, bijna elke dag. Gevoelens van waardeloosheid, of ernstige c.q. inadequate schuldgevoelens. Vermindering van het vermogen om te denken, zich te concentreren, of besluiteloosheid.