Gist in tarwe- of speltdeeg gedijt het best bij 26°C - 28°C. Dat wil zeggen dat wanneer er rijstijden in een recept vermeld staan, er uitgegaan wordt van deze temperatuur. Voor rogge is 30°C - 32°C ideaal. Maar deeg rijst ook bij hogere en lagere temperaturen.
Rusten en rijzen
Dek af met een vochtige, schone theedoek of vershoudfolie en zet op een warme, tochtvrije plek. Laat het deeg rijzen tot het in volume is verdubbeld. De tijdsduur is afhankelijk van de temperatuur. Bij kamertemperatuur duurt het ongeveer 2 uur.
Antwoord van Jeroen Meus
In principe is dat geen probleem. Je kan het brood de eerste keer laten rijzen zoals je het altijd zou doen. Kneed het deeg dan een tweede maal en laat het de tweede keer rijzen in de koelkast. Het deeg zal wat minder snel rijzen omdat het op een lagere temperatuur rust.
Laat het brooddeeg de hele nacht in de koelkast staan. Het aantal uur luistert niet heel nauw. Bij mij ligt het meestal tussen de 12 en 14 uur. Het deeg rijst gewoon door in de koelkast.
Waarom wordt geadviseerd een natte theedoek op de kom te leggen waarin brooddeeg rijst? Gist in brooddeeg heeft onder andere vocht nodig om te kunnen groeien. Als je geen vochtige theedoek over de kom legt, wordt de bovenkant van het deeg droger en harder. Het deeg rijst dan minder goed.
De tweede rijs is nodig om het deeg zijn volume en luchtigheid te geven. Als je het deeg maar één keer laat rijzen zal het al snel plat en zwaar worden.
Goed gerezen brood veert langzaam terug wanneer het wordt aangeraakt en vult de inkeping met uw vinger in ongeveer 10 seconden. Het deeg moet luchtig en wankel aanvoelen, maar niet zo vol lucht dat het breekbaar is. Overgerezen deeg zal helemaal niet terugveren als het wordt gepord.
Je kan dit proces wat versnellen door je degen in de oven te laten rijzen. Door de oven te openen zal de temperatuur zakken tot 40°C. Zorg dat die temperatuur niet boven de 40°C komt.
Voor een normaal en relatief snel brood houd je een warme temperatuur van 20-30 °C aan. Het brood laten rijzen duurt dan ongeveer een uur zijn. Wil je het brood langer laten rijzen, dan verlaag je de temperatuur. Zorg dat je het brooddeeg opnieuw goed afdekt om uitdrogen te voorkomen.
Rijzen. Een deeg dat niet wil rijzen kan twee oorzaken hebben: het deeg is niet goed of lang genoeg gekneed, of het staat in een te koude omgeving. Als het deeg goed gekneed is dek je de kom af met folie of een schone theedoek en zet je deze op een tochtvrije plek. Minimaal op kamertemperatuur, maar liefst iets warmer.
Er zijn veel methodes om brood te laten rijzen, vooral bij zuurdesem. Rijstijden zijn afhankelijk van het soort rijsmiddel, de hoeveelheid rijsmiddel, temperatuur, het soort meel, eventueel de samenstelling van meelsoorten en het toevoegen van een vulling kan ook effect hebben.
Indien je brood ingezakt lijkt langs alle kanten, dan was het deeg te vochtig. Probeer iets minder water toe te voegen. Wanneer je geconserveerd fruit of groenten gebruikt, laat deze dan eerst goed uitlekken en wrijf ze droog voordat je ze toevoegt. Het brood kan ook overrezen zijn.
Je kunt het deeg laten rijzen op kamertemperatuur, maar in veel gevallen moet het deeg zelfs in de koelkast om het rijsproces af te remmen.
Een simpel antwoord op je vraag: door meer gist toe te voegen zal het deeg sneller rijzen. Het wordt er niet luchtiger door. Als je een luchtiger brood/kruim wilt dan moet je meer vocht toevoegen. Meer vocht betekent ook een plakkeriger deeg.
Je eigen brood bakken is meestal goedkoper dan een brood kopen. Naast de vaste kosten van elektriciteit, water en je broodbakmachine, bepaalt vooral het meel de prijs van je brood. Een andere optie is dat je zelf je brood samenstelt met bloem, gist, water, zout en eventueel extra zaden.
Een deeg dat een te lange rijs heeft gehad kan in gaan zakken tijdens het bakken, ook kan het deeg extreem plakkerig worden waardoor het niet meer te bewerken is (dit noemen we ook wel overfermentatie).
Vers gistdeeg moet ongeveer 30 minuten rijzen in de koelkast. Als het deeg te lang rijst, zal het bij bakken plat worden. Het is dus gevaarlijk om gistdeeg in de koelkast te bewaren.
Waarom Kruimelt mijn zelfgebakken brood? Een van de meest voorkomende redenen waarom je brood te kruimelig wordt is een teveel aan meel. Dat maakt je brood droog en tast de textuur aan, waardoor het kruimelig wordt. Brood bestaat voornamelijk uit bloem en water (plus gist en zout).
Het antwoord is 'ja'. Wanneer je brooddeeg te lang kneed, wordt de structuur van het deeg in plaats van elastisch juist heel plakkerig en onhandelbaar. Het gluten bouwwerk dat je aan het maken was om een luchtig brood te maken, is dan kapot getrokken.
Ook als u te weinig gist toevoegt aan het brooddeeg kan er geen gasvorming meer plaatsvinden. Een normale hoeveelheid gist is één procent van het gewicht aan meel dat u gebruikt. Gebruikt u minder, dan is dat te weinig en kunnen er niet voldoende luchtbellen ontstaan. Verder kunnen de enzymen in het deeg opraken.
Deeg is 3 dagen in de koelkast houdbaar, en wel 3 maanden in de vriezer. Ontdooi het deeg voor gebruik minstens 24 uur in je koelkast. Zorg er wel voor dat je het goed in plasticfolie verpakt en er geen lucht bij kan komen.
Aangeraden wordt meestal om het deeg 1 uur te laten koelen, maar ook een halfuur kan al iets helpen om koekjes minder te laten uitlopen en beter bruin te laten worden. Je kunt het deeg zelfs tot een week bewaren in de koelkast.
Re: Deeg laten rijzen op beschut plekje buiten
betreft ,zit het wel goed hoor :2th: maar waarschijnlijk zal de omgeving te droog zijn geweest,waardoor er al gauw een korst op je deeg is ontaan. Vervolgens wil het deeg verder omhoog rijzen maar wordt hierin door die korst belemmerd.
Het voordeel van droge gist is dat het veel langer houdbaar is dan verse. Bewaar luchtdicht op een droge en koele plaats, bijvoorbeeld in de koelkast. Instant gist hoeft niet eerst opgelost te worden, maar kan direct aan het deeg worden toegevoegd.
Een tijdje staan bij een redelijke temperatuur, betekent dat het deeg vrij veel vocht verliest. Daardoor wordt de bovenkant droger en dus harder, en rijst die droge bovenkant minder goed dan het vochtigere deeg dat daaronder zit. Je krijgt daardoor een harde, onaangename korst. De natte theedoek voorkomt dit uitdrogen.
