Er zijn verschillende manieren om Nederlander te worden: automatisch door geboorte als bij de geboorte 1 van uw ouders Nederlander is, adoptie of erkenning. Of via een procedure (optie of naturalisatie). Buitenlanders kunnen na 5 jaar legaal in Nederland wonen het Nederlanderschap aanvragen.
Voor staatloze vreemdelingen en vreemdelingen met een verblijfsvergunning asiel bedraagt de aanvraag tot naturalisatie: 1 persoon: € 722. Echtparen of geregistreerde partners: € 991.
Wilt u Nederlander worden door naturalisatie? Dan moet u eerst slagen voor het inburgeringsexamen, ook wel naturalisatietoets genoemd. U krijgt een inburgeringsdiploma. Met dit diploma kunt u naturalisatie aanvragen.
Tarieven optie 2023:
Voor één persoon: € 206,- Samen met partner: €351,- Mee-naturalisatie per kind: € 23,-
U betaalt kosten (leges) voor de aanvraag voor optie. U betaalt bij de gemeente als u de aanvraag doet.
De naturalisatie tot Nederlander vraagt u aan bij uw gemeente. De gemeente stuurt uw aanvraag door naar de IND. De IND neemt de beslissing over uw aanvraag. Dat duurt maximaal 12 maanden.
U vraagt een paspoort of ID-kaart aan bij de gemeente waar u staat ingeschreven. Als u in het buitenland woont kunt u terecht bij Nederlandse ambassades en consulaten. Of bij 1 van de grensgemeenten in Nederland.
Dit geldt bijvoorbeeld voor mensen uit China (behalve Hongkong en Macau), Suriname en veel landen in Afrika. Vaak is dat echter niet het geval en moet de genaturaliseerde persoon officieel afstand doen van de oorspronkelijke nationaliteit.
Automatisch Nederlandse nationaliteit
Een kind krijgt in de volgende gevallen automatisch de Nederlandse nationaliteit: De moeder heeft de Nederlandse nationaliteit. De ouders hebben allebei de Nederlandse nationaliteit. De vader heeft de Nederlandse nationaliteit en is getrouwd met de moeder.
U mag geen dubbele nationaliteit hebben als u Nederlander bent en een andere nationaliteit aanneemt. Dan verliest u automatisch de Nederlandse nationaliteit. Het maakt niet uit of u in Nederland woont of in het buitenland. Dat staat in de Nederlandse wet.
− U bent getrouwd met of geregistreerd partner van een Nederlandse man of vrouw. In dat geval kunt u na 3 jaar huwelijk of geregistreerd partnerschap (eventueel in het buitenland) én onafgebroken samenwoning een verzoek om naturalisatie indienen.
Voor zowel mannen als vrouwen geldt, de juist schrijfwijze is: Nationaliteit: Nederlandse. Zo staat het ook op officiële documenten. Ook mogelijk, maar minder gebruikelijk: Nationaliteit: Nederlands. Heb je een dubbele nationaliteit: het is aan jou of je er één, twee of geen vermeldt.
Vrijwillig een andere nationaliteit aannemen
U bent geboren in het land van de nieuwe nationaliteit. En u heeft daar uw hoofdverblijf als u de nationaliteit van dat land krijgt. U heeft, voordat u meerderjarig werd, onafgebroken 5 jaar uw hoofdverblijf gehad in het land waarvan u de nationaliteit aanneemt.
Houders van een Nederlands paspoort kunnen in 2021 naar 188 landen reizen zonder in het bezit te zijn van een visum. In 2021 staat Japan op nummer 1. Onderdanen van Japan kunnen naar 193 landen reizen zonder in het bezit te zijn van een visum.
Waar kun je allemaal heen zonder visum? Als bezitter van een Nederlands of Belgisch paspoort kun je uiteraard zonder visum reizen naar alle landen in Europa (met uitzondering van Rusland). Ook de meeste landen in het Caribisch gebied, Zuid-Amerika, Midden-Amerika en in de Pacific kun je zonder visum bezoeken.
Goed om te weten: U hoeft niet eerst te betalen, de aanvraag is meteen gratis. Alleen een identiteitskaart is gratis, een paspoort niet.
U verliest uw Nederlandse nationaliteit meestal als u een andere nationaliteit aanneemt. U kunt uw Nederlanderschap ook verliezen als u een dubbele nationaliteit heeft en u uw paspoort of identiteitskaart niet op tijd vernieuwt.
De Nederlandse overheid wil in het geval van een naturalisatie dubbele nationaliteit zoveel mogelijk beperken. Uw rechten zijn dan duidelijker. Daarom moet u bij naturalisatie verplicht afstand doen van uw oorspronkelijke nationaliteit, als dat kan (zie Uitzonderingen op afstandsplicht).
Sommige landen hebben de regel dat een kind de nationaliteit krijgt van het land waar het wordt geboren. Ook als het om 1 of 2 ouders uit het buitenland gaat. Een kind kan dan 2 of 3 nationaliteiten hebben.
Bij naturalisatie moet u in principe afstand doen van uw oorspronkelijke nationaliteit; bij een optieverklaring is het in de meeste gevallen mogelijk om u uw eigen nationaliteit te behouden (als het land van herkomst dat ook toestaat).
Inburgeren is een plicht, maar naturalisatie is een keuze. U kunt ook kiezen voor een permanente verblijfsvergunning om in Nederland te mogen wonen. Als u kiest voor een permanente verblijfsvergunning, moet u het inburgeringsexamen gehaald hebben.
Naturalisatie geeft statushouders dezelfde rechten als andere Nederlanders, zoals stemrecht en vrije vestiging binnen de Europese Unie. Slechts 4% van de statushouders heeft al een Nederlands paspoort.
