Over het algemeen bestaat de behandeling in eerste instantie uit psychotherapie voor het kind en de ouders. Het is ook belangrijk dat de school zich verdiept in de kenmerken van ODD of CD. Verder kunnen ouders begeleiding krijgen bij de opvoeding, en het kind gedragstherapie.
Bij kinderen en jongeren met ODD en CD nemen de symptomen over het algemeen in de loop der tijd af, ook zonder behandeling. Sommige kinderen en jongeren blijven symptomen vertonen, bij anderen nemen de symptomen af en verdwijnt de diagnose (Bunte e.a., 2014; Lahey e.a., 1995).
Er is nog geen duidelijke aanwijzing voor de oorzaak van ODD. Er wordt uitgegaan van een combinatie van een bepaalde aanleg en omgevingsfactoren. Een aangeboren temperament van een kind kan een rol spelen, maar ook aandachtsproblemen, impulsiviteit, pesten en wellicht gepest worden of een inconsistente opvoeding.
De klachten die ontstaan bij kinderen en jongeren die te maken hebben met ODD, kunnen zorgen voor een beperking in hun sociale functioneren, op school of op andere belangrijke terreinen.
ODD is een psychische aandoening die in het DSM-IV is ingedeeld bij de ontwikkelingsstoornissen. Kinderen met deze aandoening zijn vaak ongehoorzaam, driftig, en houden zich vaak niet aan regels. Kinderen met ODD hebben meerdere problemen in de sociale omgang met leeftijdgenoten, maar vooral met volwassenen.
De oorzaak van ODD is niet precies bekend. Waarschijnlijk gaat het om een samenspel van verschillende factoren. Zowel erfelijke factoren als de omstandigheden waarin een kind opgroeit dragen hier aan bij.
ODD en medicatie
Mogelijk gebruiken de jongeren die bij ons komen medicatie, bijvoorbeeld Methylfenidaat (als ook sprake is van ADHD, ADD of autismespectrumstoornis) of kalmeringsmiddelen zoals benzodiazepinen.
Het ene kind vertoont misschien meer dwars gedrag dan het andere kind. Het is een normaal verschijnsel en hoort bij het opgroeien. Sommige kinderen ontdekken hun eigen wil en zitten midden in een identiteitsontwikkeling. Andere kinderen nemen niet zonder meer aan wat volwassenen tegen hen zeggen.
Kinderen met ODD of CD hebben een stoornis die valt onder de Disruptieve, impulsbeheersings- en andere gedragsstoornissen (DSM 5, 2013). Stoornis wil zeggen: een verstoorde ontwikkeling (anders, afwijkend van 'de norm.
ODD en CD staan in de DSM-5 vermeld bij de Disruptieve, impulsbeheersings- en andere gedragsstoornissen. Al deze stoornissen hebben betrekking op problemen met zelfcontrole van emoties en gedrag, waarbij de rechten van anderen worden geschonden.
Een kind met een oppositioneel-opstandige gedragsstoornis (odd) is opstandig, dwars, driftig en zeer moeilijk opvoedbaar. De afkorting odd komt van de Engelse term oppositional defiant disorder. Bij odd is er sprake van zowel gedrags- als stemmingsproblemen.
Jonge kinderen kunnen nog niet goed praten over hun gevoelens. Daarom uiten ze hun frustratie soms in dwingend, boos, brutaal, opstandig of agressief gedrag. Als kinderen ouder worden, leren ze steeds beter op andere manieren met hun emoties om te gaan. Voor sommige kinderen is dat makkelijker dan voor anderen.
Met antisociaal gedrag of antisociale trekken wordt bedoeld dat je het moeilijk vindt om rekening te houden met de gevoelens en wensen van andere mensen. Jouw inlevingsvermogen is beperkt. Je voelt je niet schuldig als je iemand pijn doet en je kunt andermans verdriet en pijn ook niet begrijpen.
Oppositioneel-opstandige stoornis (ODD)
Voor odd bij jongens variëren de prevalentiecijfers tussen de 2,1 en de 15,4%. Voor meisjes is dat vergelijkbaar: 1,5-15,6%.
Grijp meteen in als je kind agressief is, maar blijf hierbij zelf rustig en sla nooit. Zorg dat je kind je aankijkt en zeg welk gedrag moet stoppen. Vraag je kind ook waarom het zich zo gedraagt. Wil het dat niet zeggen, probeer dan de reden van de agressie zelf te ontdekken.
Een kind met ADD heeft een aandachtstekort. Dat betekent dat je kind moeite heeft om zich te concentreren. ADD is een afgeleide vorm van ADHD, maar dan zonder de hyperactiviteit. Bij een kind met ADD gaat de wereld een beetje langs hem of haar heen.
Aantal kinderen en jongeren met een gedragsstoornis
Op grond van buitenlands onderzoek wordt in de 'Richtlijn Oppositioneel-Opstandige gedragsstoornis (ODD) en normoverschrijdend-gedragsstoornis (CD) bij kinderen en jongeren' (2013) de prevalentie van ODD geschat op 3 procent bij jeugd van 4-18 jaar.
Geef begrip en erkenning. Zo merkt het dat het boze gevoel er mag zijn. Wacht met praten en vragen stellen tot het kind is afgekoeld. Tijdens de woedeaanval zelf help je het de gevoelens te begrijpen door te benoemen wat je ziet en het gevoel te erkennen.
Kinderen willen niet met hen spelen. krijgen vaak een leerachterstand. Soms alleen bij bepaalde vakken, soms geldt dit voor alle vakken. hebben het emotioneel moeilijk.
Als je er zelf niet uit komt
En het gedrag kan zo erg zijn dat je kind erdoor in de problemen komt. Neem contact op met het wijkteam, je huisarts of de jeugdgezondheidszorg in jouw buurt als je je zorgen maakt. Samen kunnen jullie bekijken wat er wel en niet goed gaat in het gedrag van je kind.
We spreken over gedragsproblemen als kinderen al enkele maanden lang storend gedrag laten zien. Met storend gedrag wordt bedoeld: gedrag dat een negatieve invloed heeft op het kind en de omgeving, zorgt voor sociale problemen of problemen op school.
Je kind voelt zich niet gezien door anderen. Hij wil aandacht en gaat daarom andere kinderen pijn doen. Je kind kan leren om op een positieve manier aandacht te vragen, bijvoorbeeld of de juf even komt kijken naar wat hij heeft gemaakt. Je kind reageert zich af op anderen omdat hij niet lekker in zijn vel zit.
