Stemmen horen, met of zonder wanen, komt veel voor bij mensen met de diagnose schizofrenie en daarnaast regelmatig bij mensen met andere aandoeningen, zoals borderline persoonlijkheidsstoornis, bipolaire stoornis, depressie, angststoornis, dissociatieve stoornis of PTSS (zie tabel Overzicht van diagnosen waarbij het ...
Schizofrenie, soms ook wel 'psychosegevoeligheidssyndroom' genoemd, valt onder de psychotische stoornissen. Een psychose is een toestand waarbij iemand zijn grip op de realiteit kwijt is. Hij ziet of hoort soms dingen die er niet zijn (hallucinaties) en is overtuigd van bepaalde ideeën die niet kloppen (wanen).
Veelvoorkomende symptomen van schizofrenie zijn wanen, hallucinaties, verward denken, zichzelf terugtrekken, sociale omgeving verwaarlozen. Schizofrenie komt voor bij bijna 1% van de Nederlandse bevolking. Meestal openbaart de ziekte zich op een leeftijd tussen de 16 en 30 jaar.
De medische term voor stemmen horen is 'auditieve hallucinaties'. De inhoud van de stemmen kan erg negatief zijn, wat mensen bang en onzeker kan maken. Vaak gaat stemmen horen gepaard met andere klachten, zoals achterdocht, somberheid en een laag zelfgevoel. Ook verlopen sociale contacten soms moeilijker.
Stemmen horen kan verschillende oorzaken hebben, zoals: psychische aandoeningen zoals een psychose, depressie of bipolaire stoornis. een heftige gebeurtenis in het verleden. Bijvoorbeeld als iemand veel en lang gepest is, lichamelijk of seksueel misbruik.
Zorg dat je genoeg slaapt. Probeer iets aan stress te doen. Gebruik geen drugs. Maak een afspraak bij je huisarts als je last hebt van de stemmen.
Dus niet per se dat de stemmen weggaan? Nee, en vaak willen mensen dat ook helemaal niet. Aanvankelijk vaak wel, maar als de stemmen wat milder worden en als ze wat beter snappen wat die stemmen te melden hebben dan willen veel stemmenhoorders ook helemaal niet dat hun stemmen verdwijnen.
Er gaat mogelijk dus iets mis in de informatieverwerking. Zo kan het gebeuren dat je gedachten als je stem gehoord worden. Ze noemen dit ook wel 'gedankenlautwerden'. Dit kan samengaan met stemmen horen, maar dat hoeft niet.
Bij psychose is sprake van een veranderde beleving van de werkelijkheid die waarnemen, denken en emoties beïnvloedt. De belangrijkste symptomen zijn wanen, hallucinaties, problemen met samenhangend spreken, gedesorganiseerd gedrag en motivatieproblemen.
Auditieve hallucinaties = geluiden horen die er in de buitenwereld niet zijn. Dit verschijnsel heeft inderdaad veel verschillende oorzaken. Bij tinnitus komen auditieve hallucinaties regelmatig voor. Mensen met tinnitus beschrijven vaak geluiden als geroezemoes, muziek, bellen of sirenes.
Een psychose wordt vaak uitgelokt door een heftige gebeurtenis die gepaard gaat met stress, zoals een overlijden, scheiding of andere ontregelende gebeurtenis. Of door een heftige positieve verandering, zoals de geboorte van een kind. Slaapgebrek en drugs- of medicijngebruik kunnen de kans op een psychose vergroten.
Soms kan je wel zelfstandig wonen maar heb je daarbij nog wat extra begeleiding nodig. Je woont individueel of in kleine groepjes. Enkele keren per week komt een begeleider langs.
Praat wanen en hallucinaties niet weg
Iemand die een psychose doormaakt, heeft zijn gedachten, gevoelens en gedrag niet onder controle. Voor hem of haar zijn de wanen en hallucinaties werkelijkheid. Het heeft vaak geen zin om te zeggen: “De stemmen die je hoort zijn niet echt” of “Je wordt niet achtervolgd!”.
'Dat gaat bij de meesten van hen vanzelf over. Bij 3,5 procent van de mensen worden de klachten zo heftig dat ze er hulp voor moeten zoeken. Van hen heeft maar 20 procent een slechte diagnose; de rest herstelt, of leert leven met zijn klachten. '
Schizofrenie is waarschijnlijk multifactorieel erfelijk. Dit betekent dat varianten in genen, samen met omgevingsfactoren ervoor zorgen dat iemand de ziekte kan krijgen. Van sommige varianten in genen en omgevingsfactoren weten we dat ze misschien invloed kunnen hebben.
Bied ruimte om te praten en te ventileren
Laat diegene in een psychose zijn of haar verhaal doen; stel niet te veel vragen maar luister vooral. Besef dat eventuele wanen en hallucinaties voor de persoon op dat moment waarheid zijn. Praat zijn of haar ideeën niet weg, ga niet mee in de psychose (bv.
Een psychose is een verzamelnaam voor de symptomen, zoals waanideeën. Schizofrenie is de diagnose die iemand krijgt als hij minimaal een maand psychosen heeft (gehad). En daar nog minstens een half jaar (rest)klachten door heeft. Bij schizofrenie komt namelijk veel meer kijken.
Een psychose begint vaak met niet-specifieke klachten. Iemand verandert bijvoorbeeld in zijn gedrag, lijkt niet langer geïnteresseerd in sociale contacten en wordt minder actief. Vervolgens wordt hij bijvoorbeeld achterdochtig, hoort stemmen, hallucineert en kan niet meer helder denken.
Innerlijke stem voelt vertrouwd
De meesten van ons zijn zo gewend geraakt aan die innerlijke stem dat we ons er sterk mee identificeren: de gedachtenstroom, dat zijn wij zelf. Het heeft ook veel invloed op onze kwaliteit van leven. Veel mensen die leiden aan depressie ervaren vooral negatieve, zelfkritische gedachten.
Bijna iedereen doet het
Je kunt ook met jezelf praten in je hoofd. Deze vorm van tegen jezelf spreken wordt inner speech of innerlijke spraak genoemd. Als je bijvoorbeeld de was uit de wasmachine haalt en je zegt hier wat over, dan is dit een vorm van innerlijke spraak.
Je ego houdt veel liever een relatie in stand in jouw hoofd omdat het dan kan vasthouden aan zijn verhaal. Of deze persoon ook echt in je leven is interesseert hem niet. Iemand moet in ieder geval 'leven' in je hoofd, dan is het voor je ego goed. Daarom wil je ego graag dat jij veel blijft denken aan die ene persoon.
Bel je behandelaar of je huisarts. Het is belangrijk dat een psychose zo kort mogelijk duurt. Je kunt medicijnen tegen een psychose krijgen en medicijnen om rustiger te worden. Ook therapie helpt je weer controle te krijgen over je gedachten en leven.
Er zijn een aantal voortekenen die kunnen wijzen op een psychose: verwardheid, ander gedrag, hallucinaties en waanbeelden. Maar het kan dat er wat anders aan de hand is. Vroege symptomen en kunnen ook wijzen op een depressie of angst.
Wanen of waanbeelden zijn verkeerde gedachten of ideeën over gebeurtenissen in de realiteit. Deze wanen komen niet overeen met de werkelijkheid, maar iemand met een psychose gelooft hier heel sterk in. Voor die persoon is die waan werkelijkheid geworden, hoe vergezocht ook.
